Pytanie badawcze

Dokonaliśmy przeglądu danych naukowych, aby sprawdzić, czy suplementacja witaminy K u chorych na mukowiscydozę przeciwdziała wpływowi jej niedoboru na krzepliwość krwi, wytrzymałość kości i jakość życia. Próbowaliśmy określić najlepszą dawkę potrzebną do zapobiegania temu niedoborowi. Jest to aktualizacja wcześniejszego przeglądu.

Wprowadzenie

Mukowiscydoza jest chorobą dziedziczną, która powoduje szkody najbardziej widoczne w płucach, układzie pokarmowym i w trzustce. U chorych na mukowiscydozę trzustka często nie wytwarza wystarczającej ilości enzymów, aby umożliwić organizmowi prawidłowe wchłanianie strawionego pokarmu, co może również wiązać się z niedoborami witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina K. Witamina K jest potrzebna do prawidłowego krzepnięcia krwi, tworzenia kości i niektórych funkcji metabolicznych.

Okres wyszukiwania danych

Dane naukowe są aktualne do: 12 sierpnia 2019 r.

Charakterystyka badań

W przeglądzie uwzględniliśmy 3 badania kliniczne (łącznie 70 uczestników w wieku od 8 do 46 lat).

W 2 badaniach porównano witaminę K z grupą kontrolną. W pierwszym badaniu wszystkim 18 osobom biorącym w nim udział (w wieku od 13 do 35 lat) przez cały miesiąc podawano doustnie suplement zawierający 5 mg witaminy K 1 x w tygodniu lub nie podawano go wcale, a następnie badani przechodzili do przeciwnej grupy na kolejny miesiąc. Niestety, nie mogliśmy przeanalizować danych z tego badania, ponieważ badacze nie podali uzyskanych danych wyłącznie z pierwszej części badania (a jedynie z końca badania, kiedy wszyscy biorący udział byli w obu grupach), więc nie mogliśmy stwierdzić, czy efekty były spowodowane suplementacją, czy nieprzyjmowaniem suplementów. W drugim badaniu wzięło udział łącznie 38 osób w wieku od 16 do 45 lat. Podawano im 10 mg witaminy K albo placebo (pozorowany suplement niezawierający witaminy K) codziennie przez 12 miesięcy, ale badacze nie podali, ile osób było w każdej grupie, więc nie mogliśmy przeanalizować wyników.

W trzecim badaniu (14 dzieci w wieku od 8 do 18 lat) uczestnikom podawano doustnie witaminę K: połowie uczestników w dawce 1 mg każdego dnia, a drugiej połowie w dawce 5 mg każdego dnia przez 1 miesiąc.

Kluczowe wyniki

W żadnym z porównywanych badań nie odnotowano naszych głównych punktów końcowych, które obejmowały krzepliwość krwi i jakość życia, ani dodatkowych punktów końcowych, które dotyczyły odżywiania i niepożądanych zdarzeń.

Witamina K w porównaniu z grupą kontrolną

Tylko w 12-miesięcznym badaniu raportowano główne punkty końcowe dotyczące procesu tworzenia kości; nie mamy pewności, czy suplementacja witaminy K ma jakikolwiek wpływ na gęstość mineralną kości mierzoną w biodrze lub dolnej części pleców (dane naukowe bardzo niskiej jakości). W obu badaniach odnotowano zwiększenie stężenia witaminy K we krwi i zmniejszenie stężenia niedokarboksylowanej osteokalcyny (jest to wskaźnik ryzyka złamania biodra). W badaniu trwającym 4 tygodnie wykazano również, że stężenie białek indukowanych brakiem witaminy K (PIVKA) zmniejszył się i powrócił do poziomu w granicach normy, ale ze względu na bardzo niską jakość danych nie jesteśmy pewni, czy jest to spowodowane suplementacją.

Duża dawka witaminy K w porównaniu z małą dawką tej witaminy

W badaniu stwierdzono, że chociaż stężenie witaminy K uległo poprawie, nie wydaje się, aby istniała jakakolwiek różnica między grupami otrzymującymi duże i małe dawki. Nie wydaje się również, aby istniała jakakolwiek różnica pod względem stężenia niedokarboksylowanej osteokalcyny (dane naukowe bardzo niskiej jakości).

Jakość danych naukowych

Ogólna jakość danych naukowych została oceniona jako bardzo niska ze względu na ryzyko błędu systematycznego związanego z projektowaniem we wszystkich badaniach oraz ze względu na małą liczbę uczestników.