ارزیابی اثربخشی و ایمنی استراتژیهای دارویی و غیر-دارویی در مقایسه با یکدیگر، دارونما (placebo)، یا عدم درمان به منظور کاهش وزن در زنان چاق با قدرت پائین باروری.
پیشینه
برای پیشگیری از عوارض جانبی چاقی، کاهش وزن به عنوان خط اول درمان برای زنان چاقی که به دنبال بارداری هستند، توصیه میشود. اثربخشی مداخلات دارویی و غیر-دارویی برای زنان چاق با قدرت پائین باروری مشخص نیست.
ویژگیهای مطالعه
ما 10 کارآزمایی تصادفیسازی شده را یافتیم که استراتژیهای دارویی و غیر-دارویی را روی 1490 زن چاق با قدرت پائین باروری مقایسه کردند.
نتایج کلیدی
کمبود داده یک نگرانی عمده در تفسیر این دادهها است. فقط 10 مطالعه در این تجزیهوتحلیل گنجانده شدند. سه مطالعه مداخله غیر-دارویی را در برابر عدم مداخله یا دارونما مقایسه کردند. ما مطمئن نیستیم که پیروی از رژیم غذایی در برابر عدم مداخله باعث بهبود تولد زنده، تداوم بارداری، بارداری بالینی، یا حوادث جانبی میشوند یا خیر. یک رژیم غذایی یا مداخله در سبک زندگی ممکن است منجر به تغییر وزن در شاخص توده بدنی (body mass index; BMI) شود. شواهد برای نشان دادن ایجاد تفاوت در نسبت دور کمر-به-هیپ (waist-to-hip ratio; WHR) با تغییر رژیم غذایی یا تغییر سبک زندگی در مقایسه با عدم مداخله کافی نبود. هیچ مطالعهای پیامدهای کیفیت زندگی، یا سلامت روان را برای این مقایسه گزارش نکرد.
یک مطالعه مداخلات غیر-دارویی - مداخله شدید و فشرده برای کاهش وزن در برابر مشاوره استاندارد مراقبت تغذیه - را مقایسه کرد؛ با این حال، به دلیل وجود شواهدی با کیفیت بسیار پائین، مطمئن نیستیم که مداخلات فشرده کاهش وزن باعث بهبود پیامدهای تولد زنده، بارداری بالینی، کیفیت زندگی یا سلامت روان میشوند یا خیر. هیچ مطالعهای حوادث جانبی، یا تغییرات وزن، را برای این مقایسه گزارش نکرد.
سه مطالعه مداخلات دارویی را در برابر مداخلات دارویی دیگر گزارش کردند. شواهد برای نشان دادن هر گونه تفاوتی در بروز عوارض جانبی متفورمین در مقایسه با متفورمین به علاوه لیراگلوتاید کافی نبود. شواهد برای نشان دادن هر گونه تفاوتی بین ترکیبی از متفورمین، کلومیفن، و ال-کارنیتین در برابر متفورمین، کلومیفن، و دارونما برای سقط جنین کافی نبود. شواهد برای نشان دادن هر گونه تفاوتی بین ترکیبی از متفورمین، کلومیفن، و ال-کارنیتین در برابر متفورمین، کلومیفن، و دارونما یا متفورمین به همراه لیراگلوتاید در برابر متفورمین تنها برای بارداری بالینی کافی نبود. شواهد برای نشان دادن هر گونه تفاوتی بین ترکیبی از متفورمین، کلومیفن، و ال-کارنیتین در برابر متفورمین، کلومیفن، و دارونما برای تغییر وزن با استفاده از BMI کافی نبود. علاوه بر این، شواهد برای نشان دادن تفاوت بین دکسفنفلورامین در برابر دارونما یا متفورمین به همراه لیراگلوتاید در برابر متفورمین برای کاهش وزن بر مبنای کیلوگرم، یا درصد چربی کل بدن، کافی نبود. هیچ مطالعهای پیامدهای تولد زنده و تغییر در کیفیت زندگی یا سلامت روان را برای این مقایسه گزارش نکرد.
سه مطالعه برای مقایسه مداخله دارویی در برابر عدم مداخله یا دارونما وارد این مرور شدند. شواهد برای نشان دادن تفاوت بین گروه متفورمین و کنترل در رابطه با تولد زنده کافی نبود. شواهد برای نشان دادن تفاوت بین متفورمین در مقایسه با دارونما از لحاظ تولد زنده، بارداری بالینی، یا حوادث جانبی ناکافی بود. شواهد برای نشان دادن تفاوت بین رژیم غذایی در ترکیب با متفورمین در برابر رژیم غذایی در ترکیب با دارونما برای تغییر وزن با استفاده از BMI یا WHR کافی نبود. هیچ مطالعهای کیفیت زندگی یا پیامدهای سلامت روان را برای این مقایسه گزارش نکرد.
ما هیچ مطالعهای را برای مقایسه مداخلات غیر-دارویی با مداخلات دارویی پیدا نکردیم.
کیفیت شواهد
شواهد، کیفیت بسیار پائین تا پائین داشتند. محدودیتهای اصلی به کمبود مطالعات و گزارشدهی ضعیف از روشهای مطالعه باز میگشت. دلایل اصلی کاهش سطح شواهد، کمبود جزئیاتی بود که به وسیله آن میتوان خطر سوگیری (تصادفیسازی و پنهانسازی تخصیص) را قضاوت کرد، عدم انجام کورسازی و عدم-دقت، بودند.
شواهد برای حمایت از استفاده از استراتژیهای دارویی و غیر-دارویی برای زنان چاق با قدرت پائین باروری کافی نیست. هیچ دادهای برای مقایسه استراتژیهای دارویی و غیر-دارویی در دسترس نیست. ما مطمئن نیستیم که استراتژیهای دارویی یا غیر-دارویی تاثیری بر پیامدهای تولد زنده، تداوم بارداری، حوادث جانبی، بارداری بالینی، کیفیت زندگی، یا سلامت روان داشته باشند. با این حال، برای زنان چاق دارای قدرت پائین باروری، مداخله در سبک زندگی ممکن است BMI را کاهش دهد. مطالعات آینده باید ترکیبی را از مداخلات دارویی و سبک زندگی در زنان چاق با قدرت پائین باروری مقایسه کنند.
متخصصان بالینی در درجه اول کاهش وزن را برای زنان چاقی که به دنبال باردار شدن هستند، توصیه میکنند. اثربخشی اعمال مداخلات با هدف کاهش وزن در زنان چاق با قدرت پائین باروری مشخص نیست.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی استراتژیهای دارویی و غیر-دارویی در مقایسه با یکدیگر، دارونما (placebo)، یا عدم درمان به منظور کاهش وزن در زنان چاق با قدرت پائین باروری.
از زمان آغاز به کار تا 18 آگوست 2020 به جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی CGF؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO، و AMED پرداختیم. همچنین فهرست منابع را بررسی کرده و برای شناسایی مقالات مرتبط بیشتر با کارشناسان در این زمینه تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده منتشر شده و منتشر نشدهای را وارد کردیم که هدف اصلی مداخله در آنها، کاهش وزن بود. پیامدهای اولیه اثربخشی ما تولد زنده یا تداوم بارداری، و پیامدهای اولیه ایمنی عبارت بودند از سقط جنین و حوادث جانبی. پیامدهای ثانویه شامل پیامدهای بارداری بالینی، تغییر وزن، کیفیت زندگی، و سلامت روان بودند.
نویسندگان مرور، متدولوژی استاندارد کاکرین را دنبال کردند.
این مرور 10 مطالعه را وارد میکند: سطح کیفیت شواهد بسیار پائین تا پائین گزارش شد: محدودیتهای اصلی ناشی از کمبود مطالعات و گزارشدهی ضعیف از روشهای مطالعه بودند. دلایل اصلی کاهش سطح شواهد، کمبود جزئیاتی بود که به وسیله آن میتوان خطر سوگیری (bias) (تصادفیسازی و پنهانسازی تخصیص)، عدم انجام کورسازی و عدم دقت را قضاوت کرد.
مداخله غیر-دارویی در برابر عدم مداخله یا دارونما
شواهد برای تعیین اینکه یک رژیم غذایی یا مداخله در سبک زندگی در مقایسه با عدم مداخله بر تولد زنده تاثیرگذار است یا خیر، کافی نیست (نسبت شانس (OR): 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.65 تا 1.11؛ 918 زن، 3 مطالعه؛ I² = 78%؛ شواهد با کیفیت پائین). این نشان میدهد که اگر احتمال تولد زنده به دنبال عدم مداخله معادل 43% فرض شود، شانس آن به دنبال رعایت رژیم غذایی یا تغییر سبک زندگی بین 33% و 46% خواهد بود. ما مطمئن نیستیم که تغییر سبک زندگی در مقایسه با عدم مداخله تاثیری بر نرخ سقط جنین داشته باشد (OR: 1.54؛ 95% CI؛ 0.99 تا 2.39؛ 917 زن، 3 مطالعه؛ I² = 0%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). شواهد برای تعیین اینکه تغییر سبک زندگی در مقایسه با عدم مداخله بارداری بالینی را تحت تاثیر قرار میدهد یا خیر، کافی نیست (OR: 1.06؛ 95% CI؛ 0.81 تا 1.40؛ 917 زن، 3 مطالعه؛ I² = 73%؛ شواهد با کیفیت پائین). مداخله در سبک زندگی منجر به کاهش شاخص توده بدنی (body mass index; BMI) شد، اما دادهها به دلیل ناهمگونی در اثرگذاری مداخله، تجمیع و تلفیق نشدند (تفاوت میانگین (MD): 3.70-؛ 95% CI؛ 4.10- تا 3.30-؛ 305 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین؛ و MD: -1.80؛ 95% CI؛ 2.67- تا 0.93-؛ 43 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
مداخله غیر-دارویی در برابر مداخله غیر-دارویی
ما مطمئن نیستیم که مداخلات فشرده و شدید کاهش وزن در مقایسه با مشاوره استاندارد مراقبت تغذیه تاثیری بر تولد زنده (OR: 11.00؛ 95% CI؛ 0.43 تا 284؛ 11 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، بارداری بالینی (OR: 11.00؛ 95% CI؛ 0.43 تا 284؛ 11 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، BMI (MD: -3.00؛ 95% CI؛ 5.37- تا 0.63-؛ 11 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، تغییر وزن (MD: -9.00؛ 95% CI؛ 15.50- تا 2.50-؛ 11 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، کیفیت زندگی (MD: 0.06؛ 95% CI؛ 0.03- تا 0.15؛ 11 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، یا سلامت روان (MD: -7.00؛ 95% CI؛ 13.92- تا 0.08-؛ 11 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) دارد یا خیر. هیچ مطالعهای بروز عوارض جانبی را گزارش نکرد.
مداخله دارویی در برابر مداخله دارویی
برای متفورمین (metformin) به همراه لیراگلوتاید (liraglutide) در مقایسه با متفورمین تنها، از تاثیر آن بر حوادث جانبی تهوع (OR: 7.22؛ 95% CI؛ 0.72 تا 72.7؛ 28 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اسهال (OR: 0.31؛ 95% CI؛ 0.01 تا 8.3؛ 28 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، و سردرد (OR: 5.80؛ 95% CI؛ 0.25 تا 133؛ 28 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) نامطمئن هستیم. ما مطمئن نیستیم که ترکیبی از متفورمین به همراه لیراگلوتاید در برابر متفورمین تنها تاثیری بر BMI (MD: 2.1؛ 95% CI؛ 0.42- تا 2.62؛ 28 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و کل چربی بدن (MD: -0.50؛ 95% CI؛ 4.65- تا 3.65؛ 28 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) دارد یا خیر.
برای متفورمین، کلومیفن (clomiphene)، و ال-کارنیتین (L-carnitine) در برابر متفورمین، کلومیفن، و دارونما، از تاثیر آن بر سقط جنین (OR: 3.58؛ 95% CI؛ 0.73 تا 17.55؛ 274 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، بارداری بالینی (OR: 5.56؛ 95% CI؛ 2.57 تا 12.02؛ 274 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا BMI (MD: -0.3؛ 95% CI؛ 1.17 تا 0.57؛ 274 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) نامطمئن هستیم.
ما مطمئن نیستیم که دکسفنفلورامین (dexfenfluramine) در برابر دارونما بر کاهش وزن بر مبنای کیلوگرم تاثیرگذار باشد (MD: -0.10؛ 95% CI؛ 2.77- تا 2.57؛ 21 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). هیچ مطالعهای تولد زنده، کیفیت زندگی، یا پیامدهای سلامت روان را گزارش نکرد.
مداخله دارویی در برابر عدم مداخله یا دارونما
ما مطمئن نیستیم که متفورمین در مقایسه با دارونما بر تولد زنده تاثیری دارد یا خیر (OR: 1.57؛ 95% CI؛ 0.44 تا 5.57؛ 65 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). این نشان میدهد که اگر احتمال تولد زنده به دنبال دارونما معادل 15% باشد، شانس آن با مصرف متفورمین بین 7% و 50% خواهد بود. ما مطمئن نیستیم که متفورمین در مقایسه با دارونما، تاثیری بر حوادث جانبی دستگاه گوارش (OR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.32 تا 2.57؛ 65 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، یا سقط جنین (OR: 0.50؛ 95% CI؛ 0.04 تا 5.80؛ 65 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا بارداری بالینی (OR: 2.67؛ 95% CI؛ 0.90 تا 7.93؛ 96 زن، 2 مطالعه؛ I² = 48%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) داشته باشد. ما همچنین اطمینان نداریم که رژیم غذایی در ترکیب با متفورمین در برابر رژیم غذایی و دارونما تاثیری بر BMI (MD: -0.30؛ 95% CI؛ 2.16- تا 1.56؛ 143 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و نسبت دور کمر-به-هیپ (waist-to-hip ratio; WHR) (MD: 2.00؛ 95% CI؛ 2.21- تا 6.21؛ 143 زن، 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) داشته باشد.
مداخله دارویی در برابر مداخله غیر-دارویی
هیچ مطالعهای این مقایسه را انجام نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.