پیام کلیدی
دو عامل مهم این احتمال را افزایش می‌دهند که مطالعه ارایه شده در قالب چکیده، بعدا به طور کامل چاپ خواهد شد، (1) وجود نتایج «مثبت» یا معنی‌دار آماری در چکیده و (2) تیم بازبینی‌کننده انتشار بعدی مقاله کامل از یک کشور انگلیسیزبان باشد یا گزارش خود را به زبان انگلیسی نوشته باشند. نتیجه این است که مرورهای سیستماتیک با تکیه بر تحقیقاتی که به‌طور کامل منتشر شده‌اند، ممکن است به دلیل وابستگی بیش از حد به مطالعات با نتایج مثبت یا از کشورهای انگلیسیزبان، یافته‌های نادرست یا دارای سوگیری (bias) را ارایه کنند.
پرسش ما
ما شواهدی را مرور کردیم در مورد اینکه چه تعداد از مطالعاتی که در یک کنفرانس علمی به صورت چکیده ثبت شده، به‌طور کامل، اغلب به صورت مقاله ژورنال، منتشر می‌شوند. ما 425 گزارش مرتبط را، شامل 307,028 چکیده یافتیم.
پیشینه
محققان، چکیده‌ها را برای ارایه در کنفرانس‌های علمی، تهیه و ثبت می‌کنند. چکیده‌های انتخاب شده برای ارایه در کنفرانس معمولا به صورت مجموعه مقالات کنفرانس گردآوری می‌شوند، اما به آسانی یافت نمی‌شوند. بنابراین، مهم است بدانیم که آیا کار ثبت شده و ارایه شده، بعدا به صورت یک مقاله کامل در مجله منتشر می‌شود، به‌طوری که به آسانی قابل شناسایی باشد و نسبت به چکیده، حاوی اطلاعات بیشتری برای بررسی باشد. همچنین مهم است بدانیم که انتشار مطالعه بستگی به حجم نمونه یا جهت نتایج یا دیگر عوامل دارد یا خیر. اگر چنین باشد، مرورهای سیستماتیک با تکیه بر منابع علمی منتشر شده پیرامون شواهد مربوط به مراقبت سلامت و مراقبت‌های اجتماعی، اطلاعات ناقص یا نامتعادلی خواهند داشت، که منجر به برآوردهای نادرست یا دارای سوگیری از اثرات مداخلات مورد مطالعه می‌شوند.
ویژگی‌های مطالعه
ما 425 گزارش تحقیقاتی را وارد کردیم که در 551 مقاله شرح داده شدند، که انتشار مقاله کامل بعدی 307,028 چکیده را از انواع علوم زیست‌پزشکی و اجتماعی مورد مطالعه قرار دادند. پنجاه و چهار گزارش، داده‌های به دست آمده را از چکیده‌های توصیف کننده کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا کنترل شده وارد کردند. از 425 گزارش، 376 مورد به زبان انگلیسی، و 49 مورد به زبان‌های دیگر منتشر شدند.
نتایج کلیدی
1. کمتر از نیمی از تمامی مطالعات، و حدود دو سوم از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی‌شده، که در ابتدا به صورت خلاصه یا چکیده در جلسات علمی ارایه شدند، 10 سال پس از ارایه، به صورت مقالات کامل در مجله منتشر می‌شوند.
2. مطالعات دارای نتایج مثبت، با احتمال بیشتری منتشر می‌شوند.
3. مطالعات دارای حجم نمونه بزرگ‌تر بیشتر احتمال دارد که منتشر شوند.
4. مطالعاتی با چکیده‌های ارایه شده به صورت شفاهی بیشتر از مطالعات ارایه شده به صورت پوستر، احتمال دارد که منتشر شوند.
5. مطالعات پذیرفته شده برای ارایه در یک کنفرانس علمی بیشتر از مطالعاتی که پذیرفته نشدند، احتمال دارد که منتشر شوند.
6. مطالعاتی که علوم پایه را توصیف می‌کنند بیشتر از مطالعاتی که به توصیف تحقیقات بالینی می‌پردازند، احتمال دارد که منتشر شوند.
7. مطالعاتی که کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده را توصیف می‌کنند، بیشتر از مطالعاتی که انواع دیگری را از مطالعات توصیف می‌کنند، احتمال دارد که منتشر شوند.
8. مطالعاتی که به صورت چند مرکزی انجام شوند، بیشتر از مطالعاتی که به صورت تک مرکزی انجام شده باشند، احتمال دارد که منتشر شوند.
9. مطالعات طبقه‌بندی شده به صورت «کیفیت بالا» بیشتر از مطالعات با «کیفیت پائین» احتمال دارد که منتشر شوند.
10. مطالعاتی با نویسندگانی از یک محیط دانشگاهی بیشتر از مطالعاتی با نویسندگانی از محیط‌های دیگر احتمال دارد که منتشر شوند.
11. مطالعاتی که بر اساس گزارش نویسندگان، تاثیر زیادی داشتند بیشتر از دیگر مطالعات احتمال دارد که منتشر شوند.
12. مطالعاتی با منبع بودجه گزارش شده بیشتر از مطالعاتی که منبع بودجه خود را گزارش نکردند، احتمال دارد منتشر شوند.
13. مطالعات انجام شده در کشورهای آمریکای شمالی یا اروپا بیشتر از مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر احتمال دارد که منتشر شوند.
14. مطالعات از کشورهای انگلیسیزبان بیشتر از مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر احتمال دارد که منتشر شوند.
کیفیت شواهد
ما به یافته‌های خود اطمینان داریم. پنج معیار را در نظر گرفتیم که منجر به خطر سوگیری در گزارش‌های وارد شده می‌شوند، از جمله روش‌هایی برای شناسایی و مطابقت کامل مقالات با چکیده‌ها، و روش‌های تعیین اینکه یک عامل با انتشار مقاله کامل مرتبط است یا خیر. به‌طور کلی، 7.5% (32/425) از گزارش‌ها در معرض خطر کلی سوگیری بالا، 83.1% (353/425) گزارش‌ها در حداقل یک معیار در معرض خطر سوگیری بالا، و 6.1% (26/425) گزارش‌ها در تمام معیارها در معرض خطر پائین سوگیری قرار داشتند.
تاریخ جست‌وجو
جست‌وجوی ما، مرور سال 2007 ما را به‌روز کرد و تا فوریه 2016 به‌روز است. پس از کار قابل توجهی که بیش از 300 مطالعه بیشتر را از جست‌وجوهای انجام شده در فوریه 2016 وارد کرد، تصمیم گرفتیم که این جست‌وجو را دوباره به‌روز نکنیم زیرا بعید است که جست‌وجوهای بیشتر، نتیجه‌گیری‌های کلی ما را به هر روش مهمی تغییر دهند.
بیش از نیمی از نتایج حاصل از چکیده‌ها، و تقریبا یک سوم نتایج حاصل از کارآزمایی تصادفی‌سازی شده که در ابتدا به صورت چکیده ارایه شدند، به‌طور کامل منتشر نشدند و به نظر نمی‌رسد که این مشکل در طول زمان کاهش یابد. سوگیری انتشار به این دلیل وجود داشت که نتایج «مثبت» بیشتر از «نتایج غیرمثبت» منتشر شدند. گزارش‌های تحقیق روش‌شناسی نوشته شده به زبان انگلیسی نشان داد که نسبتی بیشتری از چکیده‌هایی که به‌طور کامل منتشر شده‌اند، مربوط به کشورهای بومی انگلیسیزبان بودند، که نشان می‌دهند مطالعات کشورهای غیرانگلیسی‌زبان ممکن است در منابع علمی کمتر ارایه شوند. پس از کار قابل توجهی که شامل افزودن بیش از 300 مطالعه بیشتر پیدا شده در جست‌وجوهای فوریه 2016 بود، تصمیم گرفتیم که جست‌وجو را دوباره به‌روزرسانی نکنیم زیرا بعید است که جست‌وجوهای بیشتر، این نتیجه‌گیری‌های کلی را به هر نحوی تغییر دهند.
چکیده مقالات ارایه شده در جلسات علمی معمولا فقط در مجموعه مقالات چاپ شده کنفرانس‌ها قابل دسترس هستند. اگر انتشار بعدی کامل نتایج گزارش شده در این چکیده‌ها، بر اساس بزرگی یا جهت نتایج باشد، ممکن است منجر به سوگیری (bias) انتشار شوند. سوگیری انتشار برای افرادی که مرورهای سیستماتیک را انجام می‌دهند یا بر منابع علمی منتشر شده برای شواهد مربوط به مراقبت سلامت و مراقبت‌های اجتماعی تکیه می‌کنند، مشکلاتی را ایجاد می‌کند.
انجام مرور سیستماتیک از گزارش‌های مطالعاتی که نسبتی را از چکیده‌های کنفرانس‌ها و خلاصه‌های دیگری که بعدا به‌طور کامل منتشر می‌شوند، زمان میان ارایه خلاصه مقاله و انتشار مقاله کامل، و عوامل مرتبط را با انتشار مقاله کامل بررسی کردند.
ما MEDLINE؛ Embase؛ کتابخانه کاکرین؛ Science Citation Index؛ فهرست منابع، و فایل‌های نویسنده را جست‌وجو کردیم. جدیدترین جست‌وجو برای این به‌روزرسانی اساسی از Cochrane Methodology Review قبلی ما در فوریه 2016 انجام شد (در سال 2007 منتشر شد).
گزارش‌هایی را از تحقیق روش‌شناسی وارد کردیم که به بررسی نسبتی از نتایج زیست‌پزشکی پرداختند که در ابتدا به صورت چکیده یا خلاصه ارایه شده و سپس به صورت کامل منتشر شدند. جست‌وجو برای مقالات کامل باید حداقل دو سال پس از ارایه در جلسات علمی بوده باشد.
دو نویسنده مرور، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری را ارزیابی کردند. با استفاده از مدل اثرات تصادفی، نسبتی را از چکیده‌های منتشر شده به‌طور کامل محاسبه کردیم. متغیرهای دو حالتی (dichotomous) با استفاده از خطر نسبی (RR)، با مدل‌های چند متغیره و با در نظر گرفتن ویژگی‌های مختلف گزارش‌ها، تجزیه‌وتحلیل شدند. با استفاده از تحلیل‌های بقای کاپلان-مایر (Kaplan‐Meier survival analyses)، زمان سپری شده تا انتشار را ارزیابی کردیم.
ترکیب داده‌های به دست آمده از 425 گزارش (307,028 چکیده)، نسبت کلی انتشار مقاله کامل را معادل 37.3% (95% فاصله اطمینان (CI): 35.3% تا 39.3%) با مدت زمان‌های مختلف پیگیری اعلام کرد. این نتیجه به‌طور معنی‌داری پائین‌تر از آن چیزی بود که در مرور سال 2007 خود یافتیم (44.5%؛ 95% CI؛ 43.9% تا 45.1%). با استفاده از تحلیل‌های بقا برای برآورد نسبتی از چکیده‌هایی که به‌طور کامل تا 10 سال بعد منتشر خواهند شد، نسبت‌های 46.4% برای تمام مطالعات به دست آمد: 68.7% برای کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و 44.9% برای دیگر مطالعات. سیصد و پنجاه و سه گزارش در یک یا چند زمینه، در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشتند، اما فقط 32 گزارش در معرض خطر کلی سوگیری بالا در نظر گرفته شدند.
چهل و پنج گزارش (15,783 چکیده) با نتایج «مثبت» (یعنی یک نتیجه «معنی‌دار») ارتباطی را با انتشار مقاله کامل نشان دادند (RR: 1.31؛ 95% CI؛ 1.23 تا 1.40)، همان‌طور که در 34 گزارش (8794 چکیده)، نتایج «مثبت» به عنوان یک نتیجه به نفع درمان تجربی (آزمایشی) تعریف شد (RR: 1.17؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.28). نتایج حاصل از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا کنترل شده، الگوی مشابهی را برای هر دو تعریف نشان داد، به ترتیب: RR: 1.21؛ 95% CI؛ 1.10 تا 1.32 (15 گزارش و 2616 چکیده) و RR: 1.17؛ 95% CI؛ 1.04 تا 1.32 (13 گزارش و 2307 چکیده).
دیگر عوامل مرتبط با انتشار مقاله کامل عبارت بودند از: ارایه شفاهی (RR: 1.46؛ 95% CI؛ 1.40 تا 1.52؛ در 143 گزارش با 115,910 چکیده مطالعه شدند)؛ پذیرش برای ارایه در کنفرانس علمی (RR: 1.65؛ 95% CI؛ 1.48 تا 1.85؛ 22 گزارش با 22,319 چکیده)؛ طرح کارآزمایی تصادفی‌سازی شده (RR: 1.51؛ 95% CI؛ 1.36 تا 1.67؛ 47 گزارش با 28,928 چکیده)؛ و تحقیقات بنیادی (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.74 تا 0.82؛ 92 گزارش با 97,372 چکیده). چکیده‌های که از یک محیط دانشگاهی سرچشمه می‌گیرند، با انتشار مقاله کامل همراه بودند (RR: 1.60؛ 95% CI؛ 1.34 تا 1.92؛ 34 گزارش با 16,913 چکیده) و همچنین این چکیده‌ها با کیفیت بالا (RR: 1.46؛ 95% CI؛ 1.23 تا 1.73؛ 12 گزارش با 3364 چکیده)، یا با تاثیر بالا (RR: 1.60؛ 95% CI؛ 1.41 تا 1.82؛ 11 گزارش با 6982 چکیده) در نظر گرفته شدند. تجزیه‌وتحلیل حساسیت با خارج کردن گزارش‌هایی که خودشان در قالب چکیده بودند یا در معرض خطر بالای سوگیری طبقه‌بندی شدند، این یافته‌ها را به هیچ‌وجه تغییر ندادند.
با در نظر گرفتن گزارش‌های تحقیق روش‌شناسی که در این مرور وارد شدند، دریافتیم که گزارش‌هایی که به زبان انگلیسی یا به زبان بومی کشور انگلیسیزبان منتشر شدند، به طور معنی‌داری سهم بالایی را در مطالعاتی داشتند که به‌طور کامل منتشر شدند، اما ارتباطی با سال انتشار گزارش وجود نداشت. این یافته‌ها متناظر بودند با نسبتی از چکیده‌های منتشر شده به صورت کامل معادل 31.9% برای همه گزارش‌ها، 40.5% برای گزارش‌هایی به زبان انگلیسی، 42.9% برای گزارش‌هایی از کشورهای بومی انگلیسیزبان، و 52.2% برای ترکیبی از این دو متغیر کمکی.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.