Wprowadzenie
Studenci kierunków z zakresu zdrowia (np. studenci medycyny, pielęgniarstwa, położnictwa, kierunków paramedycznych, psychologii, fizykoterapii lub pracy socjalnej) są bardzo obciążeni pracą akademicką, są zobowiązani do zdawania egzaminów i są narażeni na ludzkie cierpienie. Może to mieć negatywny wpływ na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Interwencje mające na celu ochronę przed takim stresem znane są jako interwencje dotyczące odporności psychicznej. Wyniki poprzednich przeglądów systematycznych sugerują, że interwencje w zakresie odporności psychicznej mogą pomóc studentom w radzeniu sobie ze stresem i chronić ich przed niekorzystnymi skutkami dla ich zdrowia fizycznego i psychicznego.
Pytanie badawcze
Czy interwencje psychologiczne mające na celu wzmocnienie odporności psychicznej poprawiają odporność, zdrowie psychiczne i inne czynniki związane z odpornością psychiczną u studentów?
Daty przeprowadzenia wyszukiwania
Dane naukowe są aktualne do czerwca 2019 roku. Wyniki zaktualizowanego wyszukiwania czterech kluczowych baz danych w czerwcu 2020 r. nie zostały jeszcze uwzględnione w przeglądzie.
Charakterystyka badania
Znaleźliśmy 30 badań z randomizacją (badania, w których uczestnicy są przypisywani do interwencji lub grupy kontrolnej poprzez procedurę podobną do rzucania monetą). W badaniach oceniano szereg interwencji w zakresie odporności psychicznej u uczestników w wieku średnio od 19 do 38 lat.
22 badania dotyczyły studentów kierunków z zakresu zdrowia, obejmując łącznie 1315 uczestników (nie raportowano liczby w dwóch badaniach). Osiem badań obejmowało populację mieszaną (1365 uczestników) studentów kierunków z zakresu zdrowia jak i innych.
W ośmiu włączonych badaniach porównano interwencję polegającą na ocenie odporności opartej na uważności (ang. mindfulness; tj. interwencję sprzyjającą skupieniu uwagi na teraźniejszości, bez osądzania) z niespecyficznymi interwencjami alternatywnymi (np. kontrola listy oczekujących otrzymujących szkolenie po okresie oczekiwania). Większość interwencji (17/30) przeprowadzano w grupach, z dużą intensywnością szkolenia przekraczającą 12 godzin lub sesji (11/30), i dostarczano je twarzą w twarz (tzn. z bezpośrednim kontaktem i spotkaniami twarzą w twarz między organizatorem interwencji a uczestnikami; 17/30).
Włączone badania były finansowane z różnych źródeł (np. przez uniwersytety, fundacje) lub ze zróżnicowanych kilku źródeł. W siedmiu badaniach nie określono potencjalnego sponsora, a w trzech badaniach nie uzyskano wsparcia finansowego.
Pewność danych naukowych
Wiele aspektów zmniejsza pewność co do tego, czy interwencje w zakresie odporności psychicznej są skuteczne. Obejmują one ograniczenia w metodach badań, różne wyniki w poszczególnych badaniach, niewielką liczbę uczestników w większości badań oraz fakt, że wyniki ograniczają się do niektórych uczestników, interwencji i komparatorów.
Kluczowe wyniki
Przeprowadzanie szkoleń w zakresie odporności psychicznej dla studentów może poprawić odporność psychiczną oraz zmniejszyć objawy niepokoju i stresu bezpośrednio po zakończeniu leczenia. Wydaje się, że interwencje w zakresie odporności psychicznej nie zmniejszają objawów depresji, ani nie poprawiają samopoczucia. Jednakże, dane naukowe zebrane w ramach tego przeglądu są ograniczone i bardzo niepewne. Oznacza to, że obecnie mamy bardzo małą pewność, że interwencje w zakresie odporności psychicznej mają wpływ na te wyniki a dalsze badania prawdopodobnie je zmienią.
W bardzo niewielu badaniach raportowano krótko i średnioterminowy wpływ interwencji w zakresie odporności psychicznej. Dla żadnego wyniku nie były dostępne dane w długoterminowym okresie obserwacji. W badaniach wykorzystano wiele różnych metod pomiaru wyników i koncepcji interwencji, co utrudniło wyciągnięcie ogólnych wniosków z odnalezionych danych. Potencjalne zdarzenia niepożądane zostały ocenione tylko w czterech badaniach, przy czym w trzech z nich nie stwierdzono działań niepożądanych, a w jednym nie odnotowano żadnych wyników. Potrzebne są dalsze, badania o wysokiej jakości metodologicznej.
Tłumaczenie: Magdalena Koperny Redakcja: Joanna Zając