Najważniejsze informacje

• Późna postać choroby Pompego (ang. late-onset Pompe disease, LOPD) jest rzadkim schorzeniem, które powoduje, że ludzie z czasem czują się gorzej. Enzymatyczna terapia zastępcza (ang. enzyme replacement therapy, ERT) może pomóc spowolnić postęp choroby.

• Alglukozydaza alfa (rodzaj ERT) prawdopodobnie poprawia niektóre aspekty postępu choroby u osób z LOPD w porównaniu z placebo (lekiem nieaktywnym lub pozorowanym).

• Przyszłe badania powinny monitorować uczestników przez jak największą liczbę lat, aby lepiej zrozumieć długoterminowe skutki leczenia.

Czym jest choroba Pompego o późnym początku (LOPD)?

LOPD to rzadkie, dziedziczne zaburzenie, które prowadzi do osłabienia mięśni, trudności w oddychaniu i skrócenia oczekiwanej długości życia. Jest ona spowodowana niedoborem enzymu alfa-glukozydazy kwasowej (ang. alpha-glucosidase, GAA). Enzymy to białka, które pomagają przyspieszyć reakcje chemiczne w organizmie. Są one niezbędne do oddychania, trawienia pokarmu, funkcjonowania mięśni i wielu innych procesów. Objawy LOPD mogą wystąpić u osób w każdym wieku. Osoby z LOPD zachowują pewną szczątkową aktywność enzymatyczną, co oznacza, że enzymy wytwarzane przez ciało nadal wykonują część oczekiwanej od nich pracy.

Jak leczy się LOPD?

Leczenie LOPD polega na podawaniu we wlewie dożylnym enzymu zastępczego zwanego "rekombinowaną ludzką kwaśną alglukozydazą alfa". Istnieją dwa rodzaje tej enzymatycznej terapii zastępczej (ERT) – alglukozydaza alfa i avalglukozydaza alfa – które są zatwierdzonymi metodami leczenia. Istnieje trzecia metoda leczenia – cipaglukozydaza alfa z miglustatem – która nie została jeszcze zatwierdzona przez organy regulacyjne ds. leków. Celem ERT jest spowolnienie postępu choroby.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy ERT była lepsza czy gorsza niż brak ERT lub ERT w połączeniu z innymi lekami, pod względem:

• mobilności, mierzonej odległością, jaką dana osoba może przejść w ciągu 6 minut (6MWT);
• problemów z oddychaniem, ocenianych poprzez pomiar maksymalnej ilości powietrza, jaką dana osoba może wydmuchać z płuc (wymuszona pojemność życiowa lub FVC);
• działań niepożądanych;
• jakości życia.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których porównywano jedną ERT z placebo lub jedną ERT z inną ERT. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy zaufanie względem otrzymanych danych naukowych w oparciu o takie czynniki, jak metodyka badań i liczebność badanej grupy.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 6 badań z udziałem łącznie 358 osób, każde z innym porównaniem ERT. Najdłuższe badanie trwało 78 tygodni. Tylko jedno badanie kliniczne porównywało pojedynczą ERT (alglukozydazę alfa) z placebo; pozostałe porównywały różne kombinacje ERT, których podsumowanie przedstawiono poniżej. Firmy farmaceutyczne sfinansowały 4 badania; organ regulacyjny ds. leków w USA sfinansował 1 badanie; a źródło finansowania szóstego badania było nieznane.

Najważniejsze wyniki

Żadne z badań nie oceniało dwóch spośród interesujących nas punktów końcowych: potrzeby wsparcia oddechowego i korzystania z wózka inwalidzkiego lub pomocy w chodzeniu.

Alglukozydaza alfa w porównaniu z placebo : w porównaniu z placebo, alglukozydaza alfa prawdopodobnie poprawia wyniki 6MWT i FVC. Może to mieć niewielki lub żaden wpływ na jakość życia, ryzyko reakcji alergicznych i liczbę skutków ubocznych.

Alglukozydaza alfa z klenbuterolem w porównaniu z alglukozydazą alfa z placebo : nie mamy pewności, czy ERT w połączeniu z klenbuterolem (lek rozszerzający oskrzela lub ułatwiający oddychanie) poprawia wyniki 6MWT i FVC w porównaniu z tą samą ERT w połączeniu z placebo. W badaniu tym nie odnotowano jakości życia ani żadnych skutków ubocznych.

Alglukozydaza alfa z albuterolem w porównaniu z alglukozydazą alfa z placebo : nie mamy pewności, czy ERT w połączeniu z albuterolem (lekiem rozszerzającym oskrzela) poprawia wyniki 6MWT lub FVC, czy też zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w porównaniu z tą samą ERT w połączeniu z placebo.

VAL-1221 w porównaniu z alglukozydazą alfa : nie mamy pewności co do wpływu VAL-1221 (eksperymentalnej ERT) na 6MWT i skutki uboczne w porównaniu ze standardową ERT podawaną osobom z LOPD.

Cipaglukozydaza alfa z miglustatem w porównaniu z alglukozydazą alfa z placebo : cipaglukozydaza alfa z miglustatem może nie mieć wpływu na 6MWT, ale prawdopodobnie poprawia FVC w porównaniu z alglukonidazą alfa z placebo (chociaż nie było różnicy między 2 terapiami dla drugiego pomiaru czynności płuc). Może to nie mieć żadnego wpływu na jakość życia, ryzyko reakcji alergicznych i na liczbę skutków ubocznych.

Avalglukozydaza alfa w porównaniu z alglukozydazą alfa : avalglukozydaza alfa prawdopodobnie poprawia wyniki 6MWT w porównaniu z alglukozydazą alfa, ale prawdopodobnie nie ma różnicy w FVC. Różnica między obiema terapiami pod względem jakości życia, ryzyka reakcji alergicznych lub liczby skutków ubocznych może być niewielka lub żadna.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Tylko w jednym badaniu porównano ERT z brakiem leczenia (placebo). Mieliśmy również obawy związane z rezygnacją uczestników z badania, co mogło mieć wpływ na wyniki. Uważamy, że w niektórych przypadkach brakowało wyników i tylko niektóre z nich zostały zaraportowane. Zgłaszane wyniki często wykazywały duże rozbieżności, co utrudniało ustalenie, czy leczenie miało rzeczywisty wpływ.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do 21 kwietnia 2022 r.