سوال مطالعه مروری
هدف ما شناسایی این نکته است که برنامه‌ها یا استراتژی‌های ویژه، جهت پیشگیری یا کاهش سوءاستفاده از افراد مسن (60 سال و بالاتر) ، مفید هستند یا خیر. مطالعات وارد شده را که تاثیر این برنامه‌ها یا استراتژی‌ها را چه در خود افراد مسن چه در افرادی که با آنها تعامل دارند (مانند مراقبان یا کارکنان خانه سالمندان) توصیف کردند، جست‌وجو کردیم.
پیشینه
آزار سالمندان - فیزیکی، روانی، سوءاستفاده جنسی، غفلت و/یا بهره‌برداری مالی - شایع است اما اغلب کمتر گزارش شده است. آزار سالمندان می‌تواند یک بار باشد یا تکرار شود یا ممکن است اقدام مناسبی انجام نشود. این کار درون رابطه‌ای رخ می‌دهد که در آن انتظار اعتماد وجود دارد، اما متاسفانه ضرر یا نگرانی برای فرد مسن‌تر وجود دارد. سوءاستفاده اغلب می‌تواند از کسی که به خوبی می‌شناسند یا با وی ارتباط دارند مانند همسر، شریک، اعضای خانواده، یا یک دوست، اعمال شود. هم‌چنین می‌تواند توسط ارائه دهندگان خدمات در موسسات و مراکز مراقبت سلامت اعمال شود. این کار به احتمال زیاد زمانی رخ می‌دهد که کارکنان، آموزش و نظارت نامناسب یا فقدان منابع کافی برای انجام مسئولیت‌های خود داشته باشند. این یک مشکل جهانی است که میلیون‌ها نفر از افراد مسن را از نظر هزینه‌های بزرگ اقتصادی هم در افراد و هم در سیستم مراقبت سلامت تحت تاثیر قرار می‌دهد. سوءاستفاده می‌تواند منجر به سلامتی ضعیف‌تر، جراحات و حتی مرگ‌ومیر زودرس شود.
تاریخ جست‌وجو
همه بانک‌های اطلاعاتی تا آگوست 2015 جست‌وجو شدند. جست‌وجوهای اضافی در بانک‌های اطلاعاتی اصلی بین 30 آگوست 2015 و 16 مارچ 2016 انجام شد.
ویژگی‌های مطالعه
ما از جست‌وجوی خود در 19 بانک اطلاعاتی، هفت مطالعه را به دست آوردیم. همه مطالعات، 1924 شرکت‌کننده مسن و 740 فردی که با آنها در تعامل هستند (مانند سرپرستان یا کارکنان خانه سالمندان) را انتخاب کردند. این مطالعات، روش‌های پیشگیری یا کاهش سوءاستفاده از سالمندان را توصیف کردند. مطالعات، برنامه‌ها و استراتژی‌هایی را که در مجموعه‌های مختلفی (خانه، جامعه، نهادها)، اگر چه فقط در کشورهای با سطح درآمد بالا صورت گرفته باشد، انتخاب کردند. برنامه‌ها و استراتژی‌های شناسایی شده، روش‌های افزایش تشخیص را در اقدام بالینی و مجموعه‌های اجتماعی، حمایت از قربانیان، افزایش آگاهی درباره آزار سالمندان و ارائه برنامه‌های آموزشی برای ایجاد مهارت‌ها در ارائه دهندگان مراقبت انتخاب کردند. اغلب مطالعات، تغییرات را در دانش و نگرش با استفاده از تعداد کم اندازه‌گیری وقوع یا تکرار سوءاستفاده توصیف کردند. مدت زمان مطالعه در بازه زمانی شش تا 24 ماه بود.
نتایج کلیدی
مطالعات وارد شده نشان می‌دهد، اینکه مداخلات آموزشی هدف، دانش متخصصین و مراقبان سلامت را درباره آزار سالمندان بهبود می‌بخشد یا خیر، نامطمئن است. هنوز مشخص نیست که دانش بهبود یافته در واقع منجر به تغییر روش رفتار آنها پس از آن، می‌شود یا خیر و اینکه این کار باعث می‌شود سالمندان، کمتر مورد آزار قرار بگیرند یا خیر، نیز نامشخص است. به طور مشابهی، به نظر می‌رسد حمایت و آموزش قربانیان سالمند سوءاستفاده، منجر به گزارش بیشتری درباره سوءاستفاده شود، با این حال معلوم نیست که گزارش بیشتر به معنای این باشد که سوءاستفاده بیشتری رخ داده یا تمایل بیشتری برای گزارش سوءاستفاده، آنچنان که رخ داده، وجود دارد.
هیچ یک از مطالعات، پیامدهای ناخواسته این روش‌ها را گزارش نکردند.
کیفیت شواهد
کیفیت بسیاری از شواهد پائین یا بسیار پائین بود (ما نمی‌توانیم فرض کنیم یافته‌های این مطالعات درست هستند) و درک ما درباره اینکه چه استراتژی یا برنامه‌ای برای کاهش یا پیشگیری از آزار سالمندان بهتر است، محدود هستند. بسیاری از مطالعات از نظر طراحی، اندازه بیش از حد کوچک یا عدم تشابه کافی در یافته‌های خود برای اطمینان کامل به یافته‌ها، واضح نبودند.
شواهد قابل اعتماد ناکافی به منظور ارزیابی تاثیرات مداخلات آزار سالمندان بر وقوع یا عود سوءاستفاده وجود دارد، اگرچه برخی از شواهد نشان می‌دهد که ممکن است اندازه‌های ترکیبی اضطراب و افسردگی مراقبان تغییر یابد. نیاز به کارآزمایی‌های با کیفیت بالا، از جمله در کشورهایی با درآمد پائین تا متوسط، با قدرت آماری کافی و ویژگی‌های مناسب مطالعه، برای تعیین اینکه برنامه‌های مداخله‌ای و اجزاء این برنامه‌ها، در پیشگیری یا کاهش اپیزودهای سوءاستفاده میان افراد سالمند موثر هستند یا خیر، وجود دارد. این موضوع که استفاده از مداخلات آموزشی، آگاهی و نگرش مراقبین را بهبود می‌بخشد، و اینکه چنین برنامه‌هایی هم‌چنین وقوع سوءاستفاده را کاهش می‌دهند یا خیر، نامطمئن است بنابراین انجام پژوهش در آینده ضروری است. علاوه بر این، تمام پژوهش‌های آینده باید جزئی از تجزیه‌و‌تحلیل‌های هزینه-اثربخشی، ارزیابی اجرا و ملاحظات عدالت درباره مداخلات خاص مورد نظر این مرور را بررسی کنند.
بدرفتاری با افراد مسن‌تر (سوءاستفاده از سالمندان) شامل بدرفتاری روانی، فیزیکی، سوءاستفاده جنسی، غفلت و استثمار مالی است. شواهد نشان می‌دهد که 10% از افراد بزرگسال به نوعی سوءاستفاده را تجربه می‌کنند، و در واقع تنها بخشی از موارد را گزارش دادند یا به سازمان‌های خدمات اجتماعی مراجعه کردند. آزار سالمندان با موربیدیتی قابل توجه و مورتالیتی زودرس در ارتباط بوده است. مداخلات متعددی برای رسیدگی به مسئله بدرفتاری با سالمندان اجرا شده است. با این حال، معلوم نیست که کدام مداخلات، بهترین خدمت برای پیشگیری یا کاهش سوءاستفاده سالمندان است.
هدف از این مرور، ارزیابی اثربخشی برنامه‌های مداخله‌ای اولیه، ثانویه و ثالث مورد استفاده در کاهش یا پیشگیری از سوءاستفاده از سالمندان در خانه خود، از طریق برنامه‌های سازمانی یا نهادی و جامعه بود. هدف ثانویه، بررسی این نکته بود که تاثیرات مداخله بر انواع سوءاستفاده، انواع شرکت‌کنندگان، مجموعه مداخله، یا وضعیت شناختی افراد مسن اصلاح شده بودند یا خیر.
ما 19 بانک اطلاعاتی (AgeLine؛ CINAHL؛ Psychinfo؛ MEDLINE؛ Embase؛ Proquest Central؛ Social Services Abstracts؛ ASSIA؛ Sociological Abstracts؛ پایان‌نامه‌ها و تزهای ProQuest؛ Web of Science؛ LILACS؛ EPPI؛ InfoBase؛ CENTRAL؛ HMIC؛ Opengrey و Zetoc) را در 12 پایگاه ثبت از جمله رشته‌های چند زمینه‌ای تحت پوشش پزشکی، بهداشت، علوم اجتماعی، خدمات اجتماعی، حقوقی، مالی و آموزشی جست‌وجو کردیم. هم‌چنین وب سایت‌های مرتبط سازمانی را مرور کردیم، با نویسندگان مقالات مرتبط تماس گرفتیم و فهرست منابع را بررسی کردیم. جست‌وجوی بانک‌های اطلاعاتی بین 30 آگوست 2015 و 16 مارچ 2016 انجام شد و محدودیت زبانی اعمال نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)؛ کارآزمایی‌های خوشه‌ای-تصادفی‌سازی شده، و شبه-RCTها، مطالعات قبل-و-بعد، و سری‌های زمانی منقطع را انتخاب کردیم. فقط مطالعاتی را با حداقل 12 هفته پیگیری، تاثیر مداخلات بر پیشگیری یا کاهش سوءاستفاده از افراد مسن و کسانی که با افراد مسن تعامل دارند، بررسی کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) مطالعات را ارزیابی کردند. مطالعات به صورت زیر طبقه‌بندی شدند: 1) آموزش در زمینه سوءاستفاده از سالمندان، 2) برنامه‌ریزی به منظور کاهش عوامل موثر بر سوءاستفاده سالمندان، 3) سیاست‌های خاص برای سوءاستفاده از سالمندان، 4) وضع قانون برای سوءاستفاده از سالمندان، 5) برنامه‌ریزی برای افزایش نرخ شناسایی سوءاستفاده از سالمندان، 6) برنامه‌ریزی هدفمند برای قربانیان سوءاستفاده از سالمندان، و 7) برنامه‌های توانبخشی برای عاملان سوءاستفاده سالمندان. تمام مطالعات بر اساس متدولوژی مطالعه، نوع مداخله، مجموعه، مخاطبان هدف، اجزای مداخله و شدت مداخله مورد ارزیابی قرار گرفتند.
در فرآیند جست‌وجو و انتخاب، هفت مطالعه واجد شرایط با مجموع 1924 شرکت‌کننده مسن و 740 فرد دیگر شناسایی شد. چهار گروه از هفت گروه مداخلات فوق، مطالعات وارد شده را که در طراحی مطالعه متفاوت بودند، مورد بررسی قرار دادند. مطالعات واجد شرایط در مورد برنامه‌های توانبخشی، سیاست خاصی را برای سوءاستفاده از سالمندان و وضع قانون برای سوءاستفاده از سالمندان، یافت نکردند. همه مطالعات وارد شده، شامل یک گروه کنترل و پنج مورد از هفت مطالعه، روش تخصیص تصادفی‌سازی شده را توصیف کردند. از ابزار «خطر سوگیری» کاکرین و معیارهای ارزیابی EPOC برای ارزیابی خطر سوگیری استفاده کردیم. نتایج نشان می‌دهد که خطر سوگیری در سراسر موارد وارد شده پژوهش، بالا بود، حداقل 40% از مطالعات وارد شده در معرض خطر سوگیری تشخیص داده شدند. فقط یک مطالعه، فاقد خطر سوگیری، در هیچ زمینه‌ای تشخیص داده شد، دو مطالعه، دو دامنه را از 11 دامنه خطر بالای سوگیری داشت. یک مطالعه در همه هشت مورد از 11 دامنه، در معرض خطر بالای سوگیری در نظر گرفته شد.
همه مطالعات وارد شده که در کشورهای با سطح درآمد بالا انجام شدند، بر اساس طبقه‌بندی اقتصادی بانک جهانی تعیین شدند (چهار مطالعه در آمریکا، یک مطالعه در تایوان، دو مطالعه در انگلستان). هیچ یک از مطالعات، اطلاعات یا تجزیه‌و‌تحلیل‌های ویژه را درباره ملاحظات برابری، در نظر گرفته شده به وسیله نقطه ضعف اجتماعی اقتصادی ارائه نکرد، با این حال، یک مطالعه به عنوان قرار دادن این مساله در یک پروژه خانه شرح داده شد. یک مطالعه برخی از تجزیه‌و‌تحلیل‌ها را بر اساس هزینه-اثربخشی در اجرای برنامه‌های مداخله خود انجام داد، اگر چه جزئیات اندکی درباره مولفه‌ها و تجزیه‌و‌تحلیل‌های مربوط به هزینه وجود داشت.
ما مطمئن نیستیم که این مداخلات، وقوع یا عود سوءاستفاده را از سالمندان با توجه به تنوع در تنظیمات، معیارها و تاثیرات گزارش شده در مطالعات وارد شده، کاهش می‌دهد یا خیر، زیرا برخی از آنها بسیار کوچک و در معرض خطر بالای سوگیری بودند (شواهد با کیفیت پائین و بسیار پائین). دو مطالعه، وقوع سوءاستفاده از سالمندان را اندازه‌گیری کردند. خطر بالای سوگیری مطالعه، تفاوتی در نمرات پس از تست را نشان داد (P value مساوی 0.048 و 0.18). در مطالعه‌ای با خطر پائین سوگیری، تفاوتی یافت نشد (نسبت شانس (OR) تعدیل شده: 0.48؛ 95% CI؛ 0.18 تا 1.27) (214 = n). برای مداخلات اندازه‌گیری کننده عود سوءاستفاده، یک مطالعه کوچک (16 = n) هیچ تفاوتی در میانگین پس از تست گزارش نکرد، در حالی که مطالعه دیگری سطوح بالاتری از سوءاستفاده را در بازوهای مداخله گزارش کرد (رگرسیون کاکس (Cox regression)، نسبت خطر (HR) مداخله ترکیب شده: 1.78؛ سطح آلفا: 0.01).
اینکه مداخلات آموزشی هدفمند، دانش مرتبط با متخصصین و مراقبین سلامت را بهبود می‌بخشد، نامطمئن است (شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اگر چه ممکن است تشخیص سوءاستفاده ساکن به ساکن (resident-to-resident) را بهبود بخشد. مفهوم بهبود اندازه‌گیری در تشخیص یا گزارشی که مغایر با اندازه‌گیری وقوع یا عود سوءاستفاده باشد، پیچیده است. یک مداخله آموزش عمومی و خدمات حمایتی هدفمند، تعداد قربانیانی را که ممکن است بهبود یابند گزارش کرد، با این حال اینکه این موضوع در نتیجه افزایش عود سوءاستفاده یا گزارش بهتر درباره سوءاستفاده می‌باشد، نامشخص است. اثربخشی مداخلات خدماتی برنامه‌ریزی به علت بهبود ارزیابی و اسناد و مدارک مرتبط با دامنه‌ها، نامطمئن است. پیامدهای ناخواسته در مطالعات گزارش نشده بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.