پیشینه
کنترل درد پس از جراحی تعویض مفصل ران، راحتی و مشارکت را در توانبخشی بهبود میدهد. این جنبهها، به افراد برای بازگشت سریعتر به خانه و محدود کردن هزینههای درمان کمک میکنند.
بلوک عصب محیطی، درمانی برای کنترل درد است که شامل تزریق بیحسی موضعی در اطراف اعصاب برای بلوک یا توقف احساس دردی که به مغز میرسد، میشود. بلوک نوروآگزیال (neuraxial)، تزریق بیحسی موضعی در نخاع از طریق یک سوزن یا کاتتر (لوله بسیار نازک و کوچک) برای بلوک انتقال درد از نخاع به مغز است.
ما مزایا و آسیبهای بلوکهای عصب را در قیاس با عدم بلوک عصب یا سایر انواع تسکین درد برای پس از جراحی تعویض مفصل ران در بزرگسالان ارزیابی کردیم.
تاریخهای جستوجو
ما تا دسامبر 2016 جستوجو کردیم.
ویژگیهای مطالعه
51 مطالعه (2793 شرکتکننده) را در این مرور گنجاندیم و نتایج حاصل از 45 مطالعه (2491 شرکتکننده) را تجزیهوتحلیل کردیم. 11 مطالعه در حال انجام و سه مطالعه در انتظار طبقهبندی وجود داشت.
منابع تامین مالی مطالعه
منابع تامین بودجه شامل دولتها، خیریهها، موسسات و صنعت (تا حدودی، n = 1) بود؛ منابع تامین بودجه بیش از نیمی از مطالعات نامشخص بودند (n = 29).
نتایج کلیدی
در مقایسه با آنالژزی سیستمیک، دریافتیم که بلوکهای عصب محیطی موجب کاهش درد، کاهش خطر گیجشدگی (برای مثال ندانستن تاریخ، زمان یا موقعیت) (به ازای هر 12 نفر تحت درمان، یک نفر کمتر گیج خواهد شد)، کاهش خارش (به ازای هر 4 نفر تحت درمان، یک نفر کمتر دچار خارش خواهد شد)، کاهش مدت بستری در بیمارستان (برابر با 0.75 روز) و افزایش رضایتمندی بیمار برای درمان درد (معادل با 2.4 نمره بیشتر در یک مقیاس 0 تا 10) میشود. تفاوتی را در زمان لازم تا نخستین راه رفتن پس از جراحی نیافتیم.
دو نفر دچار عوارض شدند؛ یکی هماتوم موضعی و دیگری ضعف عضلانی تاخیری دائمی (delayed persistent paresis).
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد برای بلوکهای عصب محیطی در مقایسه با آنالژزیهای سیستمیک، متوسط تا بسیار پائین ارزیابی شدند.
کیفیت شواهد برای بلوکهای عصب محیطی در قیاس با بلوکهای نوروآگزیال، بالا برای رضایتمندی بیمار، متوسط برای کاهش خارش، تسکین درد مشابه، پائین برای عوارض مرتبط با بلوک مشابه، مدت بستری در بیمارستان و زمان برای نخستین راه رفتن طبقهبندی شدند. شواهد برای گیجی دارای کیفیت بسیار پائین ارزیابی شدند.
کیفیت شواهد به دلیل طراحیهای معیوب مطالعه و تعداد محدود کارآزماییها و شرکتکنندگان، پائین یا بسیار پائین تعیین شدند.
در مقایسه با آنالژزی سیستمیک بهتنهایی، شواهدی با کیفیت متوسط وجود داشت که نشان داد بلوکهای عصب محیطی، درد پس از جراحی را کاهش میدهند، شواهدی با کیفیت پائین به دست آمدند که رضایتمندی بیمار را افزایش داده و شواهدی با کیفیت بسیار پائین برای کاهش در وضعیت گیجی حاد، خارش و مدت بستری در بیمارستان وجود داشت.
شواهدی را با کیفیت متوسط یافتیم که نشان داد بلوکهای عصب محیطی، خارش را در قیاس با بلوکهای نوروآگزیال کاهش میدهد.
از 11 مطالعه در حال انجام، یکی تکمیل شده و سه مطالعه در انتظار طبقهبندی بودند که شاید نتیجهگیریهای این مرور را در هنگام ارزیابی مجدد تغییر دهد.
تخمین زده شده که هر ساله در آمریکا در حدود 300,000 مورد جراحی تعویض مفصل ران انجام میشود. در کشورهای اروپایی تعداد پروسیجرهای جراحی تعویض لگن برای 100,000 نفر در سال 2007، به کمتر از 50 یا بیش از 250 تغییر کرده است. برای تسهیل توانبخشی پس از جراحی، درد باید کاملا درمان شود. بلوکهای عصب محیطی و بلوکهای نورواگزیال (neuraxial) به عنوان مکمل آنالژزیهای سیستمیک یا حتی جایگزینی برای آنها پیشنهاد شده است.
هدف ما در این مرور مقایسه تاثیرات نسبی (مزایا و آسیبها) بلوکهای متفاوت عصب برای کاهش درد پس از جراحی انتخابی (elective) تعویض مفصل ران در بزرگسالان بود.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 12، 2016)؛ MEDLINE (Ovid SP) (از 1946 تا هفته 49 دسامبر 2016)؛ Embase (Ovid SP) (از 1980 تا هفته 49 دسامبر 2016)؛ CINAHL (EBSCO host) (از 1982 تا 6 دسامبر 2016)؛ ISI Web of Science (از 1973 تا 6 دسامبر 2016)؛ Scopus (از آغاز تا دسامبر 2016)، پایگاههای ثبت کارآزماییها و وب سایتهای مرتبط را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را در این مرور گنجاندیم که با حضور بزرگسالانی انجام شده بودند که تحت عمل تعویض مفصل ران قرار گرفته و در آنها بلوک اعصاب محیطی با درمانهای ضد درد دیگر مقایسه شده بود. هیچ محدودیت زبانی یا وضعیت انتشاری را لحاظ نکردیم.
دادها توسط دو نویسنده این مرور بهطور مستقل از هم استخراج شدند. ما با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
51 RCT را با 2793 شرکتکننده در این مرور گنجاندیم؛ از این تعداد، 45 RCT (2491 شرکتکننده: بلوک عصب محیطی = 1288؛ مقایسه کنندهها = 1203) در متاآنالیز وارد شد. 11 مطالعه در حال انجام و سه مطالعه در انتظار طبقهبندی وجود داشت.
بلوک عصب محیطی در مقایسه با آنالژزی سیستمیک بهتنهایی این تاثیرات را به همراه داشت: کاهش درد در حالت استراحت هنگام ورود به واحد مراقبتهای ویژه پس از جراحی (postoperative care unit) (SMD: -1.12؛ 95% CI؛ 1.67- تا 0.56-؛ 9 کارآزمایی؛ 429 شرکتکننده؛ معادل با 2.3 بر اساس مقیاس 0 تا 10؛ شواهد با کیفیت متوسط)، کاهش خطر وضعیت حاد گیجی (acute confusional status): خطر نسبی (RR): 10.0؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.54؛ 1 کارآزمایی؛ 225 شرکتکننده؛ تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای حصول یک مزیت اضافی (NNTB): 12؛ 95% CI؛ 11 تا 22؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ کاهش خارش (RR: 16.0؛ 95% CI؛ 0.04 تا 0.70؛ 2 کارآزمایی؛ 259 شرکتکننده برای بلوک عصب محیطی مداوم؛ NNTB: 4؛ (95% CI؛ 4 تا 8)؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، کاهش مدت بستری در بیمارستان (SMD: -0.75؛ 95% CI؛ 1.02- تا 0.48-؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ 2 کارآزمایی؛ 249 شرکتکننده؛ معادل با 0.75 روز). افزایش رضایت بیماران (SMD: 0.67؛ 95% CI؛ 0.45 تا 0.89؛ شواهد با کیفیت پائین؛ 5 کارآزمایی؛ 363 شرکتکننده؛ معادل با 2.4 بر اساس مقیاس 0 تا 10) ما تفاوتی را برای تعداد شرکتکنندگانی که روز اول پس از جراحی پیادهروی کردند، پیدا نکردیم (شواهد با کیفیت بسیار پائین). دو عارضه مربوط به بلوک عصب گزارش شد: هماتوم موضعی و ضعف عضلانی تاخیری دائمی (delayed persistent paresis).
در مقایسه با بلوک نوروآگزیال، بلوک عصب محیطی خطر خارش را کاهش داد (RR: 0.33؛ 95% CI؛ 0.19 تا 0.58؛ 6 کارآزمایی؛ 299 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط؛ NNTB: 6؛ (95% CI؛ 5 تا 9 )). ما تفاوتی برای درد در استراحت هنگام ورود به بخش مراقبتهای ویژه پس از جراحی (شواهد با کیفیت متوسط)، تعداد عوارض مرتبط با بلوک عصب (شواهد با کیفیت پائین)، وضعیت حاد گیجی (شواهد با کیفیت بسیار پائین)، مدت بستری در بیمارستان (شواهد با کیفیت پائین)، زمان تا نخستین راه رفتن (شواهد با کیفیت پائین)، یا رضایتمندی شرکتکننده (شواهد با کیفیت بالا) پیدا نکردیم.
ما دریافتیم که بلوکهای عصب محیطی، کنترل درد بهتری را در قیاس با آنالژزیهای سیستمیک، بدون تفاوتهای عمده بین بلوکهای عصب محیطی و بلوکهای نوروآگزیال فراهم میکنند. همچنین پی بردیم که ممکن است بلوکهای عصب محیطی، با کاهش خطر وضعیت گیجی حاد پس از جراحی و کاهش نسبتا کم در مدت بستری در بیمارستان ارتباط داشته باشد که با در نظر گرفتن افزایش تعداد پروسیجرهای انجام شده سالیانه، میتواند از لحاظ کاهش هزینه معنادار باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.