Najważniejsze informacje

Nie znaleźliśmy wystarczająco dobrej jakości danych naukowych, aby wykazać, które leczenie – chirurgiczne czy niechirurgiczne – jest lepsze u osób ze zwichniętą rzepką.

Konieczne są dobrej jakości badania porównujące powyższe metody leczenia.

Co to jest zwichnięcie rzepki?

Rzepka to kość w kształcie soczewki znajdująca się w części przedniej kolana. Zwichnięcie występuje, gdy rzepka całkowicie wysuwa się z rowka w kości udowej w kolanie. Zwykle występuje u młodych, aktywnych fizycznie osób, gdy skręcają zgięte kolano, podczas gdy ich stopa jest przymocowana do podłoża. Przyczyna zwichnięcia może być związana z nieprawidłowym kształtem kości kolana, osłabieniem mięśni wokół biodra lub kolana lub napięciem tkanek miękkich po zewnętrznej stronie kolana.

Po zwichnięciu rzepki niektórzy ludzie całkowicie wracają do zdrowia. Jednak u niektórych osób może dochodzić do powtarzających się zwichnięć lub niestabilności rzepki. Mogą również odczuwać uporczywy ból lub mieć ograniczoną funkcjonalność stawu kolanowego.

Jak leczy się zwichnięcie rzepki?

Kiedy dochodzi do zwichnięcia rzepki, uszkodzeniu ulegają tkanki miękkie otaczające kolano. Chorzy muszą poddać się leczeniu, aby przywrócić kolano do pełnego zdrowia. Może to obejmować takie zabiegi, jak utrzymywanie kolana w miejscu (poprzez noszenie pewnego rodzaju ortezy lub bandaża), ćwiczenia, terapię manualną (taką jak fizjoterapia) i oklejanie obszaru wokół kolana taśmą. Niektórzy lekarze sugerują jednak, że operacja może przynieść lepsze rezultaty. Operacja może być wykorzystana do: naprawy lub rekonstrukcji uszkodzonych więzadeł i mięśni, które utrzymują rzepkę w rowku, zmiany kształtu rowka lub zmiany miejsca, w którym rzepka przyczepia się do kości piszczelowej, aby zapobiec jej ponownemu zwichnięciu.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy operacja lub leczenie niechirurgiczne lepiej zapobiegają kolejnemu zwichnięciu rzepki i przywracają funkcję kolana. Przyjrzeliśmy się również wszelkim niepożądanym skutkom leczenia, poziomowi zadowolenia z leczenia, objawom niestabilności i potrzebie operacji po początkowym leczeniu.

Co zrobiliśmy?

Przeszukaliśmy literaturę medyczną do grudnia 2021 r. w poszukiwaniu badań porównujących leczenie chirurgiczne z niechirurgicznym u dorosłych lub dzieci ze zwichnięciem rzepki. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy stopień pewności co do wiarygodności wyników, opierając się na czynnikach takich jak metodologia badań i liczba uczestników.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 10 odpowiednich badań (obejmujących 519 dorosłych i dzieci). W badaniach losowo przydzielano osoby do leczenia chirurgicznego albo niechirurgicznego. W 9 badaniach pacjentów leczono z powodu pierwszego zwichnięcia, 1 badanie dotyczyło osób po wielokrotnych zwichnięciach rzepki. Wiek uczestników wahał się od 13 do 27 lat, przy czym 6 badań obejmowało dzieci. Osoby biorące udział w badaniach obserwowano przez okres od 1 roku do 9 lat po urazie.

Głównie wyniki

Nie byliśmy pewni, czy przeprowadzenie zabiegu operacyjnego w porównaniu z leczeniem niechirurgicznym:

- zmniejszyło liczbę powtarzających się zwichnięć;

- wpłynęło na to, jak dobrze funkcjonuje rzepka;

- zwiększyło lub zmniejszyło ryzyko wystąpienia skutków ubocznych;

- miało istotny wpływ na poziom zadowolenia z leczenia;

- zwiększyło lub zmniejszyło niestabilność rzepki;

- zwiększyło lub zmniejszyło potrzebę dodatkowej operacji.

Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?

Badania te były małe. Niektóre z nich charakteryzowały się słabą metodyką i nieprawidłowym sposobem przeprowadzenia. Jakość danych naukowych była bardzo niska. Byliśmy bardzo niepewni co do tych ustaleń.

Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?

Niniejszy przegląd jest aktualizacją naszego poprzedniego przeglądu. Wyniki badań są aktualne do grudnia 2021 r.