Kluczowe informacje

Nie mamy pewności, czy plaster silikonowy poprawia wygląd blizny w większym stopniu niż:

- niestosowanie leczenia,

- leczenie opatrunkiem z żelem przypominającym silikonowy, który nie zawiera silikonu;

- iniekcje acetonidu triamcynolonu (leku) bezpośrednio do zmiany lub pod skórę.

Nie ma pewności co do przeciwbólowego działania plastra silikonowego, w porównaniu z niestosowaniem leczenia.

Nie wiadomo także, czy opatrunki z żelem silikonowym wpływają na natężenie bólu w porównaniu z opatrunkami, które tego żelu nie zawierają, lub śródskórnymi iniekcjami acetonidu triamcynolonu.

Czym są blizny keloidowe?

Blizna to ślad pozostawiony na skórze po zagojeniu się rany lub urazu. Czasami blizny mogą rozwijać się nieprawidłowo, tworząc wypukłe i nieestetyczne blizny keloidowe, które mogą wpływać na komfort fizyczny i psychiczny pacjentów. Blizny keloidowe często pojawiają się po drobnych urazach i mogą rozprzestrzeniać się na skórę otaczającą pierwotną ranę. Są trudne do wyleczenia, mogą dotyczyć obu płci i pojawiać się w każdym wieku.

Jak leczy się blizny keloidowe?

Plaster silikonowy to miękki i elastyczny opatrunek na rany zawierający elastyczną postać silikonu. Ma miękką, gumową konsystencję i łatwo przylega do skóry. Uważa się go za optymalne rozwiązanie w leczeniu blizn keloidowych. Może być aplikowany na gojącą się ranę w celu zmiękczenia i wygładzenia blizny keloidowej.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

W tym Przeglądzie Cochrane chcieliśmy dowiedzieć się, jakie są korzyści i zagrożenia związane z leczeniem blizn keloidowych za pomocą plastrów silikonowych.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań, które dotyczyły stosowania plastrów silikonowych w leczeniu blizn keloidowych. Skupialiśmy się wyłącznie na badaniach z randomizacją (RCT), w których leczenie dobierane jest losowo dla każdego z uczestników. Badania tego typu dostarczają najbardziej wiarygodnych danych naukowych dotyczących efektów leczenia.

Co udało się nam ustalić?

Znaleźliśmy 2 badania z łączną liczbą 36 uczestników (85 blizn), z których 33 uczestników (z 76 bliznami) ukończyło badanie. Mieli oni blizny keloidowe powstałe w wyniku operacji, zakażonych ran lub urazów. Efekty zastosowania plastra silikonowego porównywano z:

- niestosowanie leczenia,

- leczeniem opatrunkiem z żelem przypominającym silikonowy, który nie zawiera silikonu;

- iniekcje acetonidu triamcynolonu (leku) bezpośrednio do zmiany lub pod skórę.

Jedno badanie przeprowadzono w Brazylii, a drugie w Singapurze. Trwały one kolejno 3 miesiące oraz 4,5 miesiąca.

W obu badaniach przedstawiono oceny blizn dokonane przez pracowników służby zdrowia, nie zgłoszono jednak żadnych danych, które można by wykorzystać w tym przeglądzie. W badaniach nie odnotowano przydatnych wyników dotyczących własnej oceny blizny po leczeniu. W obu badaniach przedstawiono również ocenę bólu, nie podano jednak żadnych danych, które mogłyby zostać wykorzystane w tym przeglądzie.

W żadnym z przeprowadzonych badań nie odnotowano przydatnych wyników dotyczących samopoczucia pacjentów (jakości ich życia). Ponadto nie zaobserwowano, czy pozostali oni przy leczeniu (przestrzegali zasad terapii), czy ich leczenie miało jakiekolwiek niepożądane skutki, ani tego, czy leczenie było dla nich opłacalne (korzyści z leczenia przewyższały ewentualne dodatkowe koszty).

Kluczowe wnioski

Nie mamy pewności, czy plaster silikonowy poprawia wygląd blizny bardziej niż niestosowanie leczenia, leczenie opatrunkiem z żelem niesilikonowym lub śródskórne wstrzyknięcia acetonidu triamcynolonu.

Nie ma pewności co do przeciwbólowego działania plastra silikonowego, w porównaniu z niestosowaniem leczenia. Nie wiadomo także, czy opatrunki z żelem silikonowym wpływają na natężenie bólu w porównaniu z opatrunkami, które tego żelu nie zawierają, lub śródskórnymi iniekcjami acetonidu triamcynolonu.

Wnioski

Nie zostało również potwierdzone, czy stosowanie opatrunków z żelem silikonowym w porównaniu z niestosowaniem leczenia, leczeniem opatrunkami z żelem niesilikonowym lub śródskórnymi wstrzyknięciami acetonidu triamcynolonu stanowi jakąkolwiek różnicę w leczeniu blizn keloidowych.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Nie mamy pewności co do danych naukowych, ponieważ pochodzą one z bardzo niewielu badań, w których uczestniczyła niewielka liczba osób. Wyniki natomiast zostały opisane nieprecyzyjnie, więc nie jesteśmy pewni, na ile są wiarygodne. Niniejsze wnioski mogą ulec zmianie, jeśli będą dostępne wyniki kolejnych badań.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Przegląd ten obejmuje dane naukowe opublikowane do 15 grudnia 2021 r.