Czego dotyczy problem?

Nawet u ¼ kobiet w ciąży rozwija się cukrzyca ciążowa (GDM), w zależności od ich pochodzenia etnicznego i stosowanych kryteriów diagnostycznych. GDM definiuje się jako duże stężenie cukru we krwi (hiperglikemia) podczas ciąży i wiąże się ono z większym ryzykiem rozwoju podwyższonego ciśnienia tętniczego (nadciśnienia tętniczego) i pojawienia się białka w moczu podczas ciąży (stan przedrzucawkowy). Kobiety te są bardziej narażone na cesarskie cięcie i depresję poporodową, a także na rozwój cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia w późniejszym życiu. Duże stężenie cukru we krwi związane z GDM zwykle wraca do normy po porodzie, ale kobiety z GDM są narażone na ryzyko rozwoju GDM w kolejnych ciążach. Dzieci, u których matek rozpoznano GDM, są narażone na większe ryzyko masy urodzeniowej powyżej 4000 g, większe ryzyko urazu porodowego ze względu na ich rozmiar oraz rozwój trudności w oddychaniu po urodzeniu. Dzieci te są również bardziej narażone na występowanie otyłości i cukrzycy typu 2 w przyszłości.

Dlaczego jest to ważne?

Kobiety z GDM leczy się w celu kontrolowania podwyższonego stężenia cukru we krwi matki i zmniejszenia ryzyka GDM u matki i dziecka. Kontrola stężenia cukru we krwi polega na monitorowaniu pomiarów jego stężenia, aby mieć pewność, że utrzymuje się ono w ustalonych granicach lub zakresie. Wyniki stężenia cukru we krwi uzyskuje matka poprzez nakłucie palca w celu pobrania kropli krwi na pasek testowy, który następnie wkłada do małego urządzenia (glukometru), które odczytuje stężenie cukru we krwi na pasku testowym. Odczyt z glukometru informuje kobietę ciężarną o aktualnym stężeniu cukru we krwi i jest wykorzystywany do kierowania jej leczeniem, na przykład ustalenia ile jednostek insuliny potrzebuje przed jedzeniem. Jednak najskuteczniejszy zakres stężenia cukru we krwi, do którego należy dążyć i kierować leczeniem u kobiet w ciąży z nowo rozpoznaną GDM, jest obecnie niejasny.

Jakie dane zebraliśmy?

Jest to aktualizacja przeglądu zakończonego w 2016 roku. W dniu 26 września 2022 r. wyszukaliśmy dane naukowe pochodzące z badań z randomizacją (RCT; takich, w których uczestnicy są losowo przydzielani do jednej z 2 lub więcej grup leczenia), w których porównano różne zakresy stężenia cukru we krwi u kobiet z GDM i oceniono wpływ na zdrowie matki i niemowlęcia. W tym zaktualizowanym przeglądzie znaleźliśmy 9 raportów z 3 różnych badań, co daje łącznie 4 uwzględnione badania. W każdym badaniu porównano 2 zakresy stężenia cukru we krwi, jeden bardziej restrykcyjny (mniejsze docelowe stężenie cukru we krwi), a drugi mniej restrykcyjny (większe docelowe stężenie cukru we krwi), i przedstawiono wyniki zdrowotne dla kobiety w ciąży i jej dziecka.

Stwierdziliśmy, że może istnieć większe ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego i obecności białka w moczu u matki podczas ciąży prowadzonej według mniejszego docelowego stężenia cukru we krwi. Stwierdziliśmy, że jest mało prawdopodobne, aby istniała różnica między zakresami stężeń cukru we krwi pod względem częstości cesarskiego cięcia lub indukcji porodu. W badaniach nie raportowano żadnych danych dotyczących następujących wyników u matek: późniejszy rozwój cukrzycy typu 2 u matki, uraz krocza, powrót do masy ciała sprzed ciąży i depresja poporodowa.

Nie mamy pewności, czy istnieje jakakolwiek różnica pod względem ryzyka zgonu dziecka, ponieważ w badaniach odnotowano bardzo niewiele zgonów. Dane naukowe pokazują, że prawdopodobnie nie ma zmian w stężeniu cukru we krwi dziecka i może nie być zmian w procentowej zawartości tłuszczu w ciele dziecka. Badania kliniczne nie dostarczyły żadnych danych dotyczących innych głównych wyników: długoterminowego ryzyka cukrzycy u dziecka i ryzyka niepełnosprawności u dziecka.

Mniejsze docelowe stężeniu cukru we krwi prawdopodobnie spowoduje częstsze stosowanie terapii lekowej (insuliny, metforminy lub gliburydu) i może skutkować znacznym zmniejszeniem liczby kobiet, które przestrzegają zaleceń terapeutycznych.

Ograniczenia danych naukowych

Istnieje pewna niepewność w ustaleniach ze względu na brak informacji o tym, jak zaprojektowano niektóre badania i raportowano wyniki, a także dlatego, że w przypadku niektórych wyników dostępne były informacje tylko z jednego badania.

Co to oznacza?

Przegląd ten wykazał, że nie ma jeszcze wystarczających danych naukowych pochodzących z RCT, aby określić najlepszy zakres stężenia cukru we krwi w celu poprawy stanu zdrowia kobiet ciężarnych z GDM i ich dzieci. Dane naukowe wskazują obecnie na brak większych korzyści ze stosowania mniejszego docelowego stężenia cukru we krwi. Trwają 2 badania kliniczne. Potrzeba więcej wysokiej jakości badań, w których porówna się różne docelowe stężenia cukru we krwi i oceni zarówno krótko-, jak i długoterminowe wyniki zdrowotne kobiet i ich dzieci, aby ukierunkować leczenie. Badania powinny obejmować doświadczenia kobiet i oceniać koszty usług zdrowotnych.