چرا تشخیص دمانس مهم است؟
بسیاری از افراد با دمانس زندگی میکنند اما این بیماری هرگز در آنها تشخیص داده نشده است. عدم تشخیص دمانس هنگام وجود آن (نتیجه منفی کاذب) ممکن است مانع دسترسی افراد به حمایت اجتماعی، داروها و کمکهای مالی شود. همچنین از برنامهریزی فردی و خانواده وی برای آینده پیشگیری میکند. با این وجود، تشخیص نادرست دمانس هنگام وجود آن (نتیجه مثبت کاذب) میتواند باعث دیسترس یا ترس شده و منجر به تحقیقات اضافی شود که میتواند منابع را هدر دهد.
هدف از این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مرور کاکرین، این بود که بدانیم پرسشنامه آگاهیدهنده AD‐8 برای تشخیص دمانس در کلیه مراکز مراقبتهای سلامت چقدر دقیق است. محققان برای پاسخ به این سوال، 10 مطالعه را وارد کردند، که نه مورد از آنها اطلاعات عددی را ارائه دادند که میتوانند مورد استفاده قرار گیرند.
در این مطالعه مروری چه چیزی مورد بررسی قرار گرفت؟
پرسشنامه AD‐8 شامل هشت سوال «بله یا خیر» است، که توسط شخصی که فرد تحت بررسی را میشناسد، پاسخ داده میشود؛ به عنوان مثال، یک خویشاوند، مراقب یا دوست نزدیک (گاهیاوقات به نام فرد مطلع توصیف میشود). سوالات در مورد این است که آیا فرد مطلع به تغییر در حافظه و تواناییهای تفکر فرد طی سالهای گذشته اشاره کرده یا خیر. برای هر موردی که فکر میکنند در تواناییهای فرد تغییر ایجاد شده، یک امتیاز داده میشود. نمرات بالاتر هنگامی رخ میدهند که تغییرات بیشتری توسط فرد مطلع ذکر شود. AD‐8 معمولا برای تشخیص نهایی دمانس استفاده نمیشود، اما ممکن است به شناسایی افرادی که نیاز به ارزیابی بیشتر دارند، کمک کند.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
این مرور شامل دادههای بهدست آمده از نه مطالعه مرتبط، با مجموع 4045 شرکتکننده بود.
هفت مورد از این مطالعات از نمره دو یا بیشتر برای نشاندادن دمانس استفاده کردند. نمره دو یا بیشتر، نقطه برش (cut‐off) پیشنهادی برای AD‐8 است. نتایج این مطالعات نشان میدهند که، از نظر تئوری، اگر AD‐8 برای تشخیص دمانس در یک گروه 1000 نفری در کلیه مراکز مراقبتهای سلامت استفاده شود، و از این تعداد 280 نفر (28%) مبتلا به دمانس باشند، برآورد میشود که 517 نفر نتیجهای از AD‐8 خواهند گرفت که نشاندهنده وجود دمانس است و از این تعداد 259 مورد (50%) مبتلا به دمانس نخواهند بود. از 483 نفری که نتیجه حاکی از عدم وجود دمانس است، 22 نفر (5%) به اشتباه بدون دمانس طبقهبندی خواهند شد.
این امکان وجود دارد که AD‐8 ممکن است در محیطهای مختلف، بهعنوان مثال در بیمارستان یا محیط عمومی، متفاوت عمل کند. هنگامی که در محیطهای جامعه استفاده شد، در مراقبتهای ثانویه، AD‐8 منجر به نتایج مثبت کاذب بیشتر، و نتایج منفی کاذب کمتری میشود. ما نمیتوانیم بهطور مستقیم عملکرد AD‐8 را در محیطهای مراقبتهای اولیه مقایسه کنیم زیرا فقط یک مطالعه در این شرایط وجود داشت.
نتایج مطالعات در این مطالعه مروری چقدر قابلاعتماد هستند؟
در مطالعات وارد شده، تشخیص دمانس بر اساس ارزیابی همه بیماران با ارزیابی بالینی دقیق انجام شد. (در این مطالعات، ارزیابی دقیق بالینی، استاندارد طلایی بود که AD-8 را با آن مقایسه کردیم.) این روش، به احتمال زیاد یک روش قابل اعتماد برای تصمیمگیری در مورد این بود که آیا بیماران واقعا مبتلا به دمانس بودند یا خیر. با این حال، مشکلاتی در مورد نحوه انجام مطالعات وجود داشت. این ممکن است باعث شده باشد AD‐8 دقیقتر از آنچه که واقعا هست به نظر برسد. اعداد توصیف شده در این مرور، میانگینی از همه مطالعات است. با این حال، از آنجا که برآوردهای حاصل از مطالعات مجزا متفاوت است، ما نمیتوانیم اطمینان داشته باشیم که AD‐8 همیشه این نتایج را تولید میکند.
نتایج این مطالعه مروری برای چه کسانی کاربرد دارد؟
مطالعات وارد شده در این مرور در برزیل، چین، ژاپن، سنگاپور، تایوان، UK و USA انجام شدند. مطالعات شامل افرادی بودند که در مراکز خدمات مراقبتهای اولیه و ثانویه حضور داشتند، و جمعیت سالمندانی که در جامعه زندگی میکردند. پنج مطالعه از نسخه انگلیسیزبان AD‐8 استفاده کردند. درصد افراد مبتلا به تشخیص نهایی دمانس بین 12% و 90% (بهطور متوسط 38%) بود.
کاربردهای این مطالعه مروری چه هستند؟
مطالعات وارد شده در این مرور نشان میدهند که AD‐8 میتواند بزرگسالانی را که ممکن است تشخیص دمانس داشته باشند و از ارزیابی و تشخیص یک متخصص بهرهمند شوند، شناسایی کند. اگر AD‐8 به تنهایی برای تشخیص دمانس استفاده شود، احتمال تشخیص اشتباه ابتلای یک فرد به دمانس در حالی که فرد واقعا مبتلا نیست، بالا است (فقط 50% از افرادی که نمره AD-8 در آنها نشان میدهد که مبتلا به دمانس هستند). این امر باعث میشود که AD‐8 یک تست واحد تشخیصی نامناسب باشد زیرا میتواند بهطور بالقوه منجر به اضطراب و پریشانی شود. احتمال از دست دادن یک تشخیص دمانس بسیار کمتر است (5% از افرادی که نمره AD-8 در آنها نشان میدهد که آنها مبتلا به دمانس نیستند هنگامی که در واقع مبتلا به دمانس هستند). این گروه فرصتهای برنامهریزی را برای مراقبتهای آینده خود از دست خواهند داد و برای ارزیابی برای درمان با داروها مناسب نخواهند بود. این یافتهها باید هنگام تصمیمگیری در مورد استفاده یا عدم استفاده از AD-8 برای تست دمانس در نظر گرفته شوند.
این مطالعه مروری چقدر بهروز است؟
نویسندگان مرور به جستوجو و استفاده از مطالعات منتشر شده تا جون 2018 پرداختند.
حساسیت بالای AD‐8 نشان میدهد که میتواند برای شناسایی بزرگسالانی که از ارزیابی و تشخیص متخصص دیگری بهرهمند میشوند، استفاده شود، اما بهخودیخود یک تست تشخیصی نیست. این الگو با حساسیت بالا و ویژگی پائینتر غالبا برای تست غربالگری مناسب است. دقت تست با توجه به محیطهای انجام متفاوت است، اما دادههای مربوط به محیطهای مراقبتهای اولیه و بیمارستانی حاد محدود هستند. این مرور ناهمگونی و خطر سوگیری قابلتوجهی را نشان داد، که ممکن است بر اعتبار یافتههای خلاصه آن تاثیر بگذارد.
ارزیابی دمانس اغلب شامل غربالگری اولیه، با استفاده از یک ابزار مختصر، و در صورت لزوم، پیگیری با ارزیابی دقیقتر است. AD‐8 یک پرسشنامه با فرم کوتاه است، که توسط یک «فرد مطلع» مناسب که فرد بیمار را به خوبی میشناسد، تکمیل میشود. AD‐8 برای ارزیابی تغییر در عملکرد کارکردی ثانویه برای تغییر شناختی طراحی شده است.
تعیین دقت تشخیصی پرسشنامه AD-8 مبتنی بر فرد مطلع، در تشخیص دمانس به هر علتی (تمایز نیافته) در بزرگسالان. هر جا که دادهها در دسترس بودند، ما موارد زیر را شرح دادیم: دقت تشخیصی AD-8 در نمرات مختلف از پیش تعریف شده حد آستانه (threshold)؛ دقت تشخیصی AD-8 برای هر شرایط و محیط مراقبت سلامت و اثرات ناهمگونی در دقت تشخیصی گزارششده از AD-8.
منابع زیر را در 27 می 2014، با بهروزرسانی تا 7 جون 2018 جستوجو کردیم: ALOIS (گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین)؛ MEDLINE (Ovid SP)؛ Embase (Ovid SP)؛ PsycINFO (Ovid SP)؛ BIOSIS Previews (Thomson Reuters Web of Science)؛ Web of Science Core Collection (شامل نمایهنامه استنادی مقالات کنفرانسها) (Thomson Reuters Web of Science)؛ CINAHL (EBSCOhost) و LILACS (BIREME). ما فهرست منابع مطالعات و مرورهای مربوطه را کنترل کردیم، از جستوجو در مطالعات مرتبط شناختهشده در PubMed برای پیگیری مقالات مرتبط استفاده کردیم و برای یافتن مطالعات اضافی با گروههای تحقیقاتی که روی AD-8 کار کردند، تماس گرفتیم. یک استراتژی جستوجوی حساس تهیه کردیم و در جایی که مناسب بود، از عناوین موضوعی بانکهای اطلاعاتی استاندارد شده (standardised database subject headings) استفاده کردیم. مقالات به زبانهای خارجی ترجمه شدند.
مطالعاتی را انتخاب کردیم که شامل AD‐8 برای ارزیابی وجود دمانس بود و در آنها تشخیص دمانس با ارزیابی بالینی تایید شد. ما فقط آن دسته از مطالعاتی را وارد کردیم که در آنها AD-8 به عنوان ارزیابی فرد مطلع استفاده شد. هیچ استثنایی را بین محیط مراقبت سلامت، زبان AD‐8 یا نمره AD-8 استفاده شده برای تعریف یک مورد «تست مثبت» قائل نشدیم.
تمام عناوین ایجاد شده را توسط جستوجوها در پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی غربالگری کرده و چکیدههای مطالعات بالقوه مرتبط را مرور کردیم. دو ارزیاب مستقل، مقالات کامل را از نظر قابلیت ورود، کنترل کرده و دادهها را استخراج کردند. ما دادهها را از جداول دو-در-دو (two‐by‐two) استخراج کردیم تا بتوانیم معیارهای دقت را برای مطالعات مجزا محاسبه کنیم. سپس خلاصهای را از تخمینهای حساسیت، ویژگی و نسبتهای احتمال با استفاده از رویکرد دو متغیره و ترسیم نتایج در فضای منحنی عملیاتی گیرنده (receiver operating characteristic; ROC) ایجاد کردیم. ما ارزیابی کیفیت (خطر سوگیری (bias) و قابلیت کاربرد) را با استفاده از ابزار QUADAS‐2 تعیین کردیم.
از 36 مقاله توصیفکننده دقت تست AD‐8، ما 10 مقاله را وارد کردیم. ما از دادههای نه مقاله با 4045 نفر استفاده کردیم، که 1107 نفر از آنها (27%) دارای تشخیص بالینی دمانس بودند. تجزیهوتحلیل ترکیبی هفت مطالعه، با استفاده از نقطه برش (cut‐off score) معادل دو در نمره AD-8 فرد مطلع، نشان داد که حساسیت 0.92 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.86 تا 0.96)؛ ویژگی 0.64 (95% CI؛ 0.39 تا 0.82)؛ نسبت احتمال مثبت معادل 2.53 (95% CI؛ 1.38 تا 4.64)؛ و نسبت احتمال منفی معادل 0.12 (95% CI؛ 0.07 تا 0.21) بود. تجزیهوتحلیل ترکیبی پنج مطالعه، با استفاده از نقطه برش سه در نمره AD-8 فرد مطلع، نشان داد که حساسیت 0.91 (95% CI؛ 0.80 تا 0.96)؛ ویژگی 0.76 (95% CI؛ 0.57 تا 0.89)؛ نسبت احتمال مثبت 3.86 (95% CI؛ 2.03 تا 7.34)؛ و نسبت احتمال منفی 0.12 (95% CI؛ 0.06 تا 0.24) بود.
چهار مطالعه در محیط جامعه؛ چهار مطالعه در محیط مراقبتهای ثانویه (یک مطالعه در بیمارستان حاد (acute hospital))؛ و یک مطالعه در محیط مراقبتهای اولیه انجام شدند. AD‐8 از حساسیت نسبی بالاتر (1.11؛ 95% CI؛ 1.02 تا 1.21)، اما ویژگی نسبی پائینتر (0.51؛ 95% CI؛ 0.23 تا 1.09) در محیطهای مراقبتهای ثانویه در مقایسه با محیطهای مراقبت جامعه برخوردار بود.
ناهمگونی در مطالعات وارد شده وجود داشت. میزان شیوع دمانس از 12% تا 90% افراد وارد شده متفاوت بود. این ابزار همچنین به زبانهای مختلف متنوعی مورد استفاده قرار گرفت. بین تمام مطالعات واردشده، شواهدی از خطر سوگیری (bias) وجود داشت. موضوعات شامل انتخاب شرکتکنندگان، انجام تست شاخص (index test) و نحوه اجرای روشهای ارزیابی بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.