Najważniejsze informacje
- Stosowanie leku o nazwie kwas traneksamowy przed, w trakcie lub po operacji złamanego biodra prawdopodobnie zmniejsza potrzebę przetoczenia krwi.
- Leczenie żelazem może mieć niewielki lub żaden wpływ na to, czy osoby po złamaniu biodra wymagają przetoczenia krwi.
Co to za schorzenie?
Złamanie biodra (złamanie w górnej części kości udowej) jest powszechne u osób starszych, których kości mogą być osłabione z powodu choroby zwanej osteoporozą. W wyniku urazu można wówczas stracić dużą ilość krwi, a także wtedy, gdy złamanie zostanie zaopatrzone podczas operacji. Wiele z tych starszych osób ma również anemię, z mniejszą liczbą czerwonych krwinek, które pomagają przenosić tlen w organizmie. Często w ramach leczenia konieczne jest przetoczenie krwi (pobranej od innej osoby). Wiąże się to z pewnym ryzykiem, takim jak wystąpienie zakażenia, dłuższy pobyt w szpitalu lub dezorientacja po operacji.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy dowiedzieć się, czy istnieją metody leczenia, które mogłyby zmniejszyć potrzebę przetaczania krwi. Byliśmy zainteresowani jakimkolwiek lekiem lub inną metodą, która zmniejsza dodatkową utratę krwi. Chcieliśmy również dowiedzieć się, czy zabiegi te poprawiły jakość życia pacjentów po operacji, czy też spowodowały jakiekolwiek działania niepożądane.
Co zrobiliśmy?
Poszukiwaliśmy przeglądów systematycznych, które dotyczyły leczenia mającego na celu zmniejszenie utraty krwi u chorych ze złamanym biodrem. W przeglądach takich zbiera się wszystkie dostępne dane naukowe dotyczące leczenia z opublikowanych badań i analizuje ich wyniki. W niniejszym przeglądzie podsumowaliśmy wyniki przeglądów i oceniliśmy nasze zaufanie do przedstawionych w nich danych naukowych. Oparliśmy naszą ocenę dotyczącą pewności danych naukowych na czynnikach związanych z metodami badań i ich wielkością.
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy 17 przeglądów dotyczących stosowania kwasu traneksamowego i 9 przeglądów dotyczących stosowania żelaza, które obejmowały łącznie 36 badań z udziałem 3923 uczestników. Przeglądy te obejmowały wiele danych z tych samych badań; podsumowaliśmy więc dane naukowe z 3 przeglądów, które dostarczyły najbardziej istotnych informacji.
W przypadku kwasu traneksamowego w jednym przeglądzie uwzględniono 24 badania z udziałem 2148 osób ze złamaniem biodra, a w innym 10 badań z udziałem 1123 osób. W tych badaniach podawano kwas traneksamowy przed, w trakcie lub po operacji (lub we wszystkich trzech sytuacjach); podawano go bezpośrednio dożylnie lub na otwarte rany.
W przypadku stosowania żelaza jeden przegląd obejmował 2 badania z udziałem 403 osób. Lek podawano bezpośrednio do żyły przed operacją lub przed i po operacji.
Nie znaleźliśmy żadnych przeglądów dotyczących innych rodzajów leczenia.
Głównie wyniki
W porównaniu z niestosowaniem leczenia (lub z leczeniem pozorowanym, które nie zawiera leku) kwas traneksamowy:
- prawdopodobnie zmniejsza potrzebę przetoczenia krwi. Na każde 1000 osób, które doznały złamania biodra, 257 osób może potrzebować przetoczenia krwi po otrzymaniu kwasu traneksamowego, w porównaniu z 451 osobami, które go nie otrzymały;
- prawdopodobnie zmniejsza objętość przetaczanej krwi, którą otrzymuje dana osoba;
- prawdopodobnie nie ma to żadnego wpływu na liczbę osób, u których występują skutki uboczne leczenia (takie jak skrzepliny krwi, które tworzą się w żyłach głębokich) lub na liczbę osób, które umierają w ciągu 1 miesiąca od złamania biodra.
W porównaniu z niestosowaniem leczenia (lub z leczeniem pozorowanym), stosowanie żelaza może mieć niewielki lub żaden wpływ na:
- liczbę osób wymagających przetoczenia krwi;
- objętość przetoczonej krwi, występowanie dezorientacji po operacji, zakażeń lub zgonów w ciągu 1 miesiąca.
Nie byliśmy pewni, czy przyjmowanie żelaza wpłynie na jakość życia związaną ze zdrowiem po 4 miesiącach od operacji.
W żadnym z przeglądów nie odnotowano, czy leczenie wpłynęło na zdolność pacjentów do wykonywania codziennych czynności po 4 miesiącach po operacji. Żaden z przeglądów dotyczących kwasu traneksamowego nie zawierał informacji na temat dezorientacji lub jakości życia związanej ze zdrowiem.
Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?
Jesteśmy tylko umiarkowanie pewni danych naukowych, że stosowanie kwasu traneksamowego zmniejsza potrzebę przetoczenia krwi. Badania, które dostarczyły wyników w naszym wybranym przeglądzie, mogą nie reprezentować wszystkich danych naukowych, co mogło spowodować wyolbrzymienie korzyści płynących z tego leczenia. W przypadku innych wyników niektóre badania były zbyt małe, zgłaszały duże różnice w swoich wynikach i nie mogliśmy być pewni, czy wszystkie badania były dobrze zaprojektowane, aby dać wiarygodne wyniki.
Mamy niewielkie zaufanie do naszych ustaleń dotyczących leczenia żelazem, ponieważ badania były zbyt małe, aby uzyskać wiarygodne wyniki.
Istniały pewne wady w sposobie, w jaki wszystkie przeglądy doszły do ostatecznych wniosków, co oznacza, że mogły one nie zostać przeprowadzone zgodnie z najwyższymi możliwymi standardami. Jednak wyniki w każdym przeglądzie były podobne, co oznaczało, że byliśmy bardziej pewni, że ich wyniki zostały dokładnie zebrane z raportów z badań.
Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?
Niniejszy przegląd jest aktualny do stycznia 2022 r.
Tłumaczenie: Tomasz Jurys Redakcja: Karolina Moćko