فشار خون بالا (هیپرتانسیون (hypertension)) چیست؟
فشار خون اندازه گیری نیرویی است که قلب شما برای پمپاژ خون در اطراف بدن شما از آن استفاده می‌کند. این فشار معمولا به دو شکل نمایش داده می‌شود: فشاری که قلب خون را به بیرون پرتاب می‌کند (فشار سیستولیک)، و فشاری که قلب شما بین ضربان‌ها استراحت می‌کند (فشار دیاستولیک). فشار خون زمانی بالا در نظر گرفته می‌شود که فشار سیستولیک بیش از 140 و/یا فشار دیاستولیک بیش از 90 باشد، که اغلب به صورت «140 روی 90» نوشته شده و در واحد میلی‌متر جیوه (mm Hg) اندازه‌گیری می‌شود. با افزایش سن خطر ابتلا به فشار خون بالا افزایش می‌یابد.
فشار خون بالا می‌تواند خطر ابتلا را به مشکلات جدی طولانی‌مدت سلامت، از جمله حمله قلبی یا سکته مغزی، در افراد افزایش دهد. کاهش فشار خون در افراد مبتلا به هیپرتانسیون، منجر به کاهش تعداد افرادی می‌شود که به بیماری‌های قلبی و عروق خونی (بیماری‌های قلبی‌عروقی) مبتلا می‌شوند، در نتیجه منجر به مرگ‌ومیر و مشکلات قلبی‌عروقی کمتر می‌شود.
وزن و فشار خون بالا
دستورالعمل‌های درمانی فشار خون بالا، حفظ وزن سالم و کاهش وزن را در صورت لزوم توصیه می‌کنند. برخی از افراد ممکن است از داروها برای کاهش وزن خود استفاده کنند.
چرا این مرور کاکرین را انجام دادیم؟
داروهای دارای مجوز برای کاهش وزن در ایالات متحده آمریکا و اروپا شامل اورلیستات (orlistat) و نالترکسون (naltrexone) همراه با بوپروپیون (bupropion) هستند. ترکیب دیگر، فن‌ترمین (phentermine) با توپیرامات (topiramate)، فقط در ایالات متحده آمریکا اجازه تجویز دارد. ما می‌خواستیم دریابیم که داروهای کاهش وزن اثرات طولانی‌مدتی بر فشار خون دارند یا خیر، و اینکه می‌توانند اثرات ناخواسته فشار خون بالا را روی سلامت افراد کاهش دهند یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی در مورد اثرات مصرف داروهای کاهش وزن در افراد مبتلا به فشار خون بالا بودیم. ما علاقه‌مند بودیم بدانیم که این داروها چگونه بر فشار خون و وزن بدن تأثیر می‌گذارند. ما همچنین می‌خواستیم بدانیم که چه تعداد از افراد دچار عوارض جانبی می‌شوند، چه تعداد از افراد به بیماری قلبی‌عروقی مبتلا می‌شوند، و اینکه کسی فوت می‌کند یا خیر.
ما به دنبال مطالعات تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای بودیم، که در آنها مداخلات درمانی به‌طور تصادفی برای بیماران اختصاص می‌یابند. این نوع مطالعه معمولا معتبرترین شواهد را در مورد تاثیرات یک درمان ارائه می‌دهد.
قابلیت اطمینان شواهد موجود را ارزیابی کردیم. ما عواملی را در نظر گرفتیم، از جمله: چگونگی انجام مطالعات، تعداد افراد وارد شده در هر مطالعه، و اینکه یافته‌های آنها در سراسر مطالعات سازگار بودند یا خیر.
تاریخ جست‌وجو: شواهدی را که تا مارچ سال 2020 منتشر شده بودند، وارد کردیم.
آنچه ما یافتیم
ما شش مطالعه را روی 12,724 فرد مبتلا به فشار خون بالا (میانگین سنی 46 تا 62 سال) پیدا کردیم. این مطالعات در ایالات متحده آمریکا (3 مطالعه) و اروپا (3 مطالعه) انجام شده، و از 6 ماه تا 28 ماه به طول انجامیدند.
همه مطالعات اثرات مصرف داروی کاهش وزن را با تاثیر مصرف یک داروی ساختگی (دارونما (placebo)) مقایسه کردند.
نتایج مرور ما چه هستند؟
اورلیستات ممکن است وزن را کاهش دهد و احتمالا منجر به کاهش فشار خون می‌شود (4 مطالعه؛ 2058 نفر).
فن‌ترمین به‌علاوه توپیرامات می‌توانند باعث کاهش وزن و کاهش فشار خون شوند (1 مطالعه؛ 1305 نفر).
نالترکسون به‌علاوه بوپروپیون احتمالا باعث کاهش وزن می‌شوند اما ممکن است تاثیری روی فشار خون نداشته باشند (1 مطالعه؛ 8283 نفر).
یک مطالعه خطر مرگ‌ومیر و اثرات عمده قلبی‌عروقی ناخواسته را بررسی کرد؛ هیچ تفاوتی بین نالترکسون به‌علاوه بوپروپیون و دارونما پس از دو سال یافت نشد.
افرادی که از داروهای کاهش وزن استفاده کردند، اثرات ناخواسته بیشتری را نسبت به دارونما نشان دادند. شایع‌ترین اثرات ناخواسته عبارت بودند از مشکلات گوارشی (برای اورلیستات، و فن‌ترمین به‌علاوه توپیرامات)، خشکی دهان و خارش یا بی‌حسی پوست (برای نالترکسون به‌علاوه بوپروپیون).
این نتایج تا چه حد قابل اطمینان هستند؟
نتایج، از تعداد اندکی از مطالعات به دست آمدند. در برخی از مطالعات، حوادث اندکی برای برخی معیارهای مورد نظر رخ دادند.
ما نسبت به اینکه اورلیستات و نالترکسون به‌علاوه بوپروپیون بر کاهش وزن و فشار خون تأثیر می‌گذارند، نسبتا مطمئن هستیم. با این حال، ممکن است در صورت در دسترس قرار گرفتن شواهد بیشتر، این نتایج تغییر کنند.
ما نسبت به تاثیرات فن‌ترمین به علاوه توپیرامات؛ اثرات ناخواسته اورلیستات، و خطر حوادث قلبی‌عروقی ناخواسته مرتبط با نالترکسون به علاوه بوپروپیون، اطمینان کمتری داریم. در صورت در دسترس قرار گرفتن شواهد بیشتر، ممکن است این نتایج تغییر کنند.
نتیجه‌گیری‌ها
برخی از داروهای کاهش وزن باعث کاهش وزن و فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا می‌شوند، اما ممکن است اثرات ناخواسته‌ای ایجاد کنند. ما شواهد کافی را در مورد اینکه مصرف داروهای کاهش وزن برای لاغری می‌توانند مرگ‌ومیر و بیماری قلبی‌عروقی را کاهش دهند یا خیر، پیدا نکردیم.
در افراد مبتلا به فشار خون بالا، اورلیستات، فن‌ترمین/توپیرامات و نالترکسون/بوپروپیون باعث کاهش وزن بدن شد؛ بزرگی تاثیر با فن‌ترمین/ توپیرامات از همه بیشتر بود. در همان کارآزمایی‌ها، اورلیستات و فن‌ترمین/توپیرامات، اما نه نالترکسون/بوپروپیون، فشار خون را کاهش دادند. یک RCT از نالترکسون/بوپروپیون در مقابل دارونما، هیچ تفاوتی را پس از دو سال در مورتالیتی به هر علتی یا مورتالیتی یا موربیدیتی قلبی‌عروقی نشان نداد. آژانس دارویی اروپا، به دلیل نگرانی در مورد ایمنی فن‌ترمین/توپیرامات، مجوز بازاریابی آنها را رد کرد، همچنین به دلیل تعادل منفی خطر/منفعت کلی لورکاسرین، درخواست مجوز بازاریابی اروپایی آن پس گرفته شد. در سال 2020 لورکاسرین نیز از بازار دارویی ایالات متحده خارج شد. دو داروی دیگر (ریمونابانت و سیبوترامین) نیز به ترتیب در سال‌های 2009 و 2010 از بازار دارویی خارج شده بودند.
این سومین به‌روزرسانی از مروری است که ابتدا در جولای 2009 منتشر شد. تمام دستورالعمل‌های اصلی در زمینه درمان هیپرتانسیون، کاهش وزن را توصیه می‌کنند؛ داروهای ضد-چاقی ممکن است در این زمینه کمک‌کننده باشند.
اهداف اولیه:
ارزیابی اثرات طولانی‌مدت کاهش وزن بدن در بزرگسالان مبتلا به هیپرتانسیون اساسی به کمک دارو بر مورتالیتی به هر علتی، موربیدیتی قلبی‌عروقی، و عوارض جانبی (از جمله کل عوارض جانبی جدی، ترک مطالعه به دلیل ابتلا به عوارض جانبی، و کل عوارض جانبی غیر-جدی).
اهداف ثانویه:
ارزیابی اثرات طولانی‌مدت کاهش وزن بدن در بزرگسالان مبتلا به هیپرتانسیون اساسی به کمک دارو بر تغییرات ایجاد شده نسبت به خط پایه در میزان فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، و بر کاهش وزن بدن.
برای به‌روزرسانی این مرور، متخصص اطلاعات گروه هیپرتانسیون در کاکرین به منظور یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده به جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی زیر تا مارچ 2020 پرداخت: پایگاه ثبت تخصصی گروه هیپرتانسیون در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE (از 1946)؛ Embase (از 1974)؛ پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت، و ClinicalTrials.gov. جست‌وجوها هیچ محدودیت زبانی نداشتند. ما همچنین با نویسندگان مقالات مرتبط برای یافتن مطالعات منتشر شده و منتشر نشده بیشتر تماس گرفتیم.
کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده با حداقل طول مدت 24 هفته در بزرگسالان مبتلا به هیپرتانسیون که مصرف طولانی‌مدت داروهای تائید شده کاهش وزن را با دارونما (placebo) مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را انتخاب کردند، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی، و داده‌ها را استخراج کردند. در صورت مناسب بودن و در صورت عدم وجود ناهمگونی قابل توجه بین مطالعات (P > 0.1)، با استفاده از یک متاآنالیز اثر ثابت، مطالعات را تلفیق کردیم. هنگامی که ناهمگونی وجود داشت، از روش اثرات تصادفی استفاده کرده و علت آن بررسی شد.
در این سومین به‌روزرسانی از مرور، یک کارآزمایی جدید اضافه شد، که به بررسی ترکیب نالترکسون (naltrexone)/بوپروپیون (bupropion) در مقابل دارونما پرداخت. دو دارو، که در نسخه‌های قبلی این مرور گنجانده شدند (ریمونابانت (rimonabant) و سیبوترامین (sibutramine))، دیگر برای این به‌روزرسانی مرتبط نیستند، زیرا تأییدیه بازاریابی آنها به ترتیب در سال 2010 و 2009 پس گرفته شد. بنابراین تعداد مطالعات موجود در این به‌روزرسانی مرور به شش مورد رسید (در کل 12,724 شرکت‌کننده): چهار RCT به مقایسه اورلیستات (orlistat) با دارونما پرداختند، که در مجموع 3132 شرکت‌کننده را با فشار خون بالا و میانگین سنی 46 تا 55 سال وارد کردند؛ یک کارآزمایی فن‌ترمین (phentermine)/توپیرامات (topiramate) را با دارونما مقایسه کرد، که شامل 1305 شرکت‌کننده مبتلا به فشار خون بالا و میانگین سنی 53 سال بود؛ و یک کارآزمایی، شامل 8283 شرکت‌کننده با فشار خون بالا و میانگین سنی 62 سال، نالترکسون/بوپروپیون را با دارونما مقایسه کرد. خطرات سوگیری را برای کارآزمایی‌های اورلیستات یا نالترکسون/بوپروپیون در سطح نامشخص، و برای کارآزمایی فن‌ترمین/توپیرامات، در سطح پائین قضاوت کردیم. فقط مطالعه نالترکسون/بوپروپیون، مورتالیتی و موربیدیتی قلبی‌عروقی را به عنوان پیامدهای از پیش تعریف شده، وارد کرد.
هیچ تفاوتی در میزان مورتالیتی ناشی از تمام علل یا مورتالیتی قلبی‌عروقی، حوادث عمده قلبی‌عروقی، یا عوارض جانبی جدی بین نالترکسون/بوپروپیون و دارونما وجود نداشت. بروز عوارض جانبی کلی در شرکت‌کنندگان تحت درمان با نالترکسون/بوپروپیون به‌طور قابل توجهی بالاتر بود. برای اورلیستات، میزان بروز عوارض جانبی گوارشی به طور معنی‌داری در مقایسه با دارونما بیشتر گزارش شد. شایع‌ترین عوارض جانبی با فن‌ترمین/توپیرامات خشکی دهان و پارستزی بودند. پس از شش تا 12 ماه، اورلیستات در مقایسه با دارونما، فشار خون سیستولیک را تا تفاوت میانگین (MD) معادل 2.6- میلی‌متر جیوه (95% فاصله اطمینان (CI): 3.8- تا 1.4- میلی‌متر جیوه؛ 4 کارآزمایی، 2058 شرکت‌کننده) و فشار خون دیاستولیک را تا MD معادل 2.0- میلی‌متر جیوه (95% CI؛ 2.7- تا 1.2- میلی‌متر جیوه؛ 4 کارآزمایی، 2058 شرکت‌کننده) کاهش داد. پس از 13 ماه پیگیری، فن‌ترمین/توپیرامات در مقایسه با دارونما، فشار خون سیستولیک را 2.0- تا 4.2- میلی‌متر جیوه (1 کارآزمایی، 1030 شرکت‌کننده) (بسته به دوز دارو)، و فشار خون دیاستولیک را 1.3- تا 1.9- میلی‌متر جیوه (1 کارآزمایی، 1030 شرکت‌کننده) (بسته به دوز دارو) کاهش دادند. هیچ تفاوتی در تغییر فشار خون سیستولیک یا دیاستولیک بین نالترکسون/بوپروپیون و دارونما وجود نداشت (1 دارونما، 8283 شرکت‌کننده). ما هیچ مطالعه مرتبطی را برای بررسی لیراگلوتید (liraglutide) یا لورکاسرین (lorcaserin) در افراد مبتلا به هیپرتانسیون شناسایی نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.