Wprowadzenie
Poznanie (lub czynności poznawcze) jest terminem stosowanym do opisu czynności myślowych, obejmujących uwagę, pamięć i rozumowanie. Osoby zdrowe czasem używają suplementów i leków w celu poprawy tych czynności oraz osiągnięcia lepszych wyników w pracy i nauce. Suplementy i leki te znane są jako środki usprawniające czynności poznawcze (ang. cognitive enhancers). Sugeruje się, że L-karnityna naturalnie występująca w diecie, w szczególności w mięsie, ale również wytwarzana w organizmie, może być potencjalnym środkiem poprawiającym czynności poznawcze. Jest sprzedawana jako suplement diety oraz występuje w niektórych mieszankach suplementów lub napojach energetycznych. W przeglądzie tym szukaliśmy badań klinicznych, w których porównywano zdrowe osoby przyjmujące L-karnitynę z podobnymi osobami przyjmującymi tabletki obojętne (placebo). Chcieliśmy się dowiedzieć, czy L-karnityna poprawia czynności poznawcze i czy może to być związane ze skutkami ubocznymi.
Wyniki
Znaleźliśmy tylko dwa badania, które uwzględniono w przeglądzie. Jedno badanie objęło około 200 osób, które przez 3 dni przyjmowały L-karnitynę lub placebo; w drugim badaniu leczono zaledwie 18 uczestników, którzy jednorazowo przyjęli L-karnitynę. Oba badania dotyczyły zdrowych, młodych osób, których średnia wieku wyniosła około 21 lat. W badaniach oceniano różne aspekty czynności poznawczych za pomocą różnych testów. W mniejszym badaniu opublikowanym jedynie jako abstrakt nie znaleziono użytecznych danych, chociaż autorzy stwierdzili, że nie ma danych wskazujących na wpływ L-karnityny na czynności poznawcze. W drugim badaniu brakowało ważnych informacji, jednak my nie stwierdziliśmy danych wskazujących na to, że L-karnityna miała jakikolwiek wpływ na badane aspekty czynności poznawczych. Wyłącznie w większym badaniu wspomniano o skutkach ubocznych leczenia, które opisano jako niewielkie i występujące w takim samym nasileniu w grupie otrzymującej L-karnitynę, jak i w grupie otrzymującej placebo.
Jakość danych naukowych
Właściwa ocena jakości włączonych badań była utrudniona z powodu niewystarczającego opisu metod zastosowanych w badaniach. Rozważaliśmy wystąpienie poważnego błędu wypaczającego wyniki badania z powodu słabych metod badawczych, kolejna niepewność dotycząca wyników badań wynikała z małej liczebności grup. Wzięliśmy również pod uwagę fakt, że badania były zbyt krótkie, aby adekwatnie odpowiedzieć na nasze pytanie badawcze. Ze względu na te czynniki uznaliśmy jakość dowodów naukowych za bardzo niską.
Wnioski
Ze względu na ograniczoną ilość danych naukowych niskiej jakości, nie byliśmy w stanie wyciągnąć żadnych wniosków na temat wpływu L-karnityny na czynności poznawcze lub bezpieczeństwa jej stosowania u zdrowych osób. Potrzebne są większe, lepszej jakości badania, przeprowadzone przez dłuższy okres czasu, aby odpowiedzieć na pytanie postawione w naszym przeglądzie.
Tłumaczenie: Joanna Sułkowska Redakcja: Małgorzata Kołcz