Najważniejsze informacje
Nie znaleziono żadnych randomizowanych lub quasi-randomizowanych (częściowo randomizowanych) badań klinicznych porównujących stosowanie zgłębnika z kontynuowaniem żywienia doustnego u osób ze stwardnieniem zanikowym bocznym (ang. amyotrophic lateral sclerosis, ALS), lub które badałyby bezpieczeństwo, metody oraz czas wprowadzania zgłębnika u osób chorujących na ALS. Stwardnienie zanikowe boczne jest najczęstszą postacią choroby neuronu ruchowego (MND), a oba te terminy są często używane zamiennie.
Randomizowane i quasi-randomizowane badania kliniczne to badania, których celem jest zapewnienie podobieństwa grup uczestników. Takie badania mogłyby dostarczyć lekarzom i osobom cierpiącym na ALS informacji na temat tego, czy wprowadzenie zgłębnika przedłuża życie i poprawia jego jakość w porównaniu z kontynuowaniem żywienia doustnego. Istnieją jednak etyczne wyzwania związane z przeprowadzeniem takiego badania klinicznego, ponieważ pomimo braku wysokiej jakości danych, międzynarodowy konsensus ekspertów oraz wytyczne popierają żywienie przez zgłębnik u osób chorych na ALS.
Co to jest ALS?
ALS to stan, w którym nerwy kontrolujące ruch przestają działać. To powoduje osłabienie, które pogłębia się z czasem, doprowadzając do paraliżu osoby. Niemal zawsze kończy się to śmiercią.
Większość osób z ALS ma trudności z połykaniem. Może to powodować znaczną utratę masy ciała, a osoby dotknięte chorobą są narażone na ryzyko zachłyśnięcia, ponieważ prawidłowe przełykanie zazwyczaj chroni drogi oddechowe przed pokarmami i płynami. Jeśli pokarm lub napój dostanie się do dolnych dróg oddechowych lub płuc, może dojść do ich zapalenia lub zakażenia (stan zwany zachłystowym zapaleniem płuc).
Czym jest żywienie dojelitowe?
Żywienie dojelitowe to karmienie przez zgłębnik. Jednym ze sposobów zastosowania zgłębnika jest wprowadzenie go przez ścianę żołądka do żołądka. Ten rodzaj karmienia przez zgłębnik jest często zalecany osobom z ALS, które mają trudności z połykaniem, aby mogły utrzymać odpowiednią ilość składników odżywczych oraz żeby zmniejszyć ryzyko zachłystowego zapalenia płuc.
Jaki był cel tego przeglądu?
Chcieliśmy dokonać przeglądu danych naukowych dotyczących stosowania zgłębnika w porównaniu do jego braku w kontekście przeżywalności, stanu odżywienia i jakości życia osób z ALS. Chcieliśmy również zebrać dane naukowe dotyczące powikłań związanych z wprowadzeniem zgłębnika.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy randomizowanych badań klinicznych, które dotyczyły żywienia dojelitowego porównywały je z żywieniem doustnym u osób z ALS, lub które badały bezpieczeństwo i czas różnych typów lub metod wprowadzenia zgłębnika u osób z ALS. Planowaliśmy podsumować wyniki tych badań i ocenić dane naukowe.
Co udało się ustalić?
Nie znaleziono żadnych randomizowanych badań klinicznych wskazujących na to, że żywienie dojelitowe przez zgłębnik przynosi korzyści w porównaniu z kontynuacją żywienia doustnego. W dyskusji podsumowaliśmy wyniki badań bez randomizacji.. Dostarczają one jednak danych naukowych słabszej jakości i mogą dawać mylące wyniki.
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?
Nie znaleziono żadnych danych naukowych, które spełniałyby nasze wymagania dotyczące włączenia do przeglądu.
Jak aktualny jest ten przegląd?
Niniejszy przegląd stanowi aktualizację poprzedniego. Dane naukowe są aktualne do lutego 2021 roku.
Tłumaczenie: Natalia Czeberkus Redakcja: Małgorzata Maraj