سوال مطالعه مروری
ما میخواستیم از این مرور شواهدی بهدست آوریم که نشان دهد تکنولوژی کمکی میتواند به افراد مبتلا به دمانس کمک کند تا بر برخی از تاثیرات ناشی از مشکلات حافظه خود غلبه کنند یا خیر.
پیشینه
دمانس منجر به مشکلات مربوط به حافظه میشود بهطوری که انجام فعالیتهای روزمره را، مانند آشپزی، یادآوری قرار ملاقاتها، و مصرف دارو بسیار دشوار میسازد. مشکلات حافظهای که تجربه میشوند، میتوانند تاثیر منفی زیادی بر افراد مبتلا به این بیماری داشته باشند، و ممکن است منجر به سردرگمی، اضطراب، خجالت، یا افسردگی شوند. این کاهش توانایی انجام فعالیتهای روزانه میتواند باعث استرس مراقبین خانواده شود که نگران امنیت و بهزیستی (well-being) فرد مبتلا هستند. طیف وسیعی از دستگاههای الکترونیکی - که اغلب بهعنوان تکنولوژی کمکی (Assistive Technology; AT) که در طول این مرور مورد استفاده قرار گرفت، و گاهی به عنوان تکنولوژی کمکی الکترونیکی (Electronic Assistive Technology; EAT) شناخته میشوند - برای حمایت از افراد مبتلا به دمانس ایجاد شدهاند. این دستگاهها را میتوان به چهار گروه طبقهبندی کرد که با اطلاعات کلی و شخصی (به عنوان مثال نمودارهای اجتماعی دیجیتال)، حمایت عملی از مشکلات ناشی از نشانههای دمانس، بهویژه از دست دادن حافظه (مانند جعبههای الکترونیکی توزیع قرص، دفتر خاطرات الکترونیکی)، حمایت با تماس و مشارکت اجتماعی (به عنوان مثال تلفنهای تصویری، روباتهای «حیوان خانگی» تعاملی)، و حمایت با خطرات درک شده مربوط به سلامت و ایمنی (بهعنوان مثال دستگاههای ردیابی، حسگرهای سقوط) حمایت میشوند. در این مرور، روی دستگاههایی متمرکز شدیم که به افراد برای مدیریت مشکلات حافظه آنها کمک میکرد. ما میخواستیم بدانیم که AT به افرادی که مشکلات حافظه به علت دمانس دارند، در انجام فعالیتهای روزانه آنها کمک میکند یا خیر، و اینکه آنها را کمتر به دیگران وابسته میکند، کیفیت زندگی آنها را بهبود میبخشد یا بر پذیرش آنها در مراکز مراقبتهای سازمانی موثر است یا خیر. همچنین میخواستیم بدانیم که تاثیری بر خانواده و هزینه مراقبین دارد یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
ما بهطور سیستماتیک به جستوجوی تمام مطالعات پژوهشی پرداختیم که AT را با اختصاص دادن افراد مبتلا به دمانس بهطور تصادفی به یک دستگاه AT یا «مراقبت معمول» یا یک محلول غیر-تکنولوژیکی برای حمایت از حافظه و سپس مقایسه پیامدها ارزیابی کردند. جستوجوی ما تمام شواهد موجود را تا 10 نوامبر 2016 وارد کرد.
نتایج کلیدی
هیچ مطالعهای را نیافتیم که معیارهای ورود ما را داشته باشد.
کیفیت شواهد
این مرور، منابع علمی زیادی را در مورد توسعه AT شناسایی کرد، از جمله گزارشهای محققانی که با افراد مبتلا به دمانس و مراقبین آنها کار میکردند تا نوع و طراحی AT را که ممکن بود مفید باشد تعیین کنند. همچنین دستورالعملهای نوشته شده زیادی برای متخصصین سلامت و کاربران بالقوه AT وجود داشت. تعدادی مطالعه کوچک یافتیم که اثربخشی دستگاههای AT وارد شده را تست کردند؛ اما روشهای استفاده شده برای داشتن معیارهای مرور، به اندازه کافی از کیفیت بالا برخوردار نبودند. بنابراین نمیتوانیم مطمئن باشیم که AT واقعا میتواند به افراد مبتلا به دمانس کمک کند تا مشکلات حافظه خود را مدیریت کنند یا خیر. معتقدیم پژوهش بیشتری در این زمینه باید انجام شود.
این مرور بر فقدان شواهد با کیفیت بالا برای تعیین اینکه AT در حمایت از افراد مبتلا به دمانس برای مدیریت مشکلات حافظه آنها موثر است یا خیر، تاکید میکند.
علاقه مبرم به تکنولوژی کمکی الکترونیکی در مراقبت از دمانس با نیاز فوری به توسعه رویکردهای مفید برای کمک به حمایت از افراد مبتلا به دمانس در منزل به وجود آمده است. همچنین هزینههای پائین و دسترسی وسیع به دستگاههای الکترونیکی، استفاده از دستگاههای الکترونیکی برای معلولان مزیت به همراه خواهد داشت. دستگاههای تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات (Information Communication Technology; ICT) که برای حمایت از افراد مبتلا به دمانس طراحی شدند، معمولا بهعنوان تکنولوژی کمکی (Assistive Technology; AT) یا تکنولوژی کمکی الکترونیکی (Electronic Assistive Technology; EAT) معرفی شدند. با استفاده از AT در این مرور به دستگاههای کمکی الکترونیکی اشاره کردیم. طیفی از دستگاههای AT برای حمایت از افراد مبتلا به دمانس و مراقبین آنها برای مدیریت فعالیتهای روزانه خود و افزایش ایمنی، بهعنوان مثال جعبههای قرص الکترونیکی، تلفنهای تصویری، یا دستگاههای ردیابی تلفن همراه توسعه یافته است. بسیاری از آنها بهصورت تجاری در دسترس هستند. با این حال، مفید بودن و کاربری آسان این دستگاهها اغلب ضعیف ارزیابی میشوند. با وجود اینکه مرورهایی در ارتباط با کمکیهای حافظه (الکترونیکی) وجود دارد، یک مرور سیستماتیک از مطالعاتی که بر اثربخشی AT برای حمایت از حافظه در افراد مبتلا به دمانس تمرکز کند، وجود ندارد. چنین مروری میتواند افراد مبتلا به دمانس و مراقبین غیر-رسمی و حرفهای آنها را در انتخاب دستگاههای AT مناسب راهنمایی کند.
هدف اولیه
ارزیابی اثربخشی AT برای حمایت از حافظه در افراد مبتلا به دمانس از نظر عملکرد روزانه فعالیتهای فردی و ابزاری زندگی روزمره (activities of daily living; ADL)، سطح وابستگی، و پذیرش در مراقبت طولانیمدت.
هدف ثانویه
ارزیابی تاثیر AT بر: کاربران (اتونومی، مفید بودن و کاربرد آسان، پذیرش AT)، عملکرد شناختی و نشانههای عصبیروانی، نیاز به مراقبت غیر-رسمی و رسمی؛ کیفیت زندگی درک شده، بار (burden) غیر-رسمی مراقب، عزت نفس و احساس شایستگی، رضایت کاری مراقبین رسمی، حجم کاری و احساس شایستگی، و حوادث جانبی.
در 10 نوامبر 2016 به جستوجو در ALOIS، پایگاه ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین (CDCIG) پرداختیم. ALOIS توسط متخصصین اطلاعات CDCIG نگهداری میشود و شامل مطالعاتی در زمینه پیشگیری از دمانس، درمان دمانس و افزایش شناختی در افراد سالم است. همچنین فهرستی از بانکهای اطلاعاتی زیر را جستوجو کردیم، و در صورت لزوم استراتژی جستوجو را تطبیق دادیم: مرکز بانکهای اطلاعاتی Reviews and Dissemination (CRD) را تا می 2016، مجموعهای از کتابشناختی علوم کامپیوتری، DBLP کتابشناختی علوم کامپیوتری، کتابشناختی HCI: منابع تعامل انسان-کامپیوتر و AgeInfo تا جون 2016، PiCarta؛ Springer Link Lecture Notes؛ Social Care Online و IEEE Computer Society Digital Library، تا اکتبر 2016؛ J-STAGE: Japan Science and Technology Information Aggregator؛ Electronic: و Networked Computer Science Technical Reference Library (NCSTRL)، هر دو تا نوامبر 2016؛ Computing Research Repository (CoRR) تا دسامبر 2016، و OT seeker ،ADEAR هر دو تا فوریه 2017. بهعلاوه، Google Scholar و OpenSIGLE را برای یافتن منابع علمی خاکستری جستوجو کردیم.
قصد داریم به مرور کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و کارآزماییهای تصادفیسازی شده خوشهای با ارزیابی کورسازی شده پیامدهایی بپردازیم که یک دستگاه کمکی الکترونیکی مورد استفاده را با هدف واحد حمایت از عملکرد حافظه در افراد تشخیص داده شده با دمانس ارزیابی کرده باشند. مداخلات کنترل کننده میتوانند یا «مراقبت (یا درمان) معمول» یا مداخلات روانیاجتماعی غیر-تکنولوژیکی (از جمله مداخلاتی که از دستگاههای کمکی غیر-الکترونیکی استفاده میکنند) باشند که بهطور خاص به حمایت از حافظه نیز کمک کنند. معیارهای پیامد عبارت بودند از فعالیتهای روزمره زندگی، سطح وابستگی، پیامدهای بالینی و مراقبتی مرتبط (به عنوان مثال پذیرش در مراقبت طولانیمدت)، کیفیت زندگی و بهزیستی (well-being) درک شده، و حوادث جانبی ناشی از استفاده از AT؛ و همچنین تاثیرات AT بر مراقبین.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم تمام عناوین و چکیده مقالات شناسایی شده توسط جستوجو را غربال کردند.
هیچ مطالعهای را شناسایی نکردیم که معیارهای ورود را داشته باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.