چرا این مرور مهم است؟
این مرور از آن جهت مهم است که گزینه‌های کمی برای پیشگیری اضطراری از بارداری (emergency contraception; EC) وجود دارد. دستگاه‌های داخل رحمی مسی (copper intrauterine devices; Cu-IUD) در حال حاضر موثرترین روش موجود برای EC هستند، اما میزان استفاده از آنها کم است. متون علمی را بررسی کردیم تا ببینیم IUD لوونورژسترل (LNG-IUD) به اندازه دیگر روش‌ها برای EC موثر است یا خیر؛ که اگر به همان اندازه موثر باشد، دامنه گزینه‌های موجود برای زنانی که به دنبال EC هستند، افزایش می‌یابد.
چگونه شواهد را شناسایی و ارزیابی کردیم؟
نه بانک اطلاعاتی پژوهشی پزشکی و دو پایگاه ثبت کارآزمایی را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده، و یک وب‌سایت را برای یافتن متون علمی خاکستری (یعنی پژوهشی که توسط سازمان‌هایی خارج از کانال‌های مرسوم تجاری و دانشگاهی برای انتشار و توزیع، تولید شده باشد) جست‌وجو کردیم.
مطالعات تصادفی‌سازی و غیر تصادفی‌سازی شده‌ای را مد نظر قرار دادیم که به مقایسه IUDهای حاوی پروژستین با IUDهای حاوی مس یا روش‌های EC خوراکی برای پیشگیری اضطراری از بارداری پرداختند.
تمام چکیده‌های شناسایی شده در جست‌وجو و متن کامل گزارش‌های احتمالی را غربال کردیم. خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده و از سیستم درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد استفاده کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
تعداد 2828 رکورد را شناسایی کردیم. پس از حذف موارد تکراری و اعمال معیارهای ورود، یک مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل شده را شناسایی کردیم که با معیارهای ما مطابقت داشت. مطالعه مذکور شامل 711 زن بود و LNG-IUDها را با Cu-IUDها برای EC مقایسه کرد. ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در نرخ بارداری در یک ماه بین مصرف‌کنندگان LNG-IUD و Cu-IUD وجود داشته باشد، اما در مورد شواهد بسیار نامطمئن هستیم. هم‌چنین شواهد در مورد اینکه خطر جاگذاری ناموفق برای دو نوع IUD متفاوت است یا خیر، بسیار نامطمئن بود.
شواهد در مورد قابلیت پذیرش نسبی دو نوع IUD برای EC بسیار نامطمئن است. در مورد پیامدهای مربوط به آسیب‌ها، شواهدی با قطعیت پائین نشان می‌دهد که IUD مسی ممکن است گرفتگی عضلات را افزایش دهد، در حالی که LNG-IUD می‌تواند تعداد روزهای خونریزی و لکه‌بینی را بیشتر کند.
این یافته‌ها به چه معنا است؟
شواهد فعلی در مورد اثربخشی LNG-IUD برای EC قطعی نیستند.
برای بررسی اینکه LNG-IUD به اندازه Cu-IUD برای EC موثر است یا خیر، به انجام مطالعات مقایسه‌ای بیشتری نیاز است.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا جولای 2022 به‌روز است.
توانایی این مرور در ارائه شواهد قطعی در مورد هم‌ارزی، برتری یا پائین بودن LNG-IUD نسبت به Cu-IUD برای EC محدود است. فقط یک مطالعه در این مرور شناسایی شد که خطرات احتمالی سوگیری مرتبط با تصادفی‌سازی و پیامدهای نادر را داشت.
انجام مطالعات بیشتری برای ارائه شواهد قطعی مربوط به اثربخشی LNG-IUD برای EC مورد نیاز است.
دستگاه داخل رحمی مسی (copper intrauterine device; Cu-IUD) یک روش بسیار موثر برای پیشگیری از بارداری است که می‌تواند برای پیشگیری اضطراری از بارداری (emergency contraception; EC) نیز استفاده شود. این روش موثرترین شکل EC است، و از دیگر رژیم‌های خوراکی موجود که برای EC استفاده می‌شوند نیز موثرتر است. Cu-IUD پس از جاگذاری برای EC، مزیت منحصربه‌فردی را به لحاظ پیشگیری پایدار از بارداری فراهم می‌کند؛ با این حال، استفاده از این مداخله محدود شده است. IUDهای حاوی پروژستین (progestin) روشی محبوب، طولانی‌اثر و برگشت‌پذیر برای پیشگیری از وقوع بارداری هستند. اگر این دستگاه‌ها برای EC نیز موثر واقع شوند، تبدیل به یک گزینه کمکی مهم برای زنان می‌شوند. این IUDها نه تنها می‌توانند به عنوان روشی برای EC استفاده شده و به صورت مداوم از بارداری پیشگیری کنند، مزایای دیگری غیر از پیشگیری از بارداری، از جمله کاهش خونریزی قاعدگی، پیشگیری از سرطان و مدیریت درد نیز دارند.
بررسی بی‌خطری (safety) و اثربخشی IUDهای حاوی پروژستین برای پیشگیری اضطراری از بارداری، در مقایسه با IUDهای حاوی مس، یا در مقایسه با روش‌های اختصاصی هورمونی خوراکی.
تمام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و مطالعات غیر تصادفی‌سازی شده را از مداخلاتی را در نظر گرفتیم که پیامدها را برای افرادی که به دنبال IUD لوونورژسترل (LNG-IUD) برای EC بودند، با Cu-IUD یا روش اختصاصی EC خوراکی مقایسه کردند. مطالعات دارای متن کامل، چکیده کنفرانس و داده‌های منتشر نشده را در نظر گرفتیم. مطالعات را بدون در نظر گرفتن وضعیت انتشار و زبان نگارش مقاله انتخاب کردیم.
مطالعاتی را در مورد مقایسه IUDهای حاوی پروژستین با IUDهای حاوی مس یا روش‌های EC خوراکی برای پیشگیری اضطراری از بارداری وارد کردیم.
به‌طور سیستماتیک نه بانک اطلاعاتی پزشکی، دو پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها، و یک سایت متون علمی خاکستری را جست‌وجو کردیم. کلیه عناوین و خلاصه‌مقاله‌های بازیابی شده را در جست‌وجوی الکترونیکی بانک اطلاعاتی مدیریت مرجع دانلود کرده و موارد تکراری را حذف کردیم. سه نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم عناوین، چکیده‌‌ها، و گزارش‌های با متن کامل را برای یافتن مطالعات واجد شرایط برای ورود غربال کردند. متدولوژی (methodology) استاندارد کاکرین را برای ارزیابی خطر سوگیری (bias)، آنالیز و تفسیر داده‌ها استفاده کردیم. از متدولوژی (methodology) درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد استفاده کردیم.
فقط یک مطالعه مرتبط (711 زن) را وارد کردیم؛ یک کارآزمایی تصادفی‌سازی، کنترل شده و non-inferiority که LNG-IUDها را با Cu-IUDها برای EC، با یک ماه پیگیری مقایسه کرد. در یک مطالعه، شواهد برای نشان دادن تفاوت در نرخ بارداری، نرخ جاگذاری ناموفق، نرخ خارج شدن دستگاه از رحم (expulsion)، نرخ برداشتن دستگاه (removal) و تفاوت در قابلیت پذیرش مداخله IUDها بسیار نامطمئن بود. هم‌چنین شواهد نامطمئنی وجود دارد که نشان می‌دهد Cu-IUD ممکن است نرخ گرفتگی عضلات را تا حدودی افزایش داده و LNG-IUD می‌تواند روزهای خونریزی و لکه‌بینی را اندکی افزایش دهد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.