پیامهای کلیدی
• درمان بیماران تحت جراحی قلب با داروی «لووسیمندان (levosimendan)» پیش از جراحی ممکن است مفید باشد.
• با این حال، شواهد فعلی محدود است، و پیش از ارایه توصیههای قطعی، به انجام مطالعات بیشتری نیاز است.
مبنای منطقی
کاهش عملکرد قلب یک عارضه بالقوه کشنده پس از جراحی قلب است. یک روش ممکن برای پیشگیری از بروز این عارضه، درمان با داروهایی است که انقباض قلب را تحریک میکنند (عوامل اینوتروپیک (inotropic agents)).
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما ارزیابی کردیم که استفاده از عوامل اینوتروپیک پیش از یا در طول جراحی از کاهش عملکرد قلب و مرگومیر در بزرگسالان پس از جراحی قلب پیشگیری میکند یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
بانکهای اطلاعاتی علمی پزشکی مختلف و پایگاههای ثبت کارآزماییها را جستوجو کردیم که اطلاعات مربوط به مطالعات بالینی برنامهریزی شده، در حال اجرا، و تکمیلشده را گردآوری میکنند. مطالعاتی را در نظر گرفتیم که در آنها یک گروه، یک عامل اینوتروپیک و گروه دوم یک داروی اینوتروپیک دیگر یا یک داروی ساختگی یا مراقبت استاندارد را دریافت کردند. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را غربالگری و گردآوری کردند.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ویژگیهای مطالعه
ما 29 مطالعه را شناسایی کردیم که در مجموع روی 3307 بیمار بزرگسال از هر دو جنس انجام شدند که تحت جراحی قلب قرار گرفتند. این مطالعات در بیمارستانهای مختلف اروپا، اسرائیل، ژاپن، کره، ترکیه، کانادا و ایالات متحده آمریکا انجام شدند. نه مطالعه توسط تولید کننده داروی مورد بررسی تامین مالی شدند. در 10 مطالعه، ارتباط با صنعت داروسازی مشخص نشد. وقتی از همه نویسندگان مطالعات اطلاعات بیشتری را در مورد مطالعات خود خواستیم، فقط یک نویسنده پاسخ داد.
اکثر مطالعات (در مجموع 24) با داروی اینوتروپیک لووسیمندان (levosimendan) انجام شدند. بنابراین، دادههای موجود به ما اجازه قضاوت را در مورد عوامل دیگر به جز لووسیمندان نمیدهند. داروی مذکور قبل، حین یا بلافاصله پس از جراحی قلب به شرکتکنندگان داده شد. آنها تا 30 روز تحت نظر بودند.
نتایج اصلی
بیمارانی که پیش از جراحی قلب تحت درمان با لووسیمندان در مقایسه با داروی ساختگی قرار داشتند، احتمالا در معرض خطر کمتری برای کاهش عملکرد قلب و مرگومیر بوده و ممکن است زمان کمتری را در بخش مراقبتهای ویژه بگذرانند. با این حال، دادههای موجود تفاوت واضحی را بین لووسیمندان و مراقبت استاندارد یا درمان با داروی اینوتروپیک دیگر در پیشگیری از کاهش عملکرد قلب و مرگ و کاهش زمان صرف شده در بخش مراقبتهای ویژه پس از جراحی قلب نشان ندادند. دادههای موجود همچنین تفاوت واضحی را در پیشگیری از عوارض جانبی میان لووسیمندان و درمان مقایسهکننده نشان ندادند.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما به شواهد اعتماد کمی داریم، عمدتا به دلیل تعداد کم شرکتکنندگان واردشده (نتایج دقیق نیستند). بنابراین، بیشتر نتایج مرور باید با احتیاط تفسیر شوند.
شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا اکتبر 2022 بهروز است.
درمان پیشگیرانه با لووسیمندان در مقایسه با دارونما ممکن است بروز LCOS را کاهش دهد و احتمالا مرگومیر مرتبط با آن را در بیماران بزرگسال تحت جراحی قلب کم میکند. به دلیل محدود بودن دادههای مطالعه، نتیجهگیری در مورد فواید و مضرات دیگر عوامل اینوتروپیک امکانپذیر نیست. با توجه به شواهد محدود موجود، نیاز فوری به انجام کارآزماییهای تصادفیسازی شده در مقیاس بزرگ و با طراحی خوب وجود دارد. مطالعات آتی لووسیمندان میبایست به گونهای طراحی شوند تا مزایای بالقوه آن را در گروههای خاص بیماران و انواع جراحی، و پروتکل مطلوب تجویز آن را مشخص کنند.
با افزایش بار (burden) بیماریهای قلبیعروقی، تعداد جراحیهای قلب نیز افزایش مییابد. جراحی بهطور فزایندهای روی افراد مسن مبتلا به بیماریهای همراه انجام میشود که در معرض خطر بالاتری برای ایجاد عوارض حین و پس از جراحی، مانند وضعیت برونده پائین قلبی (low cardiac output state; LCOS)، هستند. LCOS مرتبط با جراحی نشاندهنده یک آسیبشناسی جدی و مسوول عوارض و مرگومیر قابل توجه است. پیشگیری از LCOS یک هدف مهم و ارزشمند برای بهبودی بیشتر پیامد و اثربخشی جراحی قلب است. با این حال، دستورالعملها بهطور مداوم کمبود شواهد را برای پیشگیری از LCOS دارویی گزارش میکنند.
ارزیابی فواید و مضرات استفاده پیشگیرانه از هر عامل اینوتروپیک برای پیشگیری از بروز برونده پائین قلبی و عوارض و مرگومیر مرتبط در بزرگسالان تحت جراحی قلب.
ما کارآزماییها (بدون محدودیت در زبان) را از طریق جستوجوهای سیستماتیک در CENTRAL ؛ MEDLINE؛ Embase؛ و CPCI-S Web of Science در اکتبر 2022 شناسایی کردیم. فهرست منابع را از مطالعات اولیه و مقالات مروری برای دستیابی به منابع بیشتر بررسی کردیم. همچنین دو پایگاه ثبت کارآزماییهای در حال انجام را جستوجو کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که با انتخاب بزرگسالان تحت جراحی قلب، به مقایسه درمان با یک یا چند عامل اینوتروپیک پیشگیرانه با هر نوع کنترل (مثلا مراقبتهای استاندارد قلبی، دارونما (placebo)، دیگر عوامل اینوتروپیک) پرداختند.
از پروسیجرهای مورد تایید روششناسی (methodology) مطابق با استانداردهای کاکرین استفاده کردیم. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را طبق یک پروتکل از پیش تعیین شده ارزیابی کردند. پاسخ و اطلاعات بیشتر را فقط از یکی از نویسندگان مطالعه واردشده دریافت کردیم. ملاحظات پنجگانه رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) (محدودیتهای مطالعه، پایدار ماندن تاثیر درمان (consistency of effect)، عدم دقت (imprecision)، مستقیم نبودن (indirectness)، و سوگیری انتشار (publication bias)) را برای ارزیابی قطعیت شواهد از مطالعاتی استفاده کردیم که دادههای خود را برای متاآنالیزهای پیامدهای از پیش تعیین شده به اشتراک گذاشتند. بر اساس مطالعات شناساییشده، هفت گروه مقایسه وجود داشت: آمرینون (amrinone) در مقابل دارونما، دوپامین (dopamine) در مقابل دارونما، میلرینون (milrinone) در مقابل دارونما، لووسیمندان (levosimendan) در مقابل دوبوتامین (dobutamine)، لووسیمندان در مقابل میلرینون، لووسیمندان در مقابل مراقبتهای قلبی استاندارد، و لووسیمندان در مقابل دارونما.
ما 29 مطالعه واجد شرایط را، شامل 3307 فرد، و چهار مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم. بهطور کلی، اعتماد به نتایج مطالعات تجزیهوتحلیل شده به دلیل محدودیتهای مطالعات مرتبط (خطر سوگیری (bias))، عدم دقت یا غیر-مستقیم بودن آنها کاهش یافت. حیطههای نگرانکننده شامل روشهای ناکافی برای تولید توالی (sequence generation) و عدم کورسازی (blinding) بودند. اکثر کارآزماییها کوچک بوده، و فقط تعداد کمی شرکتکننده را وارد کردند، و به بررسی استفاده پیشگیرانه از لووسیمندان پرداختند.
متاآنالیزهای ما نشان دادند که لووسیمندان در مقایسه با دارونما ممکن است خطر LCOS را کاهش داده (خطر نسبی (RR): 0.43؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.25 تا 0.74؛ I 2 = 66%؛ 1724 شرکتکننده، 6 مطالعه؛ GRADE: پائین) و احتمالا مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) را کم کند (RR: 0.65؛ 95% CI؛ 0.43 تا 0.97؛ I 2 = 11%؛ 2347 شرکتکننده؛ 14 مطالعه؛ GRADE: متوسط). این به معنای تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مفید بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB) برابر با 8 برای پیشگیری از بروز یک رویداد LCOS پس از جراحی و 44 برای پیشگیری از وقوع یک مورد مرگ در 30 روز است. آنالیزهای زیرگروه نشان دادند که تاثیرات مفید لووسیمندان عمدتا در تجویز دارو پیش از جراحی مشاهده شدند. متاآنالیزهای ما نشان دادند که لووسیمندان در مقایسه با دارونما ممکن است طول مدت بستری در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) (تفاوت میانگین (MD): 1.00 روز؛ 95% CI؛ 1.63- تا 0.37-؛ 572 شرکتکننده، 7 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین) و طول مدت استفاده از تهویه مکانیکی (MD؛ 8.03- ساعت؛ 95% CI؛ 13.17- تا 2.90-؛ 572 شرکتکننده، 7 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین) را کم کند، اما شواهد بسیار نامشخص است. خطر بروز عوارض جانبی بین گروه لووسیمندان و دارونما تفاوتی نداشت (شوک کاردیوژنیک: RR: 0.65؛ 95% CI؛ 0.40 تا 1.05؛ I 2 = 0%؛ 1212 شرکتکننده، 3 مطالعه؛ GRADE: بالا؛ فیبریلاسیون دهلیزی: RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.27؛ I 2 = 60%؛ 1934 شرکتکننده، 11 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین؛ انفارکتوس میوکارد حین و پس از جراحی: RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.61 تا 1.31؛ I 2 = 13%؛ 1838 شرکتکننده، 8 مطالعه؛ GRADE: متوسط؛ سکته مغزی غیرآمبولی یا حمله ایسکمیک گذرا: RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.58 تا 1.38؛ I 2 = 0%؛ 1786 شرکتکننده، 8 مطالعه؛ GRADE: متوسط). با این حال، لووسیمندان در مقایسه با دارونما ممکن است تعداد شرکتکنندگانی را که نیاز به حمایت مکانیکی از گردش خون دارند، کاهش دهد (RR: 0.47؛ 95% CI؛ 0.24 تا 0.91؛ I 2 = 74%؛ 1881 شرکتکننده، 10 مطالعه؛ GRADE: پائین).
هیچ شواهد قطعی در مورد تاثیر لووسیمندان در مقایسه با مراقبتهای قلبی استاندارد بر LCOS (RR: 0.49؛ 95% CI؛ 0.14 تا 1.73؛ I 2 = 59%؛ 208 شرکتکننده، 3 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین)، مورتالیتی به هر علتی (RR: 0.37؛ 95% CI؛ 0.13 تا 1.04؛ I 2 = 0%؛ 208 شرکتکننده، 3 مطالعه؛ GRADE: پائین)، عوارض جانبی (شوک کاردیوژنیک: RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.22 تا 1.81؛ 128 شرکتکننده، 1 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین؛ فیبریلاسیون دهلیزی: RR: 0.40؛ 95% CI؛ 0.11 تا 1.41؛ I 2 = 60%؛ 188 شرکتکننده، 2 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین؛ انفارکتوس میوکارد حین و پس از جراحی: RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.22 تا 1.81؛ 128 شرکتکننده، 1 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین؛ سکته مغزی غیرآمبولی یا حمله ایسکمیک گذرا: RR: 0.56؛ 95% CI؛ 0.27 تا 1.18؛ 128 شرکتکننده، 1 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین)، طول مدت بستری در ICU (MD؛ 0.33 روز؛ 95% CI؛ 1.16- تا 1.83؛ 80 شرکتکننده، 2 مطالعه، GRADE: بسیار پائین)، طول مدت نیاز به تهویه مکانیکی (MD؛ 3.40- ساعت؛ 95% CI؛ 11.50- تا 4.70؛ 128 شرکتکننده، 1 مطالعه؛ GRADE: بسیار پائین)، و تعداد شرکتکنندگانی که نیاز به حمایت مکانیکی گردش خون دارند (RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.50 تا 1.55؛ I 2 = 0%؛ 208 شرکتکننده، 3 مطالعه؛ GRADE: پائین)، وجود نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.