Co to jest „odporność psychiczna” (ang. resilence; przyp. tłum.)?

Praca w charakterze pracownika ochrony zdrowia lub opieki społecznej „na pierwszej linii frontu” podczas globalnej pandemii takiej jak COVID-19 może być bardzo stresująca. Z czasem negatywne skutki stresu mogą prowadzić do problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak depresja i lęk, które z kolei mogą wpływać na pracę, rodzinę i inne relacje społeczne. „Odporność psychiczna” to zdolność do radzenia sobie z negatywnymi skutkami stresu i unikania w ten sposób problemów ze zdrowiem psychicznym i ich szerszych skutków.

Podmioty świadczące usługi zdrowotne mogą stosować różne strategie (interwencje), aby wspierać odporność i dobrostan psychiczny u pracowników ochrony zdrowia na pierwszej linii frontu. Mogą one obejmować interwencje w miejscu pracy, takie jak zmiana rutynowych czynności lub poprawa wyposażenia, lub interwencje w zakresie wsparcia psychologicznego, takie jak doradztwo.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Po pierwsze (cel 1), chcieliśmy się dowiedzieć, jak skutecznie wszelkie interwencje poprawiły odporność i samopoczucie psychiczne pracowników ochrony zdrowia na pierwszej linii frontu.

Po drugie (cel 2), chcieliśmy się dowiedzieć, co ułatwiało lub utrudniało realizację tych interwencji.

Co zrobiliśmy?

Przeszukaliśmy medyczne bazy danych w poszukiwaniu wszelkiego rodzaju badań, w których analizowano interwencje mające na celu wspieranie odporności i stanu psychicznego u pracowników ochrony zdrowia pracujących na pierwszej linii frontu podczas epidemii chorób zakaźnych. Ogniska choroby musiały zostać sklasyfikowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako epidemie lub pandemie, które miały miejsce od 2002 r. (rok przed wybuchem ostrego zespołu oddechowego (SARS)).

Co ustaliliśmy?

Odnaleźliśmy 16 wiarygodnych badań. Badania te pochodziły z różnych ognisk choroby - dwa dotyczyły wirusa SARS, dziewięć - wirusa Eboli, jedno - bliskowschodniego zespołu niewydolności oddechowej (MERS) i cztery - wirusa COVID-19. Badania dotyczyły głównie interwencji w miejscu pracy, które obejmowały albo wsparcie psychologiczne (na przykład poradnictwo lub wizyty u psychologa), albo interwencje związane z wykonywaną pracą (na przykład szkolenia lub zmianę rutynowych czynności).

Cel 1: w jednym badaniu oceniono skuteczność interwencji. Badanie to przeprowadzono bezpośrednio po wybuchu epidemii wirusa Ebola i sprawdzano, czy pracownicy, którzy przeszli szkolenie w zakresie udzielania innym osobom (takim jak pacjenci i członkowie rodziny) „pierwszej pomocy psychologicznej”, czuli się mniej „wypaleni”. Mieliśmy pewne obawy co do wyników tego badania i niektórych jego metod. Oznacza to, że nasza pewność w odniesieniu do zebranych danych jest bardzo niska i nie możemy stwierdzić, czy interwencja pomogła, czy nie.

Cel 2: wszystkie 16 badań dostarczyło pewnych danych na istnienie barier i ułatwień w realizacji interwencji. Z badań tych wyciągnęliśmy 17 głównych wniosków. Nie mamy wysokiego zaufania do żadnego z wyników; jesteśmy umiarkowanie pewni sześciu wyników oraz mamy niskie lub bardzo niskie zaufanie do jedenastu wyników.

Jesteśmy pewni w stopniu umiarkowanym, że następujące dwa czynniki stanowiły przeszkodę w realizacji interwencji: pracownicy na pierwszej linii frontu lub organizacje, w których pracowali, nie byli w pełni świadomi, czego potrzebują do wspierania ich stanu psychicznego; oraz brak sprzętu, czasu lub umiejętności potrzebnych do realizacji interwencji.

Jesteśmy pewni w umiarkowanym stopniu, że następujące trzy czynniki ułatwiały realizację interwencji: interwencje, które można zaadaptować do warunków lokalnych; skuteczna komunikacja, zarówno formalna w ramach organizacji, jak i nieformalna lub w sieciach społecznych; oraz pozytywne, bezpieczne i wspierające środowisko uczenia się dla pracowników opieki zdrowotnej na pierwszej linii frontu.

Jesteśmy umiarkowanie pewni, że wiedza i przekonania pracowników ochrony zdrowia dotyczące danej interwencji mogą być pomocne lub utrudniać jej realizację.

Najważniejsze informacje

Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych, które mówiłyby nam o tym, jak dobrze różne strategie działają w zakresie wspierania odporności i stanu psychicznego pracowników ochrony zdrowia pracujących na pierwszej linii frontu. Znaleźliśmy pewne ograniczone dane na to, co może pomóc w skutecznym przeprowadzeniu interwencji. Pilnie potrzebne są odpowiednio zaplanowane badania, które pozwolą poznać najlepsze sposoby wspierania odporności i stanu psychicznego pracowników ochrony zdrowia i opieki społecznej.

Na ile aktualny jest ten przegląd?

Ten przegląd obejmuje badania opublikowane do 28 maja 2020 roku.