Niniejszy przegląd jest uaktualnioną wersją oryginalnego przeglądu Cochrane opublikowanego w numerze 10, 2011: Stosowanie roztworów o słodkim smaku w celu zmniejszenia bólu związanego z nakłuciem u dzieci od 1. do 16. roku życia. Powtórnego wyszukiwania dokonaliśmy w październiku 2014 r.

Pytanie badawcze. Czy stosowanie roztworów o słodkim smaku zmniejsza ból podczas nakłucia u dzieci od 1. do 16. roku życia, w porównaniu do niestosowania leczenia, podawania wody, innych niesłodkich roztworów, lub innych interwencji, takich jak ssanie nieodżywcze (niemowlęta) albo podawanie słodkich pokarmów bądź gum do żucia (dzieci), znieczulenie powierzchniowe, muzyka oraz odwrócenie uwagi?

Wprowadzenie. Małe ilości roztworów o słodkim smaku podawane doustnie niemowlętom przed lub w trakcie bolesnych zabiegów z użyciem igieł znacząco zmniejszają cierpienie. Jednak nie ustalono, czy takie samo działanie słodkich roztworów występowało u dzieci powyżej 1. roku życia. W związku z tym, przeanalizowaliśmy badania, w których analizowano zmniejszające ból działanie słodkich roztworów, takich jak sacharoza lub glukoza, w przypadku bolesnych zabiegów z użyciem igieł u dzieci od 1. do 16. roku życia.

Data wyszukiwania. Przeszukaliśmy literaturę pod kątem opublikowanych i nieopublikowanych badań do października 2014 r.

Charakterystyka badań. Odnaleźliśmy sześć badań ukierunkowanych na badanie małych dzieci w wieku od jednego do czterech lat; dwa z tych badań zostały włączone do oryginalnego przeglądu natomiast cztery były nowymi badaniami. W dwóch badaniach włączonych do oryginalnego przeglądu stosowano sacharozę w małym stężeniu, zaledwie 12%, które nie jest uważane za wystarczająco słodkie, aby zmniejszyć ból. Trzy z czterech nowych badań były małymi pilotażowymi badaniami, przeprowadzonymi w celu dostarczenia informacji do pełnych badań, a tylko jedno badanie dotyczące stosowania słodkich roztworów u małych dzieci obejmowało dużą liczbę dzieci. Kiedy porównaliśmy wyniki wszystkich sześciu badań, tylko w dwóch okazało się, że słodzona woda (sacharoza) zmniejsza ból podczas iniekcji. Jednakże cztery badania, w których nie wykazano żadnych efektów obejmowały małą liczbę dzieci, dlatego też nie zostały uznane za wystarczająco duże, żeby wykryć znaczące różnice w odczuwaniu bólu. Aby dowiedzieć się czy słodki smak skutecznie zmniejsza ból i cierpienie podczas zabiegów z użyciem igieł konieczne są dalsze, dobrze przeprowadzone badania obejmujące dużą liczbę małych dzieci.

Dla starszych dzieci w wieku szkolnym, istniały dwa badania opublikowane przez tego samego autora, z których obydwa zostały uwzględnione w oryginalnym przeglądzie. W żadnym z badań nie wykazano, że słodki smak pomaga zmniejszyć ból. Podczas gdy w innych badaniach wykazuje się, że strategie takie jak odwrócenie uwagi czy znieczulenie powierzchniowe mogą skutecznie zmniejszyć ból związany z nakłuciem u dzieci w wieku szkolnym, dalsze badania na temat słodkiego smaku w terapii bólu u dzieci w tym nie mają uzasadnienia.

Źródła finansowania badań

Spośród sześciu badań obejmujących małe dzieci, w dwóch nie potwierdzono otrzymania środków finansowych na badania. Dla pozostałych czterech: ogólnopaństwowy fundusz pielęgniarski wspierał dwa z badań pilotażowych, wewnętrzny instytut badawczy zapewniał wsparcie dla pozostałego badania pilotażowego a kolejne badanie było po części wspierane dotacjami z programu Zdrowie Matki i Dziecka.

Dwa badania obejmujące dzieci w wieku szkolnym, przeprowadzone przez tego samego autora, były wspierane dotacjami z Kanadyjskiego Instytutu Badań nad Zdrowiem.