سوال مطالعه مروری
برنامههای بازتوانی قلبی مبتنی بر منزل (از جمله برنامههایی که شامل استفاده از فناوری دیجیتال، مانند وبسایتها و اپلیکیشنها هستند) را با بازتوانی قلبی مبتنی بر مرکز درمانی تحت نظارت، برای بزرگسالان مبتلا به انفارکتوس میوکارد (وضعیتی که در آن جریان خون به قلب متوقف میشود)، آنژین (درد قفسه سینه)، نارسایی قلبی (که قلب قادر به پمپاژ درست خون در بدن نیست) یا افرادی که تحت ریواسکولاریزاسیون (revascularisation) قرار گرفتهاند (جراحی برای بازگرداندن جریان خون) مقایسه کردیم.
پیشینه
بازتوانی قلبی با هدف بازگرداندن سلامت به افراد مبتلا به بیماری قلبی، از طریق ترکیبی از ورزش، آموزش و حمایت روانشناختی انجام میشود. بهطور مرسوم، برنامههای بازتوانی قلبی مبتنی بر مرکز درمانی (برای مثال مبتنی بر بیمارستان، ورزشگاه یا در مرکز اجتماعی/ورزشی) پس از بروز رویدادهای قلبی به افراد ارائه میشوند. این برنامهها که میتوانند شامل پلتفرمهای دیجیتال باشند، به منظور افزایش دسترسی و مشارکت مطرح شدهاند.
تاریخ جستوجو
تا سپتامبر 2022 به جستوجو پرداختیم.
ویژگیهای مطالعه
برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (کارآزماییهایی که در آنها شرکتکنندگان به صورت تصادفی به یکی از دو یا چند گروه درمان اختصاص داده میشوند) به جستوجو پرداختیم که به بررسی اثربخشی برنامههای بازتوانی قلبی مبتنی بر منزل (که ممکن است شامل فناوری دیجیتال/تلههلث یا سلامت از راه دور (telehealth) باشد) در برابر برنامههای تحت نظارت مبتنی بر مرکز درمانی در بزرگسالان مبتلا به بیماریهای قلبی پرداختند.
تعداد 24 کارآزمایی (3046 شرکتکننده) را وارد کردیم. همچنین نه مطالعه دیگر و 14 مورد ثبت کارآزمایی را پیدا کردیم، اما آنها در حال انجام هستند یا هنوز در آنالیز گنجانده نشدهاند. اکثر کارآزماییها نسبتا کوچک بودند (میانه (median) تعداد شرکتکنندگان: 104، دامنه: 20 تا 525). میانگین سنی شرکتکنندگان کارآزمایی از 51.6 تا 69 سال متغیر بود. فقط 19% از شرکتکنندگان به کار گرفته شده را زنان تشکیل دادند؛ چهار کارآزمایی شامل زنان نبودند. همه کارآزماییها شامل مدلهای ارائه بازتوانی مبتنی بر مرکز درمانی و منزل بودند که نظارت (به صورت حضوری یا از راه دور) را توسط متخصصان مراقبت سلامت ضروری ساخت. چهار کارآزمایی از فناوری دیجیتال/تلههلث برای پشتیبانی از ارائه بازتوانی در منزل استفاده کردند.
تشخیصهای انتخابشده برای کارآزماییها متفاوت بودند: نه مطالعه شامل یک جمعیت مختلط مبتلا به بیماری عروق کرونر قلب بودند، شش مطالعه شامل افرادی که دچار حمله قلبی/انفارکتوس میوکارد شدند، چهار مطالعه شامل افراد پس از ریواسکولاریزاسیون و پنج مطالعه شامل افراد مبتلا به نارسایی قلبی بودند.
نتایج کلیدی
به این نتیجه رسیدیم که برنامههای بازتوانی قلبی مبتنی بر منزل و مبتنی بر مرکز درمانی از لحاظ مزایای اندازهگیریشده بر اساس تعداد مرگومیرها، ظرفیت ورزش و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، مشابه هستند. برای تایید اینکه تاثیرات کوتاهمدت بازتوانی قلبی مبتنی بر خانه/دیجیتال و تلههلث و مبتنی بر مرکز درمانی میتوانند در طول زمان پایدار باشند یا خیر، دادههای بیشتری مورد نیاز هستند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد از سطح پائین (مورتالیتی کلی) تا متوسط (ظرفیت ورزش بیش از 12 ماه و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت) متغیر بود. دلیل اصلی ارزیابی پائین کیفیت، گزارشدهی ضعیف در مطالعات بود.
این نسخه بهروز شده از نتیجهگیریهای قبلی پشتیبانی میکند که نشان دادند اشکال بازتوانی قلبی در منزل (± پلتفرمهای دیجیتال/تلههلث) و بازتوانی قلبی مبتنی بر مرکز درمانی که بهطور رسمی توسط کارکنان بخش مراقبت سلامت پشتیبانی شدند، به یک اندازه در بهبود پیامدهای بالینی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران پس از انفارکتوس میوکارد یا ریواسکولاریزاسیون یا بیماران مبتلا به نارسایی قلبی موثر بودند. این یافته از گسترش مستمر برنامههای بازتوانی قلبی مبتنی بر منزل تحت نظارت متخصص مراقبت سلامت (± پلتفرمهای دیجیتال/تلههلث) پشتیبانی میکند، به ویژه در زمینه همهگیری جهانی SARS-CoV-2 که دسترسی حضوری بیماران را به خدمات سلامت بیمارستانی و اجتماعی بسیار محدود کرد، اهمیت دارد.
در جایی که مراکز قادر به ارائه برنامههای تحت نظارت مبتنی بر مرکز درمانی و در منزل هستند، در نظر گرفتن اولویتهای فردی بیماران مناسب به نظر میرسد. پایگاه شواهد فزایندهای وجود دارد که از استفاده از مدلهای ترکیبی حمایت میکند که عناصر ارائه بازتوانی قلبی مبتنی بر مرکز درمانی و منزل را ترکیب میکند، اگرچه در محدوده این مرور گنجانده نشد.
دادههای بیشتری برای تعیین موارد زیر مورد نیاز است: (1) میتوان تاثیرات کوتاهمدت ارائه مدلهای بازتوانی قلبی مبتنی بر منزل/دیجیتال-تلههلث و بازتوانی قلبی مبتنی بر مرکز درمانی را در یک دوره طولانیمدتتر تایید کرد یا خیر؛ (2) اثربخشی بالینی و بیخطری (safety) نسبی برنامههای مبتنی بر منزل برای دیگر بیماران قلبی، برای مثال، جراحی دریچه خلفی و فیبریلاسیون دهلیزی، چیست.
بیماری قلبیعروقی شایعترین علت مرگومیر در جهان است. بهطور مرسوم، برنامههای بازتوانی قلبی مرکز درمانی-محور پس از بروز حوادث قلبی با هدف ریکاوری و پیشگیری از بیماری قلبی بیشتر، به بیماران ارائه میشوند. ارائه برنامههای بازتوانی قلبی در منزل و تحت حمایت فناوری، در تلاش برای گسترش دسترسی و مشارکت، به ویژه در طول همهگیری SARS-CoV-2، مطرح شدهاند. این یک نسخه بهروز شده از مروری است که پیش از این در سالهای 2009؛ 2015 و 2017 منتشر شد.
مقایسه تاثیر انجام بازتوانی قلبی در منزل (که ممکن است شامل مداخلات دیجیتال/تلههلث یا سلامت از راه دور (telehealth) باشد) و انجام بازتوانی تحت نظارت در مرکز درمانی بر مورتالیتی و موربیدیتی، ظرفیت ورزشی، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و عوامل خطرساز قلبی قابل اصلاح در بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی.
در 16 سپتامبر 2022، جستوجوهای انجامشده را در مرور قبلی کاکرین از طریق جستوجو در پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE (Ovid)؛ Embase (Ovid)؛ PsycINFO (Ovid) و CINAHL (EBSCO) بهروز کردیم. همچنین دو پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی و نیز مرورهای سیستماتیک قبلی و فهرست منابع مطالعات واردشده را جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان نگارش مقاله اعمال نشد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد کردیم که انجام بازتوانی قلبی در مرکز درمانی (مانند بیمارستان، مراکز ورزشی/اجتماعی) را با انجام برنامهها در منزل (± پلتفرمهای دیجیتال/تلههلث) در بزرگسالان مبتلا به انفارکتوس میوکارد، آنژین صدری، نارسایی قلبی، یا کسانی که تحت ریواسکولاریزاسیون (revascularisation) قرار گرفته بودند، مقایسه کردند .
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم تمام منابع شناساییشده را بر اساس معیارهای ورود از پیش تعریف شده، برای گنجاندن غربالگری کردند. اختلاف نظرها از طریق بحث یا به وسیله نویسنده سوم مرور حلوفصل شدند. دو نویسنده به صورت جداگانه دادههای پیامد و ویژگیهای مطالعه را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. درجه قطعیت شواهد با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) ارزیابی شد.
سه کارآزمایی جدید را برای این بهروزرسانی وارد کردیم، که مجموع آنها به 24 کارآزمایی رسید، آنها در کل 3046 شرکتکننده تحت بازتوانی قلبی را تصادفیسازی کردند. نه مطالعه دیگر شناسایی شدند که در انتظار طبقهبندی هستند. انجام جستوجوی دستی در پایگاههای ثبت کارآزمایی تا 16 سپتامبر 2022، تعداد 14 مورد کارآزمایی بالینی دیگر را نشان داد - این موارد در حال انجام هستند. شرکتکنندگان سابقه انفارکتوس میوکارد حاد، ریواسکولاریزاسیون، یا نارسایی قلبی داشتند. با اینکه شواهد کمی از خطر بالای سوگیری (bias) وجود داشت، تعدادی از مطالعات جزئیات کافی را برای ارزیابی خطر بالقوه سوگیری ارائه ندادند؛ به ویژه، جزئیات مربوط به تولید و پنهانسازی توالی تخصیص تصادفی و کورسازی (blinding) ارزیابی پیامد ضعیف گزارش شدند.
هیچ شواهدی مبنی بر تفاوت میان انجام بازتوانی قلبی در منزل و مبتنی بر مرکز درمانی در پیامدهای اولیه تا 12 ماه پیگیری مشاهده نشد: مورتالیتی کلی (خطر نسبی [RR]: 1.19؛ 95% فاصله اطمینان [CI]؛ 0.65 تا 2.16؛ 1647 شرکتکننده؛ 12 مطالعه/14 مقایسه؛ شواهد با قطعیت پائین)، یا ظرفیت ورزش (تفاوت میانگین استانداردشده (SMD): 0.10-؛ 95% CI؛ 0.24- تا 0.04؛ 2343 شرکتکننده؛ 24 مطالعه/28 مقایسه؛ شواهد با قطعیت پائین). اکثر شواهد (N = 71؛ 77 مقایسه برای نمره کل یا دامنه) تفاوت قابل توجهی را در کیفیت زندگی مرتبط با سلامت تا 24 ماه پیگیری میان انجام بازتوانی قلبی در منزل و مبتنی بر مرکز درمانی نشان ندادند. بهطور کلی طول دوره کارآزماییها کوتاه بود، فقط سه مطالعه پیامدها را تا پس از 12 ماه گزارش دادند (ظرفیت ورزش: SMD: 0.11؛ 95% CI؛ 0.01- تا 0.23؛ 1074 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با قطعیت متوسط). سطح مشابهی از تکمیل کارآزمایی (RR: 1.03؛ 95% CI؛ 0.99 تا 1.08؛ 2638 شرکتکننده؛ 22 مطالعه/26 مقایسه؛ شواهد با قطعیت پائین) میان شرکتکنندگان در منزل و در مرکز درمانی وجود داشت. هزینهها به ازای هر بیمار در برنامههای مبتنی بر مرکز درمانی و منزل مشابه بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.