پیشینه
لاکوزامید یک داروی ضد-صرع است که میتواند در کنار دیگر داروهای ضد-صرع («درمان کمکی») برای درمان تشنجهای کانونی (تشنجی که از یک ناحیه از مغز شروع میشود) اضافه شود. این دارو ممکن است برای افرادی که دیگر داروهای ضد-صرع را مصرف میکنند اما همچنان دچار تشنج میشوند (تشنج مقاوم به دارو)، مفید باشد. در این مرور بررسی کردیم که لاکوزامید به عنوان یک مکمل برای افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو چگونه عمل میکند.
مطالعات
پنج کارآزمایی را با مجموع 2199 شرکتکننده مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو وارد کردیم. چهار کارآزمایی شامل بزرگسالان (16 تا 70 سال)، و یک کارآزمایی شامل کودکان (4 تا 16 سال) بودند. در طول پنج کارآزمایی، افراد به دو گروه تقسیم شده و علاوه بر داروهای ضد-صرع خود، لاکوزامید یا یک قرص قند (دارونما (placebo)) نیز مصرف کردند.
نتایج
احتمال کاهش تعداد تشنجها تا 50% یا بیشتر در افراد درمان شده با لاکوزامید، دو برابر بیشتر از بیمارانی بود که دارونما مصرف کردند. افراد تحت درمان با لاکوزامید در مقایسه با بیمارانی که دارونما مصرف کردند، دو برابر بیشتر از همه تشنجها رهایی یافتند. با این حال، افرادی که در گروه لاکوزامید بودند، بیشتر از بیماران گروه دارونما به دلیل عوارض جانبی، از درمان کنار رفتند. افراد درمان شده با لاکوزامید اغلب دچار تاری دید یا دوبینی، مشکلات هماهنگی، سرگیجه، خوابآلودگی، تهوع، و استفراغ شدند.
بهطور جداگانه دادههای کودکان را برای مطالعه تاثیر لاکوزامید در بزرگسالان حذف کردیم تا مشخص کنیم که گنجاندن کودکان بر نتایج تاثیر میگذارد یا خیر. بزرگسالانی که لاکوزامید مصرف کردند، چهار برابر بیشتر از بزرگسالان دریافت کننده دارونما، از وقوع هرگونه تشنج رهایی یافتند.
قطعیت شواهد
روشهای مورد استفاده را در پنج کارآزمایی خوب ارزیابی کردیم، و شواهد یافتشده در این مرور با قطعیت متوسط تا بالا بود، به استثنای رسیدن به وضعیت بدون تشنج، که در سطح پائین در نظر گرفته شد. این بدان معنی است که کاملا مطمئن هستیم نتایجی که گزارش کردهایم برای اکثر نتایج، به غیر از رسیدن به وضعیت بدون تشنج، دقیق هستند. زمانی که بزرگسالان و کودکان با هم گروهبندی شدند، در مقایسه با زمانی که بزرگسالان بهتنهایی مورد مطالعه قرار گرفتند، تفاوتی را در نتایج یافتیم که نشاندهنده تفاوت در اثر لاکوزامید بین این دو گروه جمعیتی است. به منظور ارزیابی تاثیرات طولانی-مدت لاکوزامید و برای توضیح چگونگی کارکرد این دارو در کودکان مبتلا به صرع، انجام پژوهشهای بیشتری مورد نیاز است.
زمانی که لاکوزامید به عنوان درمان کمکی در صرع کانونی مقاوم به دارو استفاده میشود، در کوتاه-مدت موثر بوده و به خوبی تحمل میشود. لاکوزامید در مقایسه با دارونما تعداد افراد را با کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج بیشتر کرده و ممکن است رسیدن به وضعیت بدون تشنج را افزایش دهد. دوزهای بالاتر از لاکوزامید میتوانند با نرخ بالاتر عوارض جانبی و خروج از درمان همراه باشند. شواهد بیشتری برای ارزیابی استفاده از لاکوزامید در کودکان و اثربخشی و تحملپذیری طولانی-مدتتر آن مورد نیاز است.
این یک نسخه بهروز شده از مرور کاکرین است که در سال 2015 منتشر شد.
حدود نیمی از افراد مبتلا به صرع با اولین داروی ضد-صرع خود به وضعیت بدون تشنج دست نمییابند؛ بسیاری از آنها به درمان بیشتر نیاز دارند. حدود یک-سوم افراد با وجود مصرف داروهای ضد-صرع متعدد نمیتوانند به وضعیت بدون تشنج کامل دست یابند. لاکوزامید به عنوان یک درمان کمکی برای صرع کانونی مقاوم به دارو تائید شده است.
ارزیابی اثربخشی و تحملپذیری لاکوزامید به عنوان درمان کمکی در کودکان و بزرگسالان مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو.
در 22 آگوست 2019، بدون اعمال محدودیت در زبان نگارش مقاله، بانکهای اطلاعاتی زیر را جستوجو کردیم: پایگاه ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web)، که دربرگیرنده پایگاه ثبت تخصصی گروه صرع در کاکرین و پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) بود؛ MEDLINE (Ovid؛ 1946 تا 20 آگوست 2019)؛ ClinicalTrials.gov، و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت. با UCB Pharma (حامیان لاکوزامید) تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده از درمان کمکی با لاکوزامید در افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو.
برای ارزیابی پیامدهای زیر از متدولوژی استاندارد کاکرین استفاده کردیم: کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج؛ رسیدن به وضعیت بدون تشنج؛ خروج از گروه درمان؛ عوارض جانبی؛ تغییرات شناختی؛ و کیفیت زندگی. تجزیهوتحلیل اولیه، قصد درمان (intention-to-treat) بود. خلاصهای را از خطر نسبی (RR) برای هر پیامد با 99% فاصله اطمینان (CI) آنها تخمین زدیم، به جز برای کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج، رسیدن به وضعیت بدون تشنج و خروج از درمان که با 95% CI ارائه شدند. آنالیزهای زیر-گروه را بر اساس دوز لاکوزامید و تجزیهوتحلیل حساسیت را با توجه به سن جمعیت انجام دادیم، که به موجب آن دادههای کودکان از متاآنالیز حذف شدند.
پنج کارآزمایی انجام شده را، شامل 2199 شرکتکننده، یافتیم. بهطور کلی خطر سوگیری (bias) برای مطالعات وارد شده، از پائین تا نامشخص متغیر بود. همه مطالعات با کنترل دارونما (placebo) انجام شده و دوزهای 200 میلیگرم تا 600 میلیگرم را در روز ارزیابی کردند. یک مطالعه لاکوزامید را در کودکان ارزیابی کرد؛ تمام مطالعات دیگر در بزرگسالان انجام شدند. طول دوره انجام کارآزماییها 24 تا 26 هفته بود. همه مطالعات از روشهای تصادفیسازی کافی استفاده کرده و دوسو-کور بودند. بهطور کلی، قطعیت شواهد برای پیامدها، به استثنای دستیابی به وضعیت بدون تشنج که پائین بود، در سطح متوسط تا بالا ارزیابی شد.
RR برای کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج برای همه دوزهای لاکوزامید در مقایسه با دارونما 1.79 (95% CI؛ 1.55 تا 2.08؛ 5 مطالعه؛ 2199 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بالا) بود. RR برای رسیدن به وضعیت بدون تشنج برای همه دوزهای لاکوزامید در مقایسه با دارونما 2.27 (95% CI؛ 1.35 تا 3.83؛ 5 مطالعه؛ 2199 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پائین) گزارش شد. RR برای انصراف از درمان برای همه دوزهای لاکوزامید در مقایسه با دارونما برابر با 1.57 (95% CI؛ 1.24 تا 1.98؛ 5 کارآزمایی؛ 2199 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) بود.
اندازه تاثیرگذاری تخمین زده شده برای اکثر پیامدها پس از تجزیهوتحلیل حساسیت تغییر قابل توجهی را نشان نداد. با این حال، برای رسیدن به وضعیت بدون تشنج، RR با حذف دادههای کودکان تقریبا دو-برابر شد (RR: 4.04؛ 95% CI؛ 1.52 تا 10.73).
عوارض جانبی مرتبط با لاکوزامید عبارت بودند از: هماهنگی غیر-طبیعی (RR: 6.12؛ 99% CI؛ 1.35 تا 27.77)، تاری دید (RR: 4.65؛ 99% CI؛ 1.24 تا 17.37)، دو-بینی (RR: 5.59؛ 99% CI؛ 2.27 تا 13.79)، سرگیجه (RR: 2.96؛ 99% CI؛ 2.09 تا 4.20)، تهوع (RR: 2.35؛ 99% CI؛ 1.37 تا 4.02)، خوابآلودگی (RR: 2.04؛ 99% CI؛ 1.22 تا 3.41)، استفراغ (RR: 2.94؛ 99% CI؛ 1.54 تا 5.64)، و تعداد شرکتکنندگانی که دچار یک یا چند عارضه جانبی شدند (RR: 1.12؛ 99% CI؛ 1.01 تا 1.24).
عوارض جانبی که نگرانکننده نبودند، شامل سرگیجه (RR: 3.71؛ 99% CI؛ 0.86 تا 15.95)، راش (RR: 0.58؛ 99% CI؛ 0.17 تا 1.89)، نازوفارنژیت (RR: 1.41؛ 99% CI؛ 0.87 تا 2.28)، سردرد (RR: 1.34؛ 99% CI؛ 0.90 تا 1.98)، خستگی (RR: 2.11؛ 99% CI؛ 0.92 تا 4.85)، نیستاگموس (RR: 1.47؛ 99% CI؛ 0.61 تا 3.52)، و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (RR: 0.70؛ 99% CI؛ 0.43 تا 1.15) بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.