Pytanie badawcze
Poddaliśmy ocenie skuteczność naturalnego, zamrożonego, wysuszonego i ciekłego wyciągu z cyklamenu europejskiego (syn. cyklamen purpurowy), leku ziołowego stosowanego w postaci aerozolu donosowego, który jest uzyskiwany z bulwy tej rośliny. Lek ten porównano z terapią pozorowaną (placebo) w kontekście poprawy bądź wyleczenia z ostrego zapalenia zatok przynosowych u dzieci i dorosłych.
Wprowadzenie
Ostre zapalenie zatok przynosowych to częsty stan, podczas którego dochodzi do rozwoju stanu zapalnego przestrzeni znajdujących się wewnątrz kości w okolicy nosa. Objawy mogą obejmować gęstą wydzielinę lub uczucie zatkania nosa, ból twarzy, ból głowy, gorączkę i kaszel. Mogą one utrzymywać się do ośmiu tygodni u dorosłych i dwunastu tygodni u dzieci. Najczęstszymi czynnikami wywołującym ostre zapalenie zatok przynosowych są wirusy. W przypadku rozprzestrzenienia się infekcji może dojść do wystąpienia powikłań. Ostre zapalenie zatok to częsta przypadłość, która pociąga za sobą istotne koszty.
Dostępne są różne konwencjonalne metody leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych. Najczęściej przepisywane są antybiotyki, aczkolwiek wytyczne kliniczne nie są zgodne co do tego, kiedy powinno się je podawać. Niektóre badania sugerują, że wyciąg z cyklamenu europejskiego podany jako aerozol do nosa może być pomocny poprzez udrożnienie nosa.
Data wyszukiwania
Dane są aktualne do 18 stycznia 2018 roku.
Charakterystyka badań
Włączyliśmy dwa badania, które objęły łącznie 147 dorosłych osób z ostrym zapaleniem zatok. Uczestnicy byli losowo przydzieleni do 2 grup, w których otrzymywali cyklamen purpurowy w postaci aerozolu do nosa do 15 dni lub substancję nieaktywną.
Źródła finansowania badań
Obydwa badania zostały sfinansowane przez firmy farmaceutyczne.
Główne wyniki
Celem naszym było ustalenie odsetka pacjentów, u których objawiły ustąpiły bądź uległy poprawie w ciągu 14 i 30 dni, lecz nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych. Włączone badania dostarczyły danych dotyczących zmiany w zakresie objawów (w postaci punktacji) podczas leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych. W jednym badaniu odnotowano złagodzenie bólu twarzy w okresie do 7 dni. W żadnym z nich nie wystąpiły powikłania lub konieczność zwolnienia z zajęć szkolnych lub pracy.
Osoby, którym podawano cyklamen europejski częściej niż pacjenci z grupy placebo podawały skutki uboczne, takie jak podrażnienie błony śluzowej nosa, kichanie czy łagodne krwawienie z nosa. Nie odnotowano żadnych poważnych działań niepożądanych.
Nie znaleźliśmy danych naukowych na potwierdzenie skuteczności lub jej braku cyklamenu europejskiego.
Jakość danych naukowych
Na podstawie oceny jakości danych obu badań stwierdziliśmy, że dane naukowe można uznać za umiarkowanie wiarygodne w jedynej kwestii, którą można było ocenić, czyli skutkach ubocznych. W jednym badaniu uczestnicy w dużym odsetku przerwali swój udział w badaniach (60%), jednak sytuacje takie zostały opisane i występowały w podobnej liczbie w obu badanych grupach. Wyniki badań były jednolite w odniesieniu do działań niepożądanych. W żadnym z badań nie podano informacji o tym, czy osoby oceniające wyniki wiedziały, jakie leczenie otrzymywali uczestnicy. W związku z niewielką liczbą uczestników oraz błędami w zaprojektowaniu badań, nie możemy być pewni uzyskanych wyników.
Tłumaczenie: Kamil Kępiński Redakcja: Piotr Szymczak, Małgorzata Kołcz