سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تجویز آنتیبیوتیکهای استنشاقی را در درمان تشدید حملات ریوی (شعلهور شدن) در عفونت ریه افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مورد بررسی قرار دادیم.
پیشینه
فیبروز سیستیک یک اختلال ژنتیکی جدی است که به تولید مخاط غیر-طبیعی چسبنده در بخشهای متعددی از بدن میانجامد. مخاط چسبنده در ریهها میتواند منجر به عفونت تکرار شونده شود. تشدید حملات ریوی منجر به بروز نشانههای شدیدتری از عفونت میشود. آنتیبیوتیکها بخش مهمی از درمان بوده و ممکن است به صورت خوراکی، داخل-وریدی یا استنشاقی تجویز شوند. ما میخواستیم بدانیم که آنتیبیوتیکهای استنشاقی نسبت به دیگر روشها، سلامت عمومی بیمار را بهبود بخشیدند یا خیر. این ممکن است بدین معنی باشد که افراد مبتلا به فیبروز سیستیک میتوانند از بستری شدن در بیمارستان برای دریافت آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی و برخی عوارض جانبی درمان داخل-وریدی اجتناب کنند. استفاده از آنتیبیوتیکهای استنشاقی همچنین برای افرادی که دسترسی به وریدهایشان دشوار است، راحتتر است. این یک نسخه بهروز شده از این مرور است.
تاریخ جستوجو
آخرین جستوجو را برای یافتن شواهد در 7 مارچ 2022 انجام دادیم.
ویژگیهای مطالعه
پنج کارآزمایی را یافتیم که روشهای مختلف تجویز آنتیبیوتیک را هنگام درمان تشدیدهای حملات ریوی در 183 فرد مبتلا به فیبروز کیستیک مقایسه کردند. دو کارآزمایی (77 شرکتکننده) آنتیبیوتیکهای استنشاقی تنها را با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی تنها و سه کارآزمایی (106 شرکتکننده) ترکیبی از آنتیبیوتیکهای استنشاقی و داخل-وریدی را با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی تنها مقایسه کردند. در تمام کارآزماییها، آنتیبیوتیکهای استنشاقی با همان آنتیبیوتیکها به صورت داخل-وریدی مقایسه شدند. تعداد شرکتکنندگان در هر کارآزمایی بین 16 و 62 نفر بود.
نتایج کلیدی
آنتیبیوتیکهای استنشاقی بهتنهایی در برابر آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی بهتنهایی
یک کارآزمایی (18 شرکتکننده) بهبودی در سبک زندگی را در هر دو گروه گزارش کرد، اما هیچ یک از کارآزماییها زمان غیبت از کار یا مدرسه را گزارش نکردند. هر دو کارآزمایی عملکرد ریه را اندازهگیری کردند، اما هیچ تفاوتی بین گروههای درمان مشاهده نشد. یک کارآزمایی (18 شرکتکننده) هیچ تفاوتی را از نظر نیاز به دریافت آنتیبیوتیکهای بیشتر گزارش نکرد و کارآزمایی دوم (59 شرکتکننده) زمان سپری شده را تا وقوع تشدید حملات ریوی بعدی گزارش کرد - تفاوتی بین آنتیبیوتیکهای استنشاقی یا داخل-وریدی برای هر پیامد وجود نداشت. فقط یک کارآزمایی (18 شرکتکننده) عوارض جانبی و میکروبشناسی خلط را اندازهگیری کرد، اما هیچ تفاوتی را بین درمانها برای هر پیامد نیافتیم.
آنتیبیوتیکهای استنشاقی به همراه آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی در برابر آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی بهتنهایی
یک کارآزمایی نشان داد که احتمالا هیچ تفاوتی در کیفیت زندگی بین درمانها وجود ندارد. همه کارآزماییها عملکرد ریه را گزارش کردند، اما تفاوتی را بین گروهها نیافتند. یک کارآزمایی نشان داد که تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در زمان سپری شده تا وقوع تشدید بعدی حملات ریه وجود داشت. هیچ یک از کارآزماییها نیاز به دریافت آنتیبیوتیکهای بیشتر را گزارش نکردند؛ با این حال، یک کارآزمایی (28 شرکتکننده) تفاوتی را میان گروهها در تعداد موارد پذیرش در بیمارستان نیافت. ممکن است هیچ تفاوتی بین گروهها در عوارض جانبی وجود نداشته باشد و یک کارآزمایی (62 شرکتکننده) هیچ تفاوتی را در ظهور ارگانیسمهای مقاوم به آنتیبیوتیک گزارش نکرد.
قطعیت شواهد
سطح قطعیت شواهد را بسیار پائین تا پائین رتبهبندی کردیم. ما نگرانیهایی داشتیم زیرا فقط یک کارآزمایی بیان کرد که شرکتکنندگان چگونه مبتلا به CF تشخیص داده شده یا تشدید حملات را چگونه تعریف کردند. نمیتوان مخفی نگه داشت که شرکتکنندگان چه درمانی را دریافت کردند، زیرا کارآزماییها روشهای مختلف تجویز آنتیبیوتیک را مقایسه کردند؛ ما فکر کردیم که این موضوع احتمالا بر برخی از نتایج تاثیر میگذارد. مطمئن نبودیم که شرکتکنندگان واقعا بهطور تصادفی در گروههای مختلف قرار گرفتند یا خیر و نمیدانیم که این موضوع چگونه ممکن است بر نتایج تاثیر بگذارد.
فقط شواهدی را با قطعیت پائین یا بسیار پائین برای قضاوت در مورد اثربخشی آنتیبیوتیکهای استنشاقی در درمان تشدید ریوی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک شناسایی کردیم. کارآزماییهای وارد شده برای دستیابی به اهداف خود دارای توان آزمون کافی نبودند. از این رو، نتوانستیم تعیین کنیم که یک درمان برتر از درمان دیگر بود یا خیر. برای تعیین اینکه توبرامایسین (tobramycin) استنشاقی میتواند به عنوان جایگزینی برای توبرامایسین داخل-وریدی در درمان برخی از تشدیدهای حملات ریوی مورد استفاده قرار گیرد یا خیر، انجام پژوهش بیشتری مورد نیاز است.
فیبروز سیستیک یک اختلال ژنتیکی است که در آن مخاط غیر-طبیعی در ریهها با استعدادپذیری به عفونت پایدار همراه است. هنگامی که نشانههای عفونت شدیدتر میشوند، تشدید حملات ریوی رخ میدهند. آنتیبیوتیکها بخش مهمی از درمانهای ارائه شده برای تشدید حملات ریوی هستند و آنتیبیوتیکهای استنشاقی میتوانند بهتنهایی یا همراه با آنتیبیوتیکهای خوراکی برای مدیریت تشدید حملات ریوی خفیفتر یا با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی برای عفونتهای شدیدتر استفاده شوند. آنتیبیوتیکهای استنشاقی منجر به عوارض جانبی مشابه با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی نشده و ممکن است جایگزینی برای افرادی باشند که دسترسی محدودی به وریدهای آنها وجود دارد. این یک نسخه بهروز شده از مروری است که پیش از این منتشر شد.
تعیین اینکه درمان تشدید حملات ریوی با آنتیبیوتیکهای استنشاقی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک کیفیت زندگی آنها را بهبود میبخشد، زمان غیبت آنها را از مدرسه یا کار کاهش میدهد، و عملکرد ریه را در طولانی-مدت بهبود میبخشد یا خیر.
پایگاه ثبت کارآزماییهای فیبروز سیستیک را در گروه فیبروز سیستیک در کاکرین جستوجو کردیم. تاریخ آخرین جستوجو: 7 مارچ 2022.
ClinicalTrials.gov؛ پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی استرالیا و نیوزیلند (Australia and New Zealand Clinical Trials Registry) و WHO ICTRP را برای یافتن کارآزماییهای مرتبط جستوجو کردیم. تاریخ انجام آخرین جستوجو: 3 می 2022.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده روی افراد مبتلا به فیبروز سیستیک با تشدید حملات ریوی که در آنها درمان با آنتیبیوتیکهای استنشاقی با دارونما (placebo)، درمان استاندارد یا یک آنتیبیوتیک استنشاقی دیگر به مدت یک و چهار هفته مقایسه شد.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییهای واجد شرایط را انتخاب کرده، خطر سوگیری (bias) را در هر کارآزمایی ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند. قطعیت شواهد را با استفاده از معیار درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم. برای یافتن اطلاعات بیشتر با نویسندگان کارآزماییهای وارد شده تماس گرفته شد.
پنج کارآزمایی با 183 شرکتکننده در این مرور وارد شدند. دو کارآزمایی (77 شرکتکننده) آنتیبیوتیکهای استنشاقی تنها را با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی تنها و سه کارآزمایی (106 شرکتکننده) ترکیبی از آنتیبیوتیکهای استنشاقی و داخل-وریدی را با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی تنها مقایسه کردند. کارآزماییها از نظر طراحی ناهمگون بوده و دو کارآزمایی فقط به صورت چکیده گزارش شدند. ارزیابی خطر سوگیری در بسیاری از کارآزماییها دشوار بود، اما چهار مورد از پنج کارآزمایی در معرض خطر بالای سوگیری ناشی از عدم کورسازی و خطر نامشخص ناشی از تصادفیسازی قرار داشتند. نتایج بهطور کامل گزارش نشدند و فقط دادههای محدودی برای تجزیهوتحلیل وجود داشت. یک کارآزمایی طراحی متقاطع داشته و فقط دادههایی را از بازوی اول مداخله وارد کردیم.
آنتیبیوتیکهای استنشاقی بهتنهایی در برابر آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی بهتنهایی
فقط یک کارآزمایی (18 شرکتکننده) بهبودی درک شدهای را در سبک زندگی (کیفیت زندگی) در هر دو گروه گزارش کرد (شواهد با کیفیت بسیار پائین). هیچ یک از کارآزماییها زمان غیبت از کار یا مدرسه را گزارش نکردند. هر دو کارآزمایی، عملکرد ریه را اندازهگیری کردند، اما تفاوتی بین گروههای درمانی وجود نداشت (شواهد با کیفیت بسیار پائین). با توجه به پیامدهای ثانویه، یک کارآزمایی (18 شرکتکننده) تفاوتی را در نیاز به دریافت آنتیبیوتیکهای بیشتر گزارش نکرد و کارآزمایی دوم (59 شرکتکننده) زمان سپری شده را تا تشدید بعدی حملات ریوی گزارش داد. در هیچ یک از این دو مورد تفاوتی بین درمانها شناسایی نشد (هر دو دارای شواهد با کیفیت بسیار پائین). یک کارآزمایی واحد (18 شرکتکننده) که عوارض جانبی و میکروبیولوژی خلط را بررسی کرد، هیچ کدام را در هر یک از دو گروه مربوط به هر دو پیامد مشاهده نکرد (شواهد با کیفیت بسیار پائین).
آنتیبیوتیکهای استنشاقی به همراه آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی در برابر آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی بهتنهایی
آنتیبیوتیکهای استنشاقی به همراه آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی در مقایسه با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی تنها، ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در کیفیت زندگی بر جای بگذارند. هیچ یک از کارآزماییها زمان غیبت از کار یا مدرسه را گزارش نکردند. هر سه کارآزمایی، عملکرد ریه را اندازهگیری کردند، اما تفاوتی را بین گروهها در حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (دو کارآزمایی؛ 44 شرکتکننده، شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا ظرفیت حیاتی (یک کارآزمایی؛ 62 شرکتکننده) نیافتند. هیچ یک از کارآزماییها نیاز بیمار را به دریافت آنتیبیوتیکهای بیشتر گزارش نکردند. آنتیبیوتیکهای استنشاقی به همراه داخل-وریدی ممکن است تفاوت کمی را در زمان سپری شده تا تشدید بعدی حملات ایجاد کنند؛ با این حال، یک کارآزمایی (28 شرکتکننده) در مورد بستری شدن در بیمارستان گزارش داد و تفاوتی را بین گروهها پیدا نکرد. احتمالا هیچ تفاوتی بین گروهها در عوارض جانبی وجود ندارد (شواهد با قطعیت بسیار پائین) و یک کارآزمایی (62 شرکتکننده) هیچ تفاوتی را در ظهور ارگانیسمهای مقاوم به آنتیبیوتیک گزارش نکرد (شواهد با قطعیت بسیار پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.