هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مرور آن بود که پی ببریم درمان با داروهای ضد-کرم (anthelmintic) (داروهایی که کرم‌ها را می‌کشند) می‌تواند به نفع افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس (neurocysticercosis) (عفونت مغز ناشی از کرم نواری خوک (pork tapeworm)) باشد یا خیر. پیامد اولیه مرور عبارت بود از تاثیر درمان بر تشنج (صرع). تمامی مطالعات (کارآزمایی‌ها) مرتبط را برای پاسخ به این سوال گردآوری و مورد تجزیهوتحلیل قرار دادیم و به 16 مطالعه دست یافتیم. شایع‌ترین پیامدهای گزارش شده مربوط به تشنج و هم‌چنین تعداد و ظهور ضایعات ناشی از کیست‌های زنده یا تخریب کننده (dormant worm) در تصویربرداری مغز است.
پیام‌های کلیدی
دریافتیم که داروی ضد-کرم آلبندازول (albendazole) احتمالا عود تشنج را در افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس با یک کیست واحد کاهش می‌دهد (شواهد با قطعیت متوسط). ما مطمئن نیستیم که آلبندازول عود تشنج را در افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس با بیش از یک کیست کاهش می‌دهد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پائین). اطلاعات کمی در مورد داروی ضد-کرم دیگر، پرازیکوآنتل (praziquantel) به دست آمد؛ بنابراین این نتایج فقط برای آلبندازول قابل استفاده است. درمان آلبندازول هم‌چنین احتمالا پاک‌سازی و تکامل کیست‌ها را در افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس افزایش می‌دهد (شواهد با قطعیت متوسط). تکامل کیست، پیشروی به مرحله بعدی کیست است که به عنوان بهبودی به سمت پاک‌سازی در نظر گرفته می‌شود.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
نوروسیستی‌سرکوزیس، یک عفونت مغزی با کرم نواری خوک تنیا سولیوم (Taenia solium) است، که در اثر خوردن غذا یا نوشیدن آب آلوده به تخم‌های کرم ایجاد می‌شود. تخم‌ها می‌توانند از روده به مغز منتقل شده، و کیست‌هایی را در مغز ایجاد کنند که ممکن است منجر به نشانه‌های مختلفی شوند که شایع‌ترین آنها تشنج/صرع است. نوروسیستی‌سرکوزیس عمدتا در مناطقی یافت می‌شود که افراد خوک را نگهداری می‌کنند و امکانات بهداشتی ضعیفی دارند، و علت شایع تشنج در مناطقی است که شیوع بیماری دیده می‌شود.
افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس ممكن است یک تک-کیست یا کیست‌های متعدد داشته باشند و نشانه‌های آنها بستگی دارد به موقعیت و تعداد این کیست‌ها در مغز. هر کیست یک فرآیند طبیعی زنده و خفته (قابل رشد)، تخریب‌کننده (غیر-زنده) را طی کرده، و سپس برطرف شده یا کلسیفیه می‌شود. این روند ممکن است سال‌ها به طول انجامد. تعداد، نوع، و موقعیت کیست‌ها در تصویربرداری مغز (ضایعات) قابل مشاهده است.
دو داروی ضد-کرم (داروهای درمان عفونت کرم)، آلبندازول و پرازیکوآنتل، اغلب برای درمان نوروسیستی‌سرکوزیس استفاده می‌شوند. با این حال، مشخص نیست آنها تشنج و دیگر نشانه‌ها را کاهش داده یا متوقف می‌کنند، یا باعث تشدید آنها می‌شوند. از لحاظ تئوری، پاسخ ایمنی بدن به مرگ کیست که در اثر درمان رخ می‌دهد، می‌تواند باعث تورم و آسیب بیشتر به مغز شود.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
در این مرور 16 مطالعه را وارد کردیم. این مطالعات درمان با داروی ضد-کرم را در برابر دارونما (یک قرص ساختگی شبیه داروی ضد-کرم) یا عدم استفاده از درمان ضد-کرم در بزرگسالان یا کودکان مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس تشخیص داده شده توسط تصویربرداری مغزی مقایسه کردند.
برای افراد مبتلا به یک کیست، درمان با آلبندازول احتمالا عود تشنج را کاهش می‌دهد (شواهد با قطعیت متوسط). قابل ذکر است، تمام مطالعاتی که در این تجزیهوتحلیل مشارکت داده شدند، فقط افرادی را وارد کردند که کیست‌های غیر-زنده داشتند. برای افراد مبتلا به کیست‌های متعدد، شواهد از قطعیت بسیار پائینی برخوردار بود، بنابراین مطمئن نیستیم که آلبندازول عود تشنج را برای این گروه از بیماران کاهش می‌دهد یا خیر. مطالعاتی که در ارائه این یافته مشارکت داشتند شامل شرکت‌کنندگان مبتلا به کیست‌های زنده و غیر-زنده بودند. اطلاعات کمی در مورد داروی ضد-کرم دیگر، پرازیکوآنتل یافت شد، بنابراین این نتایج فقط برای آلبندازول قابل استفاده است.
درمان با استفاده از آلبندازول احتمالا پاک‌سازی کامل ضایعات را در تصویربرداری مغز و هم‌چنین تکامل کیست‌ها (از زنده به غیر-زنده به برطرف شده یا کلسیفیه شده) را افزایش می‌دهد (شواهد با قطعیت متوسط). مطالعاتی که در ارائه این شواهد مشارکت داشتند شامل افراد مبتلا به کیست‌های واحد و متعدد، هم زنده و هم غیر-زنده بودند.
عوارض جانبی بیشتری در شرکت‌کنندگان تحت درمان با آلبندازول یا پرازیکوآنتل در مقایسه با دارونما یا عدم-دریافت درمان مشاهده شد. شایع‌ترین عوارض جانبی گزارش شده عبارت بودند از سردرد، درد شکمی، و تهوع/استفراغ.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
مطالعاتی را جست‌وجو کردیم که تا 21 اکتبر 2020 منتشر شدند.
برای شرکت‌کنندگان با یک کیست واحد، عود تشنج در گروه آلبندازول کمتر از گروه دارونما/عدم-دریافت داروی ضد-کرم است. مطالعات ارائه‌دهنده این شواهد فقط شرکت‌کنندگان دارای کیست داخل-پارانشیمی غیر-زنده را به کار گرفتند. ما مطمئن نیستیم که آلبندازول عود تشنج را برای شرکت‌کنندگان با کیست‌های متعدد نیز کاهش می‌دهد یا خیر. هم‌چنین دریافتیم که آلبندازول احتمالا پاک شدن ضایعات را در رادیولوژی و تکامل ضایعات را افزایش می‌دهد. مطالعات بسیار معدودی وجود داشت که پیامدهای مربوط به پرازیکوآنتل را گزارش دادند، و این یافته‌ها فقط در مورد آلبندازول اعمال می‌شوند.
نوروسیستی‌سرکوزیس (neurocysticercosis) یک عفونت انگلی در سیستم عصبی مرکزی ناشی از مرحله لاروی کرم نواری خوک (pork tapeworm) بوده و یکی از علل شایع تشنج‌ها و صرع در مناطق اندمیک به حساب می‌آید. داروهای ضد-کرم (آلبندازول (albendazole) یا پرازیکوآنتل (praziquantel)) ممکن است در کنار درمان حمایتی (ضد-صرع/آنالژزی (ضد-درد)) با هدف کشتن این لاروها (سیستی‌سرکوس (cysticerci))، با یا بدون درمان کورتیکواستروئید تجویز شوند. با این حال، این داروها عوارض جانبی بالقوه‌ای دارند، و ممکن است سیستی‌سرکوس در نهایت بدون درمان ضد-کرم از بین برود.
ارزیابی تاثیرات داروهای ضد-کرم بر افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس.
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase؛ lILACS؛ WHO ICTRP و ClinicalTrials.gov را تا 21 اکتبر 2020 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده که به مقایسه داروهای ضد-کرم و درمان حمایتی (+/- کورتیکواستروئیدها) با درمان حمایتی تنها (+/- کورتیکواستروئیدها) برای افراد مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، عناوین و چکیده تمام مقالات شناسایی شده را از طریق جست‌وجو غربالگری کردند. برای تایید واجد شرایط بودن همه مطالعاتی که از غربالگری عبور کردند، متن کامل مقالات را به دست آوردیم. یک نویسنده مرور داده‌ها را استخراج، و نویسنده دوم مرور آنها را چک کرد. دو نویسنده مرور خطر سوگیری (bias) هر کارآزمایی را ارزیابی کرده و ارزیابی را بر اساس درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) انجام دادند. در صورت اختلاف‌نظر در مرحله بحث اجماع‌نظر بین نویسندگان مرور، از نویسنده سوم مرور کمک گرفتیم. خطر نسبی (RR) را برای متغیرهای دو-حالتی، با 95% فاصله اطمینان (CI) برای داده‌های تجمعی از مطالعاتی با مداخلات و پیامدهای مشابه محاسبه کردیم.
در این مرور 16 مطالعه را وارد کردیم. فقط دو مطالعه پرازیکوآنتل را بررسی کرده و داده‌ها را در قالبی گزارش نکردند که به متاآنالیز کمک کنند. بنابراین بیشتر نتایج در این مرور برای آلبندازول در برابر دارونما (placebo) یا عدم تجویز داروی ضد-کرم قابل استفاده است.
تجزیهوتحلیل تجمعی در تمام شرکت‌کنندگان مبتلا به نوروسیستی‌سرکوزیس تفاوتی را بین گروه‌ها از لحاظ عود تشنج نشان نداد، اما ناهمگونی مشخص بود (RR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.78 تا 1.14؛ 10 کارآزمایی، 1054 شرکت‌کننده؛ I2 = 67%؛ شواهد با قطعیت پائین). هنگام طبقه‌بندی بر اساس شرکت‌کنندگان با یک کیست تکی یا کیست‌های متعدد، تجزیهوتحلیل تجمعی نشان می‌دهد آلبندازول احتمالا عود تشنج را در شرکت‌کنندگان با یک کیست بهبود می‌بخشد (RR: 0.61؛ 95% CI؛ 0.4 تا 0.91؛ 5 کارآزمایی، 396 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). تمام مطالعات وارد شده در این تجزیهوتحلیل، شرکت‌کنندگان مبتلا به فقط کیست‌های غیر-زنده و داخل-پارانشیم را به کار گرفتند، و اکثر شرکت‌کنندگان کودکان بودند. ما مطمئن نیستیم که آلبندازول عود تشنج را در شرکت‌کنندگان دارای کیست‌های متعدد کاهش می‌دهد یا خیر، زیرا قطعیت شواهد بسیار پائین است، اگر چه جهت تاثیر به سمت آلبندازول است که نشان می‌دهد این دارو باعث آسیب می‌شود (RR: 2.05؛ 95% CI؛ 1.28 تا 3.31؛ 2 کارآزمایی، 321 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). این تجزیهوتحلیل شامل یک مطالعه بزرگ حاوی جمعیت بسیار ناهمگون است که در آن ارزیابی خطر نامشخص برای چندین حوزه «خطر سوگیری (bias)» انجام شده است.
با توجه به پیامدهای رادیولوژیکی، آلبندازول احتمالا پاک شدن کامل ضایعات را در رادیولوژی (RR: 1.22؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.39؛ 13 کارآزمایی، 1324 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و تکامل کیست‌ها (RR: 1.27؛ 95% CI؛ 1.10 تا 1.47؛ 6 کارآزمایی، 434 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) را اندکی بهبود می‌بخشد.
به نظر می‌رسد عوارض جانبی بیشتری در شرکت‌کنندگان تحت درمان با آلبندازول یا پرازیکوآنتل در مقایسه با دریافت دارونما یا عدم-دریافت داروی ضد-کرم مشاهده شد. شایع‌ترین عوارض جانبی گزارش شده عبارت بودند از سردرد، درد شکمی، و تهوع/استفراغ.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.