Wprowadzenie

Nowotwory ginekologiczne są częstą przyczyną zachorowalności i śmiertelności. Chirurgia, zarówno laparoskopowa (chirurgia endoskopowa), jak i otwarta, jest jedną z najważniejszych metod leczenia nowotworów ginekologicznych. Dobrze zaplanowana opieka okołooperacyjna (opieka w czasie operacji lub w niedługim czasie po niej) ma zasadnicze znaczenie dla powrotu do zdrowia po operacji.

W ostatnich latach naukowcy i lekarze sugerują, że wiele aspektów tradycyjnej opieki okołooperacyjnej może być niepotrzebnych lub nawet szkodliwych. Na przykład stosowanie doustnych środków przeczyszczających i lewatywy może spowodować przedoperacyjne zaburzenia stężenia sodu, potasu i wapnia we krwi oraz odwodnienie. Program przyspieszonego powrotu do zdrowia po operacji (enhanced recovery after surgery, ERAS) ma na celu zmniejszenie stresu związanego z zabiegiem chirurgicznym i uniknięcie szkodliwych aspektów tradycyjnej opieki okołooperacyjnej. Wprowadzano go stopniowo do różnych obszarów chirurgii, zwłaszcza do chirurgii jelit. Programy ERAS mogą pomóc w powrocie do zdrowia po operacji, skrócić czas pobytu w szpitalu i zmniejszyć koszty hospitalizacji bez narażania pacjenta na większe ryzyko. Mniej wiadomo jednak o efektach programów ERAS u kobiet z nowotworami ginekologicznymi. Celem tego przeglądu jest ocena korzyści i szkód związanych z okołooperacyjnymi programami ERAS w opiece nad chorymi na nowotwory ginekologiczne.

Charakterystyka badań

Przeszukaliśmy zarówno chińskie, jak i angielskie bazy danych (do października 2020 r.) i znaleźliśmy siedem badań z udziałem 747 kobiet z nowotworami ginekologicznymi, w tym z rakiem szyjki macicy, macicy, jajnika i endometrium. W pięciu badaniach wzięły udział wyłącznie kobiety z podejrzeniem nowotworu lub z potwierdzonym nowotworem ginekologicznym, a w dwóch badaniach uczestniczyła także niewielka grupa kobiet z łagodnym lub granicznym nowotworem. W trzech badaniach wzięły udział kobiety, które poddano laparotomii (chirurg wykonuje jedno duże nacięcie w brzuchu), a w dwóch badaniach kobiety, które poddano operacji laparoskopowej (procedura minimalnie inwazyjna, wymagająca jedynie niewielkich nacięć). W dwóch badaniach zastosowano oba rodzaje operacji. Następnie kobiety otrzymywały okołooperacyjne programy ERAS lub opiekę tradycyjną.

Kluczowe wyniki

Programy ERAS mogą skrócić czas pobytu w szpitalu po operacji i zmniejszyć liczbę ponownych przyjęć do szpitala w ciągu 30 dni od operacji. Programy ERAS mogą przyspieszyć powrót czynności jelit po operacji, mierzony czasem, jaki upływa do momentu, gdy kobieta po raz pierwszy oddaje gazy lub stolec. Przy stosowaniu programów ERAS prawdopodobnie nie dochodzi do zwiększenia liczby powikłań w ciągu 30 dni od operacji. Ze względu na ograniczoną liczbę dowodów nie mamy pewności co do wpływu programów ERAS na częstość zgonów z jakiejkolwiek przyczyny w ciągu 30 dni od operacji, ani na poziom satysfakcji kobiet z opieki. Nie odnaleźliśmy danych naukowych dotyczących jakości życia. ERAS może nie zwiększać kosztów szpitalnych, ale dowody na to były bardzo niepewne.

Wnioski

Programy ERAS mogą skrócić czas pobytu w szpitalu po operacji, zmniejszyć częstość ponownych przyjęć do szpitala po zabiegu i ułatwić powrót funkcji jelit bez uszczerbku dla bezpieczeństwa kobiet chorych na nowotwory ginekologiczne, jednocześnie mamy ograniczone zaufanie do tych wyników ze względu na jakość badań. Przyszłe, dobrze przeprowadzone badania mogą zwiększyć pewność tych wyników.