Pytanie badawcze

Czy antybiotyki wziewne są pomocne w zwalczaniu uporczywego zakażenia Pseudomonas aeruginosa u chorych na mukowiscydozę (CF)?

Najważniejsze informacje

Z wiekiem chorzy na mukowiscydozę są bardziej narażeni na długotrwałe zakażenie bakterią Pseudomonas aeruginosa (pałeczką ropy błękitnej – przyp. tłum.). Jest to najczęstsza przyczyna przewlekłego zakażenia płuc w tej grupie chorych .

Chcieliśmy się dowiedzieć, czy antybiotyki ukierunkowane na Pseudomonas aeruginosa zmniejszą skutki zakażenia, gdy zostaną wdychane do płuc. Chcieliśmy sprawdzić, czy ta terapia poprawi funkcjonowanie płuc, jakość życia i przeżywalność. Szukaliśmy również wszelkich szkodliwych skutków.

Czym jest mukowiscydoza?

Mukowiscydoza jest chorobą dziedziczną, która powoduje powstawanie nieprawidłowego śluzu w kilku częściach ciała i wpływa głównie na płuca, które są podatne na zakażenie przez niektóre bakterie. Zakażenie powoduje stan zapalny, który prowadzi do postępującego uszkodzenia płuc.

Czego się dowiedzieliśmy?

Przegląd obejmuje 18 badań z udziałem 3042 chorych na mukowiscydozę w wieku od 5 do 45 lat . Badania trwały od 3 do 33 miesięcy. W 11 badaniach badacze porównywali antybiotyki do podawania wziewnego z placebo (substancją do wdychania bez leku), a chorych losowo przydzielono do grupy, w której stosowano jedną albo drugą interwencję. W 8 badaniach porównywano jeden antybiotyk wziewny z innym lub różne schematy dawkowania tego samego antybiotyku wziewnego. W jednym z badań porównywano antybiotyk zarówno z placebo, jak i z innym antybiotykiem, w związku z czym zaliczono je do obu grup.

Kluczowe wnioski

Wyniki z 4 badań wykazały, że w porównaniu z placebo, antybiotyki wziewne mogą poprawić funkcjonowanie płuc i zmniejszyć liczbę przypadków pogorszenia objawów (zaostrzeń) u chorych na mukowiscydozę. Stosowanie antybiotyków wziewnych może również wiązać się z mniejszą liczbą dni wolnych od szkoły lub pracy (miara jakości życia). Wydaje się, że nie wpływały one na przeżywalność. Nie mamy pewności co do skutków ubocznych stosowania wziewnych antybiotyków, ale szumy uszne i zmiany w głosie były zgłaszane częściej u osób wdychających antybiotyki niż placebo. Nie znaleźliśmy wystarczających dowodów, aby móc wypowiedzieć się na temat wpływu wziewnych antybiotyków na wzrost i masę ciała.

Tam, gdzie w badaniach porównywano między sobą różne antybiotyki wziewne lub schematy dawkowania, w każdym z 8 różnych porównań przeprowadzono tylko jedno badanie. Jedyne różnice, jakie znaleźliśmy we wszystkich tych porównaniach, dotyczyły dwóch wyników. W jednym z badań stwierdzono, że aztreonam lizyna prawdopodobnie poprawia funkcjonowanie płuc w większym stopniu niż tobramycyna, ale w pozostałych badaniach nie znaleziono ważnych różnic pod względem czynności płuc. Stosowanie aztreonamu lizyny prawdopodobnie skutkowało również mniejszą liczbą osób potrzebujących dodatkowych cykli antybiotykoterapii niż stosowanie tobramycyny, a po lewofloksacynie stwierdzono mniej hospitalizacji w porównaniu z placebo. Zauważyliśmy, że ważne działania niepożądane związane z leczeniem nie występowały często w badaniach, ale były one mniej powszechne w przypadku stosowania tobramycyny niż w innych antybiotyków.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Badania, które uwzględniliśmy w tym przeglądzie, oceniały czynność płuc na różne sposoby, a także to, jak często ludzie doświadczali nagłego pogorszenia objawów. Utrudniało nam to łączenie wyników różnych badań w celu wzmocnienia naszych danych naukowych Uznaliśmy, że ogólna pewność danych naukowych była niska w przypadku większości wyników, głównie ze względu na ryzyko błędu systematycznego (wypaczającego wyniki badania – przyp. tłum.) i mały odsetek zdarzeń, co oznaczało, że wyniki nie były dokładne.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Uwzględnione dane są aktualne do: 28 czerwca 2022 r.