سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تاثیر داروهای گیاهی را بر درد در افراد مبتلا به کمردرد غیر اختصاصی (LBP) بررسی کردیم.
پیشینه
کمردرد وضعیت شایعی بوده و تا 35% از جمعیت ممکن است در یک ماه به آن مبتلا شوند. LBP غیر اختصاصی به عنوان بروز درد بین پائین‌ترین دنده و پائین باسن تعریف می‌شود که ناشی از مشکلات جدی و زمینه‌ای مانند آرتریت روماتوئید، عفونت، شکستگی، سرطان، یا سیاتیک به دلیل پارگی دیسک یا فشار دیگری روی اعصاب نیست. داروهای گیاهی که به صورت خوراکی مصرف شده یا روی پوست استعمال می‌شوند برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله کمردرد تجویز می‌شوند.
ویژگی‌های مطالعه
محققان از بنیاد همکاری کاکرین شواهد موجود را تا 5 آگوست 2013 بررسی کردند. چهارده مطالعه شش داروی گیاهی را آزمایش کرده و شامل 2050 بزرگسال مبتلا به LBP حاد یا مزمن غیر اختصاصی بودند. دو داروی گیاهی خوراکی، Harpagophytum procumbens (پنجه شیطان) و Salix alba (پوست بید سفید)، با دارونما (قرص‌های تقلبی یا ساختگی) یا با روفکوکسیب (®Vioxx) مقایسه شدند. سه کرم موضعی، پلاستر، یا ژل، Capsicum frutescens (cayenne)، Symphytum officinale L. (comfrey)، و Solidago chilensis (آرنیکای برزیلی)، با کرم‌ها یا پلاسترهای دارونما و یک ژل هومئوپاتی مقایسه شدند. یک اسانس، اسطوخودوس، با عدم درمان مقایسه شد. میانگین سنی افرادی که در کارآزمایی‌ها شرکت کردند 52 سال بود و مطالعات اغلب سه هفته به طول انجامیدند.
نتایج کلیدی
پنجه شیطان، در دوز استاندارد شده روزانه 50 میلی‌گرم یا 100 میلی‌گرم هارپاگوساید، ممکن است درد را بیشتر از دارونما کاهش دهد؛ دوز استاندارد شده روزانه 60 میلی‌گرم درد را تقریبا به اندازه دوز روزانه 12.5 میلی‌گرم Vioxx کاهش می‌دهد. پوست درخت بید، در دوز استاندارد شده روزانه 120 میلی‌گرم و 240 میلی‌گرم سالیسین، درد را بیشتر از دارونما کاهش داد؛ دوز استاندارد شده روزانه 240 میلی‌گرم، درد را تقریبا به اندازه دوز روزانه 12.5 میلی‌گرم ®Vioxx (یک داروی غیر استروئیدی و ضد التهابی) کم کرد. Cayenne به چندین شکل آزمایش شد: در فرم گچ، درد را بیشتر از دارونما کاهش داد و تقریبا به اندازه ژل هومئوپاتی Spiroflor SLR موثر بود. دو داروی دیگر به شکل پماد، S. officinale و S. chilensis ظاهرا درک درد را بیشتر از کرم‌های دارونما کاهش دادند. اسانس اسطوخودوس استعمال شده در طب فشاری در مقایسه با درمان‌های مرسوم، در کاهش درد و بهبود انعطاف‌پذیری موثر به نظر می‌رسید. عوارض جانبی گزارش شدند، اما به نظر می‌رسید که عمدتا به شکایات خفیف و گذرای گوارشی یا تحریکات پوستی محدود بودند.
کیفیت شواهد
بیشتر کارآزمایی‌های وارد شده در معرض خطر پائین سوگیری بوده و کیفیت شواهد عمدتا بسیار پائین تا متوسط گزارش شد. درجه متوسطی از شواهد فقط برای C. frutescens یافت شد. کارآزمایی‌ها فقط تاثیرات استفاده کوتاه‌مدت (تا شش هفته) دارو را آزمایش کردند. نویسندگان هشت کارآزمایی، تضاد منافع بالقوه داشته و چهار نویسنده دیگر تضاد منافع خود را ابراز نکردند. ®Vioxx به دلیل عوارض جانبی از بازار خارج شده، بنابراین اثربخشی و بی‌خطری (safety) نسبی هر سه ماده باید در برابر داروهای ضد درد در دسترس مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و استامینوفن مقایسه شوند.
نتیجه‌گیری
شواهدی با کیفیت پائین تا متوسط نشان می‌دهد که چهار داروی گیاهی ممکن است درد را در LBP حاد و مزمن در کوتاه‌مدت کاهش دهند و عوارض جانبی کمی داشته باشند. هنوز هیچ شواهدی مبنی بر بی‌خطر بودن یا موثر بودن هر یک از این محصولات برای استفاده طولانی‌مدت وجود ندارد. برای بررسی بیشتر اثربخشی این مداخلات به انجام کارآزمایی‌های بزرگ و با طراحی خوب نیاز است.
C.frutescens (Cayenne) درد را بیشتر از دارونما کاهش می‌دهد. اگرچه به نظر می‌رسد H. procumbens؛ S. alba؛ S. officinale L؛ S. chilensis؛ و اسانس اسطوخودوس نیز درد را بیشتر از دارونما کاهش می‌دهند، شواهد برای این مواد در بهترین حالت کیفیت متوسطی داشتند. برای آزمایش این داروهای گیاهی در برابر درمان‌های استاندارد، انجام کارآزمایی‌های بزرگ دیگری که به خوبی طراحی شوند، مورد نیاز است. به‌طور کلی، کامل بودن گزارش‌دهی در این کارآزمایی‌ها ضعیف بود. محققان برای ارائه گزارش از کارآزمایی‌های مداخلات دارویی گیاهی باید به ضمیمه بیانیه CONSORT مراجعه کنند.
کمردرد (low-back pain; LBP) یک وضعیت شایع بوده و بار (burden) اقتصادی قابل‌توجهی را بر جمعیت ساکن در جوامع صنعتی تحمیل می‌کند. نسبت بزرگی از افراد مبتلا به LBP مزمن از طب مکمل و جایگزین (complementary and alternative medicine; CAM) استفاده می‌کنند، به متخصصان CAM مراجعه می‌کنند، یا هر دو. چندین داروی گیاهی برای استفاده در درمان افراد مبتلا به LBP معرفی شده‌اند. این یک نسخه به‌روز شده از یک مطالعه مروری کاکرین است که نخستین‌بار در سال 2006 منتشر شد.
تعیین اثربخشی مصرف داروهای گیاهی در مدیریت بالینی LBP غیر اختصاصی.
بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی زیر را تا سپتامبر 2014 جست‌وجو کردیم: MEDLINE؛ EMBASE؛ CENTRAL؛ CINAHL؛ Clinical Trials.gov، پورتال پایگاه ثبت بین‌المللی کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت و PubMed؛ فهرست منابع در مقالات مروری، دستورالعمل‌ها و کارآزمایی‌های بازیابی شده بررسی شدند؛ و با افراد متخصص در این زمینه تماس گرفتیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که بزرگسالان (بالای 18 سال) مبتلا به LBP حاد، تحت حاد یا مزمن غیر اختصاصی را بررسی کردند. مداخلات، داروهای گیاهی بود که آنها را به عنوان گیاهانی که در هر شکل، برای اهداف دارویی استفاده می‌شوند، تعریف کردیم. معیارهای پیامد اولیه، درد و عملکرد بودند.
یک متخصص کتابخانه با همکاری گروه مرور کمردرد در کاکرین، جست‌وجوهای بانک‌های اطلاعاتی را انجام داد. یکی از نویسندگان مرور با کارشناسان محتوا تماس گرفت و استنادهای مرتبط را به دست آورد. منابع کامل و چکیده‌های مطالعات شناسایی شده را دانلود کرده و یک نسخه چاپی را از هر مطالعه برای تصمیم‌گیری نهایی بازیابی کردیم. دو نویسنده مروری خطر سوگیری (bias)، معیارهای درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) (GRADE 2004) و انطباق با CONSORT را ارزیابی کردند و یک زیر مجموعه تصادفی با ارزیابی‌های فرد سوم مقایسه شد. دو نویسنده مرور، ارتباط بالینی را ارزیابی کرده و هر گونه اختلاف نظر را با اجماع حل کردند.
در این مرور 14 RCT (2050 شرکت‌کننده) را وارد کردیم. یک کارآزمایی انجام شده بر .Solidago chilensis M (آرنیکای برزیلی (Brazilian arnica)) (20 شرکت‌کننده)، با استفاده از ژل حاوی آرنیکای برزیلی دو بار در روز، در مقایسه با ژل دارونما (placebo)، شواهدی را با کیفیت بسیار پائین از کاهش درک درد و بهبود انعطاف‌پذیری پیدا کرد. کرم یا گچ (پلاستر) Capsicum frutescens احتمالا نتایج مطلوب‌تری را نسبت به دارونما در افراد مبتلا به LBP مزمن ایجاد می‌کند (سه کارآزمایی، 755 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط). بر اساس شواهد فعلی، مشخص نیست که کرم capsicum موضعی برای درمان افراد مبتلا به LBP حاد در مقایسه با دارونما مفیدتر است یا خیر (یک کارآزمایی، 40 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین). کارآزمایی دیگر، کرم C.frutescens را معادل با پماد هومئوپاتی نشان داد (یک کارآزمایی، 161 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بسیار پائین). دوزهای روزانه Harpagophytum procumbens (پنجه شیطان (devil's claw))، استاندارد شده با 50 میلی‌گرم یا 100 میلی‌گرم هارپاگوساید (harpagoside)، ممکن است برای بهبودی کوتاه‌مدت درد بهتر از دارونما باشد و میزان استفاده از داروهای نجات را کاهش دهد (دو کارآزمایی، 315 شرکت کننده، شواهد با کیفیت پائین). دیگر کارآزمایی H. procumbens، معادل نسبی را با 12.5 میلی‌گرم در روز روفکوکسیب (®Vioxx) نشان داد اما کیفیت بسیار پائینی داشت (یک کارآزمایی، 88 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بسیار پائین). دوزهای روزانه Salix alba (پوست بید سفید (white willow bark))، استاندارد شده با 120 میلی‌گرم یا 240 میلی‌گرم سالیسین (salicin)، احتمالا بهتر از دارونما برای بهبودی کوتاه‌مدت در مدیریت بالینی درد و استفاده از داروهای نجات است (دو کارآزمایی، 261 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط). یک کارآزمایی دیگر معادل نسبی با 12.5 میلی‌گرم روفکوکسیب در روز را نشان داد (یک کارآزمایی، 228 شرکت‌کننده) اما به عنوان شواهدی با کیفیت بسیار پائین درجه‌بندی شد. S. alba احتمال بروز ترومبوز پلاکتی را در مقابل یک دوز محافظ قلبی استیل سالیسیلات به حداقل رساند (یک کارآزمایی، 51 شرکت‌کننده). یک کارآزمایی (120 شرکت‌کننده) که Symphytum officinale L. (عصاره ریشه کامفری (comfrey root extract)) را بررسی کرد، شواهدی را با کیفیت پائین یافت که پماد عصاره کامفری Kytta-Salbe بهتر از پماد دارونما برای بهبود کوتاه‌مدت درد است که توسط VAS ارزیابی شد. اسانس اسطوخودوس (lavender) معطر که توسط طب فشاری استفاده می‌شود ممکن است شدت درد ذهنی را کاهش داده و خم شدن جانبی ستون فقرات و طول مدت راه رفتن را در مقایسه با شرکت‌کنندگان درمان نشده بهبود بخشد (یک کارآزمایی، 61 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بسیار پائین). هیچ عارضه جانبی قابل‌توجهی در کارآزمایی‌های وارد شده مشاهده نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.