Najważniejsze informacje

1. Nie mamy pewności co do skuteczności znieczulających kropli do oczu w zwalczaniu bólu spowodowanego otarciami (zadrapaniami) rogówki.

2. Nie mamy pewności co do bezpieczeństwa znieczulających kropli do oczu w odniesieniu do szybkości gojenia i ryzyka powikłań.

3. Aby zapewnić wiarygodne dane naukowe, badacze powinni postępować zgodnie z wytycznymi dotyczącymi najlepszej praktyki. Przyszłe badania powinny obejmować większą liczbę pacjentów obserwowanych przez dłuższy czas po zakończeniu leczenia.

Czym jest otarcie rogówki?

Otarcie rogówki to zadrapanie przezroczystej zewnętrznej warstwy oka. Zadrapania te mogą być spowodowane paznokciami, kurzem, brudem, drewnem, gałązkami, cierniami lub metalowymi wiórami wdmuchniętymi lub wepchniętymi do oka. Niewłaściwe użytkowanie soczewek kontaktowych czasami powoduje niewielkie, ale bolesne zadrapania rogówki. Niektóre operacje oczu, takie jak jeden z rodzajów laserowej chirurgii refrakcyjnej, mogą wymagać celowego wytworzenia otarcia. Objawy otarcia rogówki obejmują ból oka, niewyraźne widzenie, ziarnistość, nadmierne łzawienie, zaczerwienienie, nadwrażliwość na światło, a nawet ból głowy.

Jak leczy się otarcia rogówki?

Nielekowa pielęgnacja otarć rogówki obejmuje płukanie oczu czystą wodą lub zwykłą solą fizjologiczną i częste mruganie. Chociaż większość drobnych zadrapań rogówki może zagoić się samoistnie, zazwyczaj leczy się je antybiotykowymi kroplami do oczu lub maścią, aby zapobiec zakażeniu. Czasami lekarze przepisują miejscowe środki przeciwbólowe w celu zmniejszenia bólu oka, takie jak środki znieczulające (leki zmniejszające odczuwanie bólu) i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Oceniliśmy, czy znieczulające krople do oczu zmniejszają ból u osób z otarciem rogówki. Zbadaliśmy również, czy stosowanie znieczulających kropli do oczu wpływa na gojenie się rany rogówki lub powoduje niepożądane skutki dla oczu.

Co zrobiliśmy?

Przeprowadziliśmy przegląd systematyczny, wyszukując badania, w których porównano stosowanie znieczulających kropli do oczu z niestosowaniem leczenia, nieaktywnymi kroplami do oczu albo z innym lekiem. Podsumowaliśmy wyniki przeglądu i przedstawiliśmy je wraz z naszą pewnością co do danych naukowych w oparciu o rodzaj badania i jego metodykę.

Co znaleźliśmy?

Znaleźliśmy 9 badań, które objęły 556 osób w wieku ≥17 lat. 4 badania przeprowadzono w szpitalnych oddziałach ratunkowych, a 5 na oddziałach chirurgii oka. Większość badań trwała tydzień, ale ich długość wahała się od 2 dni (jedno badanie) do 6 miesięcy (inne badanie). Tylko w 4 badaniach podano źródła finansowania, z których żadne nie należało do firm farmaceutycznych.

W porównaniu z nieaktywnym leczeniem, stosowanie samych znieczulających kropli do oczu było skuteczne w zmniejszaniu natężenia bólu oka do 24 godzin po zabiegu i może być również skuteczne w połączeniu z NLPZ. W porównaniu z NLPZ, same znieczulające krople do oczu były nieco mniej skuteczne w zwalczaniu bólu. Po 48 godzinach same środki znieczulające zmniejszały natężenie bólu oka w porównaniu z nieaktywnymi kroplami do oczu, ale po 72 godzinach ten efekt zanikał. Znieczulające krople do oczu powodowały niewielkie opóźnienie gojenia się ran do 72 godzin po zastosowaniu leczenia. Inne powikłania, takie jak zakażenia, występowały nieco częściej w przypadku stosowania znieczulenia, ale powikłania te były podobne między grupami do tygodnia po zabiegu. Przeprowadzono zbyt mało badań, aby stwierdzić, czy pacjenci reagowali na leczenie inaczej, gdy otarcie było wynikiem urazu lub operacji oka. Żadne badanie nie dotyczyło oceny jakości życia.

Dane naukowe dla wszystkich wyników w tym przeglądzie są bardzo niepewne. Dalsze badania, które obejmą większą liczbę uczestników i będą obserwować ich przez ≥1 tydzień, prawdopodobnie zmienią nasze wnioski.

Jakie są ograniczenia zidentyfikowanych danych naukowych?

Nie jesteśmy pewni wniosków wysnutych na podstawie danych naukowych opisanych w niniejszym przeglądzie dotyczącym skuteczności i bezpieczeństwa znieczulających kropli do oczu ze względu na odnalezione błędy metodologiczne, raportowanie danych oraz niewielką liczebność włączonych badań.

Aktualność przedstawionych danych naukowych

Dane są aktualne do 10 lutego 2023 roku.