Pytanie badawcze

W tym przeglądzie Cochrane chcieliśmy się dowiedzieć, jak dobrze działają leki przeciwdepresyjne w leczeniu kobiet z depresją poporodową.

Dlaczego jest to istotne?

Depresja poporodowa to depresja, która rozpoczyna się w ciągu 12 miesięcy od urodzenia dziecka. Problem ten dotyka wiele kobiet. Może mieć ona poważne krótko- i długoterminowe skutki dla matki, dziecka, jak również całej rodziny.

Istnieje kilka sposobów leczenia depresji poporodowej. Należą do nich: stosowanie leków przeciwdepresyjnych, psychoterapia, wsparcie lub poradnictwo. Rodzaj oferowanego leczenia zależy od stopnia nasilenia depresji, chorób towarzyszących oraz wyboru kobiety. Ogólnie rzecz biorąc, kobiety w ciąży lub karmiące piersią są często zaniepokojone potencjalnym niepożądanym wpływem stosowania leków przeciwdepresyjnych na ich dziecko.

Ważna jest wiedza, czy leki przeciwdepresyjne mogą być skutecznym i akceptowalnym leczeniem wśród kobiet z depresją poporodową.

Jakich danych szukaliśmy

W maju 2020 r. szukaliśmy badań dotyczących stosowania leków przeciwdepresyjnych u kobiet z depresją poporodową. Poszukiwano badań z randomizacją, w których uczestników przydzielono losowo do jednej z grup leczenia. Badania takie dostarczają najbardziej wiarygodnych dowodów.

Do przeglądu włączyliśmy 11 badań, w których uczestniczyło 1016 kobiet. W badaniach porównywano stosowanie leków przeciwdepresyjnych z placebo (tabletką niezawierającą substancji czynnej), z dotychczasowym leczeniem (strategia uważnej obserwacji [„watch and wait”], regularne wizyty u koordynatora opieki), z interwencjami psychologicznymi (terapia), interwencjami psychospołecznymi (wsparcie rówieśnicze lub poradnictwo), z wszelkimi innymi lekami lub z innym lekiem przeciwdepresyjnym oraz z leczeniem wspomagającym (suplementy diety).

Osiem z tych badań przeprowadzono w anglojęzycznych krajach o wysokim dochodzie. Czas trwania leczenia wynosił od 4 do 24 tygodni.

Wyniki, na których się skupialiśmy, dotyczyły tego, jak dobrze działało zaordynowane leczenie (skuteczność). Mierzono to na podstawie liczby osób, które dobrze zareagowały na leczenie (odpowiedź) lub nie spełniały już kryteriów rozpoznania depresji po zakończeniu leczenia (remisja). Sprawdzono również, czy u kobiet i/lub ich dzieci wystąpiły działania niepożądane związane z leczeniem.

Co znaleźliśmy?

Stwierdzono, że kobiety leczone lekami przeciwdepresyjnymi mogą reagować nieco lepiej i mieć mniej nasiloną depresję poporodową niż kobiety, którym podawano placebo. Liczba działań niepożądanych występujących u kobiet była podobna w obu grupach. Nie przeprowadzono wystarczającej liczby badań porównujących leki przeciwdepresyjne z innymi rodzajami leczenia. Najczęściej badane leki przeciwdepresyjne należały do grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (ang. selective serotonin reuptake inhibitor, SSRI).

Wnioski

W niniejszym przeglądzie znaleziono tylko kilka istotnych badań. Istnieją pewne dowody wskazujące na to, że u kobiet z depresją poporodową leki przeciwdepresyjne mogą działać lepiej niż tabletka placebo. Nie ma wystarczających danych naukowych porównujących leki przeciwdepresyjne z innymi metodami leczenia depresji poporodowej. Klinicyści muszą uwzględnić wyniki badań przeprowadzonych w populacji ogólnej oraz aktualne wytyczne kliniczne, a także historię choroby i występujące objawy, aby wspólnie z kobietą podjąć indywidualną decyzję dotyczącą leczenia, uwzględniającą stosunek korzyści do ryzyka.

Wiarygodność danych naukowych

Nasze zaufanie do wyników badań jest niewielkie. Niektóre wyniki oparte są na wynikach zaledwie kilku badań, obejmujących niewielką liczbę kobiet w każdej grupie leczenia. Z tego powodu, nie jesteśmy pewni, na ile wiarygodne są podane wyniki. Nasze wnioski mogą ulec zmianie, jeśli zostanie przeprowadzonych więcej badań na ten temat. Nasze odkrycie, że leki przeciwdepresyjne mogą działać lepiej niż tabletka placebo, jest podobne do wyników większej liczby badań przeprowadzonych w populacji ogólnej.