Cel przeglądu
Poszukiwaliśmy najbardziej odpowiedniego i dokładnego szybkiego testu przesiewowego, który można by wykonać u osób dorosłych, u których nie występują żadne oczywiste nieprawidłowości w funkcjonowaniu dróg oddechowych, aby zidentyfikować te osoby, u których mogą wystąpić trudności z intubacją (np. przy wprowadzaniu rurki do tchawicy).
Wprowadzenie
Intubacja zapewnia drożność dróg oddechowych pacjenta w czasie sedacji, utraty przytomności lub znieczulenia, dzięki czemu można kontrolować jego oddychanie za pomocą urządzenia (wentylacja) oraz utrzymywać odpowiednie stężenie tlenu podczas operacji, po poważnym urazie, w czasie ciężkiej choroby lub po zatrzymaniu krążenia. Trudności w intubacji to sytuacja potencjalnie zagrażająca życiu.
Wprowadzenie rurki do tchawicy poprzedzone jest laryngoskopią (wprowadzenie miniaturowego aparatu w celu obejrzenia drogi wprowadzenia rurki), co wymaga zaawansowanych umiejętności i na ogół nie prowadzi do powikłań. Intubacja jest trudna u około 10% pacjentów, którzy wymagają użycia specjalnego sprzętu i środków ostrożności. Obecność kilku cech fizycznych wiąże się z utrudnioną drożnością dróg oddechowych i nieudaną intubacją, dlatego też pomocne byłoby ostrzeganie o potencjalnie trudnych drogach oddechowych. W codziennej praktyce klinicznej przy łóżku pacjenta wykonuje się kilka szybkich testów (tzw. testów przyłożkowych) w celu zidentyfikowania osób obciążonych dużym ryzykiem trudności podczas intubacji. Jednak ich dokładność pozostaje niejasna.
Populacja
Do przeglądu włączyliśmy badania obejmujące dorosłych w wieku 16 lat lub starszych, bez wyraźnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu dróg oddechowych, którzy mieli zostać poddani standardowej intubacji.
Badany test
Oceniliśmy siedem najczęściej wykorzystywanych testów przyłóżkowych, rutynowo stosowanych w wykrywaniu trudnych dróg oddechowych. Ich wykonanie zajmuje jedynie kilka sekund i nie wymaga użycia żadnego specjalnego sprzętu.
Obejmowały one użycie testów diagnostycznych, takich jak:
- skala Mallampatiego (oryginalna lub zmodyfikowana; siedzącego pacjenta prosi się o otwarcie jamy ustnej i możliwie jak najdalsze wysunięcie języka, aby można było określić widoczność);
- skala ryzyka Wilsona (uwzględniająca masę ciała pacjenta, ruchomość głowy i szyi, ruchomość żuchwy, cofanie się podbródka i wystające zęby);
- odległość tyromentalna (odległość między brodą i górną krawędzią jabłka Adama);
- odległość mostkowa (odległość między podbródkiem i wycięciem pomiędzy kośćmi obojczykowymi);
- test otwarcia ust;
- test zagryzania górnej wargi;
- lub jakąkolwiek kombinację tych testów.
Data wyszukania
Dane naukowe są aktualne do 16 grudnia 2016 r. (szukaliśmy nowych badań w marcu 2018 roku, ale nie uwzględniliśmy ich jeszcze w przeglądzie).
Charakterystyka badań
Włączyliśmy 133 badania (obejmujące 844 206 uczestników), w których oceniano dokładność siedmiu powyższych testów oraz 69 innych popularnych testów i 32 kombinacje testów, w zakresie wykrywania trudnych dróg oddechowych.
Główne wyniki
W przypadku trudnej laryngoskopii średnia czułość (odsetek prawidłowo rozpoznanych trudnych dróg oddechowych) wahała się od 22% (test otwarcia jamy ustnej) do 63% (test zagryzania górnej wargi). Średnia swoistość (odsetek prawidłowo sklasyfikowanych pacjentów bez trudnych dróg oddechowych) wahała się od 80% (zmodyfikowany test Mallampatiego) do 95% (ocena w skali ryzyka Wilsona). Test zagryzania górnej wargi uzyskał największą czułość spośród wszystkich rozpatrywanych testów.
W przypadku trudności przy wprowadzaniu rurki dotchawiczej, średnia czułość wynosiła od 24% (odległość tyromentalna) do 51% (zmodyfikowany test Mallampatiego), a średnia swoistość od 87% (zmodyfikowany test Mallampatiego) do 93% (test otwarcia ust). Test zagryzania górnej wargi charakteryzował się największą czułością spośród wszystkich rozpatrywanych testów.
W przypadku trudnej wentylacji z użyciem maski twarzowej (kolejne wskazanie przy trudnych drogach oddechowych), dane były wystarczające do obliczenia średniej czułości wynoszącej 17% i swoistości wynoszącej 90% dla zmodyfikowanego testu Mallampatiego.
Jakość danych naukowych
Ogólnie rzecz biorąc, dane naukowe pochodzące z włączonych badań były umiarkowanej lub wysokiej jakości. Prawdopodobieństwo uzyskania wiarygodnych wyników badań było na ogół duże, chociaż w połowie z nich lekarz intubujący znał wynik poprzedniego badania, co mogło wpływać na wyniki, ale jest to normalna sytuacja w codziennej praktyce klinicznej. Charakterystyka pacjentów, testów i warunków była porównywalna do tych, które obserwowano w wielu warunkach codziennej praktyki klinicznej. Wyniki tego przeglądu powinny mieć zastosowanie w standardowej przedoperacyjnej ocenie dróg oddechowych u pozornie normalnie funkcjonujących pacjentów hospitalizowanych na całym świecie.
Wnioski
Oceniane w tym przeglądzie badania przesiewowe wykonywane przy łóżku pacjenta nie nadają się do rozpoznawania nieprzewidzianej trudnej intubacji, ponieważ ominęły dużą liczbę osób, u których występowały trudne drogi oddechowe.
Tłumaczenie: Joanna Matuszczak Redakcja: Karolina Moćko