Czego dotyczy to zagadnienie?
Ograniczone usługi w zakresie badań przesiewowych i niedostatecznie wydolne systemy opieki zdrowotnej w krajach o niskich i średnich dochodach (ang. low and middle-income countries , LMIC) prowadzą do późnego rozpoznania nowotworu piersi. Zaawansowane badania przesiewowe w kierunku tego nowotworu (przy użyciu mammografii) są w wielu placówkach niedostępne lub zbyt drogie dla większości kobiet. W niniejszym przeglądzie Cochrane oceniono czy szkolenie pracowników ochrony zdrowia w LMIC w zakresie klinicznego badania piersi (ang. clinical breast examination , CBE) miałoby jakikolwiek wpływ na wczesne wykrywanie raka piersi w tych krajach.
Dlaczego to ma znaczenie?
Większa liczba kobiet umiera na nowotwór piersi w LMIC w porównaniu z krajami o wysokich dochodach (ang. high-income countries , HIC), pomimo mniejszej częstości występowania raka piersi w LMIC niż w HIC. CBE jest niedrogą techniką wczesnego wykrywania nowotworu piersi, a szkolenie pracowników ochrony zdrowia w LMIC w zakresie przeprowadzania CBE może potencjalnie poprawić wczesne wykrywanie raka piersi.
Postawiliśmy następujące pytania:
Czy szkolenie pracowników ochrony zdrowia w zakresie CBE, w porównaniu z niewykonywaniem szkolenia, ma jakikolwiek wpływ na zwiększenie wykrywalności raka piersi we wczesnym stadium choroby. Oceniono również, czy szkolenie pracowników ochrony zdrowia w zakresie CBE ma jakikolwiek wpływ na dokładność w wykrywaniu tego nowotworu. Sprawdzono też wpływ CBE na liczbę zgonów z powodu raka piersi oraz znajomość i wykorzystywanie CBE wśród kobiet. Włączyliśmy badania opublikowane do 17 lipca 2021 r.
Znaleźliśmy 4 badania, które odpowiedziały na postawione pytanie badawcze. Szkolenie CBE przeprowadzono wśród pracowników ochrony zdrowia, pielęgniarek, położnych i pracowników socjalnych pracujących w LMIC. Badaniom przesiewowym w kierunku raka piersi poddano łącznie 947 190 kobiet. Wśród przebadanych kobiet rozpoznano 593 nowotwory piersi, przy czym więcej nowotworów we wczesnym stadium wykryli przeszkoleni pracownicy ochrony zdrowia, w porównaniu z nieprzeszkolonymi. Wyniki tych badań wskazują, że szkolenie pracowników ochrony zdrowia w zakresie CBE może zwiększyć liczbę nowotworów piersi rozpoznanych na wczesnym etapie, ale istniejące dane naukowe są niskiej jakości. Potrzebne są dalsze badania, aby ocenić wpływ CBE na inne wyniki, w tym na: dokładność wykonywania tego badania, wiedzę na temat CBE, rozpowszechnienie CBE oraz na to, czy CBE ma jakikolwiek wpływ na liczbę zgonów z powodu raka piersi.
Oznacza to, że istnieje możliwość wykrycia raka piersi na wczesnym etapie, jeśli pracownicy ochrony zdrowia w LMIC zostaną przeszkoleni w zakresie wykonywania CBE. Potrzebne są jednak wysokiej jakości badania, aby w pełni odpowiedzieć na postawione pytanie badawcze.
Tłumaczenie: Fryderyk S. Zoll Redakcja: Jakub Makowiecki, Mariusz Marczak, Małgorzata Maraj, Karolina Moćko