Najważniejsze informacje
• Zespół nerczycowy (stan, w którym dochodzi do nerkowej utraty białka z moczem) jest zwykle leczony lekami steroidowymi (silnymi lekami przeciwzapalnymi).
• Dzieciom, u których po raz pierwszy wystąpił zespół nerczycowy, prednizon (rodzaj leku sterydowego) podaje się tylko przez okres dwóch do trzech miesięcy, ponieważ dłuższe stosowanie nie zmniejsza ryzyka nawrotu choroby ani częstego występowania nawrotów.
• Chociaż ryzyko skutków ubocznych może być niskie, wiele badań nie podawało informacji, które moglibyśmy uwzględnić.
Co to jest zespół nerczycowy i dlaczego należy go leczyć sterydami?
Zespół nerczycowy to stan, w którym przez nerki dochodzi do utraty białka z krwi do moczu. Brak podjęcia leczenia może powodować u dzieci ciężkie infekcje. U większości dzieci z zespołem nerczycowym utratę białka udaje się zatrzymać za pomocą terapii sterydowej. Sterydy są silnymi lekami przeciwzapalnymi i mogą być stosowane w przypadku wielu różnych schorzeń, ale mogą także dawać ciężkie skutki uboczne. Zalicza się do nich m.in. depresję i lęk, wysokie ciśnienie krwi, choroby oczu, takie jak zaćma, zwiększone ryzyko infekcji, przyrost masy ciała i zahamowanie wzrostu. U dzieci mogą również zdarzać się nawracające epizody zespołu nerczycowego, często wywołane infekcją wirusową.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy dowiedzieć się, jakie są najlepsze metody leczenia dzieci z zespołem nerczycowym, aby zapobiec przedostawaniu się białka z krwi do moczu i uniknąć szkodliwych skutków ubocznych stosowania sterydów.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy wszystkich badań, w których porównywano korzyści i szkody związane z losowym przydzielaniem leków steroidowych:
• dzieciom, u których zespół nerczycowy występuje po raz pierwszy; lub
• dzieciom, u których często występują nawracające epizody zespołu nerczycowego.
Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy nasze zaufanie do informacji na podstawie takich czynników, jak sposób przeprowadzenia badań i ich wielkość.
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy 54 badania z randomizacją z udziałem 4670 dzieci, w których analizowano różne opcje leczenia sterydami. Badania zostały przeprowadzone w krajach na całym świecie, a większość pochodziła z Azji Południowej (23 badania). W dwudziestu trzech badaniach porównywano podawanie sterydu prednizonu przez dwa lub trzy miesiące z dłuższym okresem (od trzech do siedmiu miesięcy) u dzieci, u których zespół nerczycowy wystąpił po raz pierwszy. Pozostałe badania skupiały się na dzieciach, u których często występowały nawracające epizody zespołu nerczycowego.
Stwierdziliśmy, że dłuższe leczenie prednizonem (od trzech do siedmiu miesięcy) miało niewielki lub żaden wpływ na ryzyko wystąpienia u dzieci nawrotów zespołu nerczycowego lub na liczbę dzieci z częstymi nawrotami w porównaniu z krótszym leczeniem prednizonem (od dwóch do trzech miesięcy). Może nie być różnic w rodzaju i liczbie skutków ubocznych przy dłuższym lub krótszym okresie stosowania sterydów; jednak informacja o skutkach ubocznych była w badaniach często pomijana.
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?
Jesteśmy przekonani, że dzieci, u których zespół nerczycowy występuje po raz pierwszy, potrzebują jedynie dwóch lub trzech miesięcy podawania prednizonu, gdyż dłuższy okres leczenia nie zmniejsza ryzyka nawrotu ani ryzyka związanego z częstymi nawrotami.
Mamy mniejsze zaufanie, co do ryzyka wystąpienia skutków ubocznych, ponieważ wiele badań nie zawierało informacji na ten temat.
Jak aktualne są te dane?
Dane są aktualne do lipca 2024 roku.
Tłumaczenie: Piotr Rolirad Redakcja: Małgorzata Maraj