Najważniejsze informacje

– Nie wiemy, czy stosowanie odzieży uciskowej jest bardziej skuteczne niż inne opcje leczenia blizn (np. żele silikonowe, plastry silikonowe, masaż z lanoliną) w zapobieganiu powstawania nieprawidłowo grubych i uniesionych blizn (blizny przerostowe).

– Przyszłe badania powinny obejmować większą liczbę uczestników, którzy będą monitorowani przez dłuższy czas; powinny wyraźnie informować o wszelkich innych metodach leczenia, które są oferowane obok lub jako alternatywa dla terapii uciskowej; i mierzyć wyniki, które są najważniejsze dla osób z urazami oparzeniowymi.

Do czego służy odzież uciskowa?

Odzież uciskowa to ciasna, elastyczna odzież (taka jak opatrunki lub bandaże), którą zwykle zakłada się na ranę oparzeniową, gdy tylko rana zostanie uznana klinicznie za wystarczająco zagojoną. Są one noszone przez 23 godziny na dobę, zwykle przez 12 do 18 miesięcy. Uważa się, że ciasne przyleganie odzieży pomaga zmniejszyć blizny przerostowe.

Blizny przerostowe występują, gdy skóra nie goi się prawidłowo po urazie. Powoduje to powstawanie większych blizn i może powodować ból, swędzenie i ograniczenie ruchu w dotkniętych obszarach. Na rozwój blizny przerostowej wpływa wiele czynników, takich jak wiek, grupa etniczna i poziom hormonów, a także rozmiar, grubość i lokalizacja oparzenia, ale niewiele wiadomo o tym, dlaczego u niektórych osób rozwija się ten rodzaj blizny.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy odzież uciskowa jest skuteczna w zapobieganiu powstawania blizn przerostowych w porównaniu z innymi opcjami leczenia blizn, takimi jak silikonowe żele i plastry, masaż z lanoliną, maść zawierająca lek heparynę sodową lub brak leczenia.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy randomizowanych badań z grupą kontrolną, w których porównywano:

– odzież uciskową w porównaniu z innymi opcjami leczenia; lub

– różne naciski wywierane przez odzież uciskową;

– różne rodzaje odzieży uciskowej.

Badanie z randomizacją to rodzaj badania, w którym uczestnicy są losowo przydzielani do jednej z dwóch lub więcej grup leczenia. Jest to najlepszy sposób na zapewnienie, że grupy uczestników są podobne, a wszelkie różnice między grupami wynikają z ocenianego leczenia.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy pewność danych naukowych w oparciu o takie czynniki, jak metodyka badań i liczebność badanej grupy.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 15 badań, w których wzięło udział 1179 osób z urazami (głównie oparzeniowymi), które skutkowały bliznami; 14 z nich (1057 uczestników) przedstawiło użyteczne dane. Większość badań obejmowała dorosłych i dzieci. Największe badanie obejmowało 159 uczestników, a najmniejsze 17 uczestników. Badania przeprowadzono w krajach na całym świecie, ale większość z nich przeprowadzono w Chinach (pięć) i USA (pięć). Większość badań trwała około sześciu miesięcy; tylko trzy badania trwały 12 miesięcy lub dłużej. W badaniach oceniano szeroki zakres wyników związanych z bliznami, na przykład: grubość blizny, zaczerwienienie, swędzenie, ból, powikłania po leczeniu lub stosowano narzędzie oceny, które obejmowało kilka cech blizn. Jednak nie wszystkie badania oceniały te same punkty końcowe.

Nie jesteśmy pewni, czy odzież uciskowa (z silikonem lub bez) poprawia wyniki związane z bliznami w porównaniu z innymi metodami leczenia (z silikonem lub bez), ponieważ jakość dostępnych danych naukowych jest bardzo niska. Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych sugerujących, że odzież uciskowa lub silikon powodują poważne działania niepożądane, chociaż niewielka ilość danych naukowych sugeruje, że odzież uciskowa może powodować większy dyskomfort; jednak nie jesteśmy tego pewni.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Nie mamy pewności co do korzyści lub szkód związanych z terapią uciskową w porównaniu z innymi terapiami zapobiegającymi powstawaniu blizn przerostowych. Większość badań obejmowała tylko niewielką liczbę osób i wykorzystywała metody, które mogą oznaczać, że niektóre wyniki były obarczone błędem systematycznym. W niektórych badaniach pacjenci byli świadomi stosowanego leczenia, co mogło mieć wpływ na to, jak oceniali poprawę swoich blizn. Niektóre badania obejmowały również osoby z bliznami powstałymi w wyniku urazów innych niż oparzenia. Większość badań nie trwała wystarczająco długo, aby wykazać długoterminowe zmiany (12 miesięcy lub więcej) w bliznach.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane są aktualne do czerwca 2023 r.