پیشینه
بیماری مزمن انسدادی ریه (Chronic obstructive pulmonary disease; COPD) یک بیماری ریوی است که شامل برونشیت مزمن و/یا آمفیزم (emphysema) است. نشانهها شامل تنگی نفس و سرفه طولانیمدت است. COPD نمیتواند درمان شود، اما نشانههای آن قابل درمان است.
سه دسته از داروهای استنشاقی برای مدیریت COPD، هر دارو به روشهای مختلف، استفاده میشوند: آگونیستهای بتا₂ طولانی-اثر (LABA، مانند ویلانترول (vilanterol))؛ آنتاگونیستهای موسکارینی طولانی-اثر (LAMA، مانند تیوتروپیوم (tiotropium)) و کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (ICS، مانند فلوتیکازون (fluticasone)). به منظور آسان کردن مصرف داروها برای افراد، اسپریهای استنشاقی که ترکیبات داروهای مختلف هستند توسعه یافتهاند. ما میخواستیم بدانیم که استفاده از یک اسپری استنشاقی ترکیبی حاوی ICS و LABA یک بار در روز بهتر یا بدتر از مصرف یک اسپری استنشاقی LAMA به تنهایی است.
ویژگیهای مطالعه
ما دو مطالعه را شامل 880 شرکتکننده یافتیم که مزایا و آسیبهای ICS/LABA استنشاقی را در ترکیب با یک استنشاق به میزان یک بار در روز در برابر LAMA استنشاقی برای درمان بزرگسالان مبتلا به COPD مقایسه کردند. این مطالعات 12 هفته طول کشیدند. شرکتکنندگان مردان و زنان 40 سال یا بالاتر بودند که مبتلا به COPD با شدتهای مختلف بودند.
نتایج کلیدی
در این مرور تفاوتهای همسو و سازگار بین دو نوع مختلف اسپریهای استنشاقی وارد شده یافت نشد. محققان هیچ تفاوت عمدهای را در نرخ مرگومیر، تعداد تشدیدهای COPD، التهاب ریه، یا سایر عوارض جدی ناخواسته گزارش نکردند.
افرادی که هر دو اسپریهای استنشاقی را دریافت کردند بهبودهای مشابهی را در کیفیت زندگی، نشانهها، و تستهای عملکرد ریه نشان دادند.
کیفیت شواهد
بهطور کلی، ما کیفیت شواهد ارائه شده را در این مرور بسیار پائین ارزیابی کردیم، که این امر بدین معناست که ما اعتماد بسیار اندکی به این یافتهها داریم. دلایل اصلی برای چنین قضاوتی تعداد اندک مطالعات شناسایی شده و این واقعیت است که این مطالعات بر پیامدهای مطلوب این مرور متمرکز نبودند. همچنین، هر دو مطالعه یک زمان مشاهده کوتاه داشتند، بدین معنی که بسیاری از عوارض ناخوشایند ممکن است پس از گذشت زمان مشاهده رخ داده باشند.
حرف آخر
ما شواهدی را از این مرور نیافتیم که برای نشان دادن تفاوتهای عمده بین اسپریهای استنشاقی یا برای اثبات این که این اسپریهای استنشاقی تاثیر یکسانی دارند، به اندازه کافی قوی باشند.
بر اساس تجزیهوتحلیل پیامدهای اولیه و ثانویه، ما مطمئن نیستیم که ICS/LABA به میزان یک بار در روز، همراه با یک اسپری استنشاقی، در مقایسه با LAMA برای درمان افراد مبتلا به COPD پروفایل اثربخشی یا عوارض جانبی دارد یا خیر. با این حال، مرور فعلی فقط بر دو کارآزمایی متمرکز است که تمرکز اصلی بر پیامدهای اولیه غیر از موارد مورد نظر این مرور است. دوره پیگیری کوتاهمدت و شواهد با کیفیت بسیار پائین اعتماد ما به این نتیجه را محدود میکند و عدم قطعیت را افزایش میدهد. کارآزماییهای بیشتر با مدت زمان طولانیتر مورد نیاز هستند. شواهد فعلی به اندازه کافی قوی نیستند تا تفاوتهای مهمی را بین اسپریهای استنشاقی از لحاظ تاثیرات نشان دهند و همچنین نشان دهند که مصرف یکبار در روز فلوتیکازون/ویلانترول با دوز 25/100 میکروگرم و تیوتروپیوم 18 میکروگرم معادل هستند.
برای مدیریت بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) از سه نوع از اسپری استنشاقی استفاده میشوند: آگونیستهای بتا₂ طولانی-اثر (long-acting beta₂-agonists; LABA)؛ آنتاگونیستهای موسکارینی طولانی-اثر (long-acting muscarinic antagonists; LAMA) و کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (inhaled corticosteroids; ICS). برای تشویق پایبندی بیمار، دو دسته از داروها وجود دارند که اغلب در یک دستگاه دارویی واحد ترکیب میشوند؛ به نظر میرسد که دوزهای یک بار در روز بیشترین راحتی را برای بیماران فراهم میکنند و ممکن است آنها را به شدت تحت تاثیر قرار دهند.
مقایسه ترکیب کورتیکواستروئید استنشاقی و اسپریهای استنشاقی آگونیستهای بتا₂ طولانی-اثر (ICS/LABA) به میزان یک بار در روز در برابر آنتاگونیستهای موسکارینی طولانی-اثر استنشاقی (LAMA) به تنهایی برای افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD).
ما یک جستوجوی الکترونیکی در پایگاه ثبت تخصصی گروه راههای هوایی در کاکرین (14 می 2018)؛ ClinicalTrials.gov (14 می 2018) و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (20 سپتامبر 2017) انجام دادیم و سپس سایر منابع، از جمله فهرست منابع مطالعات وارد شده و پایگاه ثبت کارآزمایی تولید کنندگان (10 اکتبر 2017) را جستوجو کردیم. دو جفت از نویسندگان مرور مقالات انتخاب شده را غربالگری و بررسی کردند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به مقایسه ICS/LABA و LAMA تجویز شده به صورت یک بار در روز در بزرگسالان مبتلا به COPD پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را در هر مطالعه ارزیابی کردند. دادههای دو-حالتی را به صورت نسبتهای شانس (ORs) اثرات-تصادفی و دادههای پیوسته را به صورت تفاوتهای میانگین (MDs) با 95% فاصله اطمینان (Cl)؛ (95% CIs)؛ با استفاده از Review Manager 5، تجزیهوتحلیل کردیم.
دو مطالعه را با 880 شرکتکننده وارد کردیم. یک کارآزمایی در حال انجام را با به کارگیری برنامهریزی شده 80 شرکتکننده شناسایی کردیم. مطالعات وارد شده، شرکتکنندگان مبتلا به COPD جزئی برگشتپذیر و غیر-برگشتپذیر و میانگین درصد پیشبینی شده خط پایه (درصد پیشبینی شده) حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (forced expiratory volume in one second; FEV₁) برابر با 43.4 تا 49.6 را به کار گرفتند. هر دو مطالعه 12 هفته طول کشید. هر دو مطالعه از ترکیب مشابه ICS/LABA استنشاقی (فلوتیکازون فوروئات (fluticasone furoate) و ویلانترول (vilanterol) با دوز 25/100 mcg یک بار در روز؛ FF/VI) در برابر LAMA (18 میکروگرم تیوتروپیوم (tiotropium)؛ TIO) استفاده کردند. آنها به صورت مقالات کامل منتشر شدند، و هیچ یک از این مطالعات در معرض خطر پائین سوگیری (bias) در همه حوزهها قرار نداشت.
در مقایسه با بازوی TIO، نتایج مربوط به پیامدهای اولیه تجمعی برای بازوی FF/VI به شرح زیر بود: مرگومیر: OR: 0.20؛ 95% CI؛ 0.02 تا 1.73؛ 880 شرکتکننده (مرگومیر فقط در بازوی TIO گزارش شد)، شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ تشدید COPD (نیاز به کورتیکواستروئیدهای خوراکی کوتاهمدت یا آنتیبیوتیکها، یا هر دو): OR: 0.72؛ 95% CI؛ 0.35 تا 1.50؛ 880 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ پنومونی: در هر دو مطالعه فقط حین درمان با FF/VI گزارش شد: OR: 6.12؛ 95% CI؛ 0.73 تا 51.24؛ 880 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین و حوادث جانبی جدی کلی: OR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.50 تا 1.83؛ 880 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین. هیچ کدام از پنومونیها کشنده نبودند. در مقایسه با بازوی TIO، تفاوتی در پیامدهای تجمعی ثانویه، از جمله تغییر در نمره کل پرسشنامه تنفسی سنت جورج (St George's Respiratory Questionnaire; SGRQ)؛ پذیرش در بیمارستان (به هر علت)؛ حوادث جانبی مختص بیماری؛ میانگین مصرف هفتگی داروی نجات (نتایج حاصل از فقط یک مطالعه)؛ و میانگین درصد هفتگی روزهای بدون داروی نجات برای FF/VI نیافتیم که دارای اهمیت آماری باشد. تفاوتهای موجود بین ICS/LABA و LAMA از نظر بهبود نشانههای اندازهگیری شده توسط تست ارزیابی COPD (نمره CAT) یا برای FEV₁ (تغییر در خط پایه میانگین وزنی 24 ساعته در روز 84 درمان) دارای اهمیت آماری نبود. بسیاری از تخمینهای تجمعی فاقد دقت بودند. دادههای مربوط به نقاط پایانی دیگر مانند تشدیدهای منجر به لولهگذاری و معیار فعالیت فیزیکی در کارآزماییهای وارد شده در دسترس نبودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.