Wprowadzenie
Ostra niewydolność wątroby to stan, w którym dotychczas zdrowe komórki wątroby zostają poważnie uszkodzone. W wyniku tego uszkodzenia dochodzi do utraty ważnych funkcji wątroby, takich jak oczyszczanie organizmu z odpadów i toksyn oraz wytwarzanie białek, które pomagają w krzepnięciu krwi. Chorzy z ostrą niewydolnością wątroby są obciążeni dużym ryzykiem zgonu. Najczęstszą przyczyną ostrej niewydolności wątroby jest spożycie zbyt dużej ilości paracetamolu. Do innych przyczyn należą: zakażenia wirusowe (np. zapalenie wątroby), polekowe uszkodzenie wątroby, atak komórek układu odpornościowego na wątrobę lub brak ukrwienia wątroby.
W przypadku ostrej niewydolności wątroby, która jest spowodowana spożyciem zbyt dużej ilości paracetamolu, stosowanie N-acetylocysteiny jest leczeniem, które wydaje się działać dobrze i uznawane jest za standard leczenia u chorych, którzy przedawkowali paracetamol. W przypadku wszystkich innych przyczyn ostrej niewydolności wątroby, przeszczepienie wątroby jest zwykle akceptowaną metodą leczenia, jednak ma ona wiele ograniczeń (np. dostępność narządów). Niektórzy lekarze rozpoczęli podawanie N-acetylocysteiny również u pacjentów z ostrą niewydolnością wątroby niespowodowaną paracetamolem.
Pytanie przeglądu
Oceniliśmy efekty i bezpieczeństwo stosowania N-acetylocysteiny u chorych z ostrą niewydolnością wątroby, nawet jeśli nie była ona związana z przedawkowaniem paracetamolu.
Data wyszukiwania danych
25 czerwca 2020 roku
Źródła finansowania badań
Dwa badania z randomizacją zostały sfinansowane głównie przez dotacje z Narodowego Instytutu Zdrowia – amerykańskiej agencji rządowej. Firmy farmaceutyczne dostarczyły lek badawczy, ale nie brały udziału w pozostałej części badania.
Główne wyniki
Autorzy przeglądu szukali wszystkich badań dotyczących stosowania N-acetylocysteiny u chorych z ostrą niewydolnością wątroby niespowodowaną przedawkowaniem paracetamolu, aby ustalić, czy leczenie to zmniejszyło ryzyko zgonu lub konieczności przeszczepienia wątroby. Do jednego badania z randomizacją kwalifikowano dorosłych, a do drugiego dzieci. W obu badaniach porównywano stosowanie N-acetylocysteiny i placebo. Autorzy przeglądu znaleźli jedno dodatkowe badanie, ale z powodu braku wszystkich informacji badanie nie zostało włączone. Różnice pomiędzy włączonymi badaniami uniemożliwiły połączenie danych. Kiedy autorzy przeglądu indywidualnie przeanalizowali odnalezione badania, stwierdzili, że stosowanie N-acetylocysteiny nie poprawiło przeżycia oraz nie zmniejszyło liczby przeszczepień wątroby. Wyniki aktualnych badań z randomizacją nie popierają stosowania N-acetylocysteiny u chorych z ostrą niewydolnością wątroby, u których nie doszło do przedawkowania paracetamolu.
Jakość danych naukowych
Autorzy przeglądu mają małą pewność co do wiarygodności zaobserwowanych efektów dotyczących stosowania N-acetylocysteiny u dorosłych chorych z ostrą niewydolnością wątroby niespowodowaną przedawkowaniem paracetamolu, w odniesieniu do wyników takich jak zgon lub konieczność przeszczepienia wątroby. W badaniu, do którego włączono dorosłych pacjentów nie podano informacji dotyczących poważnych zdarzeń niepożądanych. Co więcej, autorzy przeglądu mają małą pewność co do wiarygodności efektów dotyczących stosowania N-acetylocysteiny u dzieci z ostrą niewydolnością wątroby niespowodowaną przedawkowaniem paracetamolu, dla wyników takich jak zgon, poważne zdarzenia niepożądane lub konieczność przeszczepienia wątroby. Ze względu na niepewność, prawdziwy efekt – zarówno u dorosłych jak i u dzieci – może prawdopodobnie znacznie różnić się od tych oszacowanych.
Tłumaczenie: Edyta Florka Redakcja: Karolina Moćko