سوال مطالعه مروری
این مرور تاثیرات گوش دادن را به موسیقی بر بی‌خوابی (مشکلات خواب) در بزرگسالان و اثربخشی عواملی را که ممکن است بر آن تاثیر بگذارند، ارزیابی کرد.
پیام‌های کلیدی
ما دریافتیم که موسیقی بر کیفیت خواب تاثیر مفیدی دارد. برای همه پیامدهای دیگر، شواهدی را با کیفیت خوب پیدا نکردیم زیرا شرکت‌کنندگان بسیار کمی حضور داشتند و افرادی که امتیازدهی دادهها را انجام می‌دادند از درمان آگاه بودند.
بی‌خوابی چیست؟
در سراسر جهان، میلیون‌ها نفر دچار بی‌خوابی (insomnia) هستند. افراد ممکن است در به خواب رفتن، و خواب ماندن مشکل داشته یا کیفیت خواب پائینی داشته باشند.
کمبود خواب بر سلامت جسمانی و روانی افراد تاثیر می‌گذارد. عواقب کم‌خوابی هم برای افراد و هم برای جامعه، پُر-هزینه است. بسیاری از افراد برای بهبود خواب خود به موسیقی گوش می‌دهند، اما تاثیر گوش دادن به موسیقی نامشخص است.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی را برای پیدا کردن همه مطالعات مرتبط جست‌وجو کردیم. تعداد 13 مطالعه را با 1007 شرکت‌کننده وارد کردیم. مطالعات تاثیر گوش دادن را به موسیقی با درمان معمول یا عدم-درمان مقایسه کردند. درمان معمول می‌توانست آموزش بهداشت خواب (یادگیری مجموعه‌ای از تشریفات برای کمک به خواب رفتن) یا مراقبت استاندارد برای شرکت‌کنندگان مبتلا به بی‌خوابی مرتبط با بیماری‌های مزمن باشد. این مطالعات تاثیر گوش دادن روزانه را به موسیقی از پیش ضبط شده، به مدت 25 تا 50 دقیقه، برای سه روز تا سه ماه بررسی کردند. هفت مورد از مطالعات وارد شده، دریافت بودجه را از سوی شوراهای تحقیقاتی ملی یا منابع دانشگاهی گزارش کردند، و یک مطالعه، منبع مالی خود از یک بنیاد خصوصی دریافت کرد. در پنج مطالعه، هیچ منبع تامین مالی گزارش نشد.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ده مطالعه کیفیت خواب را اندازه گیری کرده، و نتایج نشان دادند که موسیقی در مقایسه با عدم-درمان یا درمان معمول احتمالا باعث بهبود کیفیت خواب می‌شود. ما نمی‌دانیم که گوش دادن به موسیقی در مقایسه با عدم-درمان یا درمان معمول بر شدت بی‌خوابی (مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب) یا تعداد دفعات بیدار شدن فرد در طول خواب (broken sleep) تاثیر دارد یا خیر. گوش دادن به موسیقی در مقایسه با عدم-درمان یا درمان معمول ممکن است تاخیر در شروع خواب (یک فرد چقدر سریع به خواب می‌رود)، مدت زمان خواب (مدت زمانی که فرد در وضعیت خواب می‌ماند) و کارایی خواب (میزان زمانی که فرد در خواب است در مقایسه با کل زمانی که در رختخواب سپری می‌کند)، را اندکی بهبود بخشد. هیچ یک از مطالعات، تاثیرات منفی ناشی از گوش دادن را به موسیقی گزارش نکردند.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
سطح کیفیت شواهد از 10 مطالعه که کیفیت خواب را بررسی کردند، متوسط بود. اعتماد ما به شواهد مربوط به کیفیت خواب فقط در حد متوسط است، زیرا افراد در مطالعات از درمان‌هایی که دریافت کردند، آگاه بودند و افرادی که به دادهها امتیاز دادند نیز گاهی از درمان‌هایی که شرکت‌کنندگان دریافت کردند، آگاه بودند، که می‌تواند وجود سوگیری را نشان دهد. اعتماد چندانی به شواهد مربوط به شدت بی‌خوابی نداریم، زیرا مطالعات بسیار کوچک بودند و بر انواع مختلفی از افراد انجام شدند که می‌دانستند کدام درمان را دریافت می‌کنند. اعتماد ما به شواهد مربوط به تاخیر در شروع خواب، مدت زمان خواب و کارایی خواب کم است زیرا مطالعات از روش‌های بسیار متفاوتی برای اندازه‌گیری این پیامدها استفاده کرده و افراد شرکت‌کننده در مطالعات از ماهیت درمان آگاه بودند. به شواهد مربوط به انقطاع خواب اعتماد چندانی نداریم زیرا مطالعات از روش‌های متفاوتی استفاده کرده و نتایج متفاوتی را نشان دادند. علاوه بر این، شرکت‌کنندگان در مطالعات می‌دانستند که چه درمانی را دریافت می‌کنند.
مطالعات آینده باید دیگر جنبه‌های خواب، هم‌چنین معیارهای عملکرد روزانه را مانند خلق‌وخو، خستگی، تمرکز، و کیفیت زندگی، ارزیابی کنند.
این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا 31 دسامبر 2021 به‌روز است.
یافته‌های این مرور شواهدی را ارائه می‌دهد که موسیقی ممکن است برای بهبود کیفیت سابجکتیو خواب در بزرگسالان مبتلا به نشانه‌های بی‌خوابی موثر باشد. انجام پژوهش بیشتری برای اثبات تاثیر گوش دادن به موسیقی بر دیگر جنبه‌های خواب، هم‌چنین عواقب بی‌خوابی در طول روز مورد نیاز است.
بی‌خوابی (insomnia) یک اختلال شایع خواب در جامعه مدرن است. این وضعیت باعث کاهش کیفیت زندگی شده و با اختلالاتی در سلامت جسمانی و روانی فرد همراه می‌شود. گوش دادن به موسیقی به‌طور گسترده‌ای به عنوان یک کمک‌کننده برای خواب استفاده می‌شود، اما مشخص نیست که واقعا می‌تواند بی‌خوابی را در بزرگسالان بهبود بخشد یا خیر. این مرور کاکرین یک نسخه به‌روز شده از مروری است که در سال 2015 منتشر شد.
ارزیابی تاثیرات گوش دادن به موسیقی بر خواب در بزرگسالان مبتلا به بی‌خوابی و ارزیابی تاثیر متغیرهای خاصی که ممکن است این تاثیر را تعدیل کنند.
تا دسامبر 2021، به جست‌وجو در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ نه بانک اطلاعاتی دیگر، و دو پایگاه ثبت کارآزمایی پرداختیم. علاوه بر این، فهرست منابع مطالعات وارد شده را به صورت دستی جست‌وجو کرده، و با نویسندگان مطالعات منتشر شده تماس گرفتیم تا مطالعات واجد شرایط بیشتری را، از جمله هر کارآزمایی منتشر نشده یا در حال انجام، شناسایی کنیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده که به مقایسه اثرات گوش دادن به موسیقی با عدم-درمان یا درمان معمول (treatment as usual; TAU) در بزرگسالانی پرداختند که از مشکلات خواب شکایت داشتند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم رکوردها را برای ورود غربالگری و انتخاب کردند، دادهها را استخراج کرده، و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده ارزیابی کردند. قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از کیفیت خواب، شدت بی‌خوابی، تاخیر در شروع خواب، طول مدت خواب، وقفه در خواب، کارآیی خواب، و عوارض جانبی. داده‌های مربوط به معیارهای از پیش تعریف‌شده پیامد زمانی در متاآنالیزها گنجانده شدند که حداقل دو مطالعه از نظر شرکت‌کنندگان، مداخلات و پیامدها، به‌طور هم‌سو و سازگاری همگون بودند. متاآنالیزها را با استفاده از مدل‌های اثرات-تصادفی (random-effects) انجام دادیم.
ما 13 مطالعه (هشت مطالعه جدید برای این به‌روزرسانی) را با 1007 شرکت‌کننده وارد کردیم. این مطالعات تاثیر گوش دادن روزانه را به موسیقی از پیش ضبط شده، به مدت 25 تا 60 دقیقه، برای یک دوره سه روز تا سه ماه بررسی کردند. خطر سوگیری درون مطالعات متفاوت بود، به طوری که همه مطالعات در معرض خطر بالای سوگیری عملکرد قرار داشتند، زیرا کورسازی شرکت‌کنندگان نسبت به مداخله موسیقی امکان نداشت. برخی از مطالعات در معرض خطر بالای سوگیری تشخیص یا دیگر سوگیری‌ها بودند. چهار مطالعه دریافت بودجه را از سوی شوراهای تحقیقاتی ملی، سه مطالعه دریافت حمایت مالی از منابع دانشگاهی و یک مطالعه دریافت کمک مالی را از یک بنیاد خصوصی گزارش کردند. در پنج مطالعه، منبع تامین مالی گزارش نشد.
در پایان مداخله، شواهدی را با قطعیت متوسط برای بهبود کیفیت خواب یافتیم که با شاخص کیفیت خواب پیتسبورگ (Pittsburgh Sleep Quality Index; PSQI) در گروه‌های موسیقی در مقایسه با عدم-مداخله یا TAU (تفاوت میانگین (MD): 2.79-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.86- تا 1.72-؛ 10 مطالعه، 708 شرکت‌کننده) اندازه‌گیری شد. مقیاس PSQI از 0 تا 21 است که نمرات بالاتر نشان‌دهنده خواب ضعیف‌تر است. اندازه تاثیر مداخله، نشان‌دهنده افزایش کیفیت خواب به اندازه یک انحراف معیار (standard deviation) به نفع مداخله است. هیچ شواهد بارزی را مبنی بر تفاوت در تاثیرات گوش دادن به موسیقی در مقایسه با عدم-درمان یا TAU بر شدت بی‌خوابی پیدا نکردیم (MD: -6.96؛ 95% CI؛ 15.21- تا 1.28؛ 2 مطالعه، 63 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). شواهدی را با قطعیت پائین یافتیم که گوش دادن به موسیقی در مقایسه با عدم-درمان یا TAU ممکن است مشکلات مربوط به تاخیر در شروع خواب (MD: -0.60؛ 95% CI؛ 0.83- تا 0.37-؛ 3 مطالعه، 197 شرکت‌کننده)، کل زمان خواب (MD: -0.69؛ 95% CI؛ 1.16- تا 0.23-؛ 3 مطالعه، 197 شرکت‌کننده) و کارایی خواب (MD: -0.96؛ 95% CI؛ 1.38- تا 0.54-؛ 3 مطالعه، 197 شرکت‌کننده) را کاهش دهد، اما شاید هیچ تاثیری بر وقفه خواب نداشته باشد (MD: -0.53؛ 95% CI؛ 1.47- تا 0.40؛ 3 مطالعه، 197 شرکت‌کننده). علاوه بر این، سه مطالعه (136 شرکت‌کننده) شامل معیارهای عینی تاخیر در شروع خواب، کل زمان خواب، کارایی خواب و وقفه خواب بوده و نشان دادند که گوش دادن به موسیقی در مقایسه با عدم-درمان یا TAU ممکن است این پیامدها را بهبود بخشد. هیچ یک از مطالعات وارد شده، عوارض جانبی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.