Leczenie chirurgiczne czy niechirurgiczne: co jest lepsze w przypadku zespołu cieśni nadgarstka?

Najważniejsze informacje

Operacja prawdopodobnie skutkuje większym stopniem poprawy klinicznej niż szynowanie po okresie obserwacji od 6 do 12 miesięcy. Dane naukowe dotyczące tego, która z tych dwóch metod leczenia może mieć mniej szkodliwe skutki są niepewne.

Dane naukowe nie są pewne, czy poprawa kliniczna lub stopień efektów ubocznych różnią się pomiędzy operacją a zastrzykiem z kortykosteroidów po okresie obserwacji trwającym od 6 do 12 miesięcy.

Ogólnie nie mamy pewności, co do skuteczności operacji u osób z zespołem cieśni nadgarstka, ponieważ nie znaleźliśmy badań porównujących operację z placebo lub brakiem leczenia. Przyszłe badania powinny wypełnić tę lukę w danych naukowych.

Czym jest zespół cieśni nadgarstka?

Zespół cieśni nadgarstka to stan, w którym nerw pośrodkowy w nadgarstku jest uciskany, powodując drętwienie, mrowienie kciuka, palca wskazującego, środkowego oraz ból. W ciężkich przypadkach czucie skórne może zostać trwale osłabione, a ucisk może spowodować zanik mięśni u podstawy kciuka.

Jak leczy się zespół cieśni nadgarstka?

Zazwyczaj jako leczenie pierwszego rzutu oferowane są metody niechirurgiczne, takie jak szyny, zastrzyki z kortykosteroidów, ćwiczenia i terapia manualna. Operację rozważa się u osób z utrzymującymi się objawami, a czasami jako leczenie pierwszego rzutu u osób z ciężkimi objawami.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy leczenie chirurgiczne jest bardziej korzystne i mniej szkodliwe w leczeniu zespołu cieśni nadgarstka od metod niechirurgicznych.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których porównywano operację z brakiem leczenia, leczeniem placebo lub jakimkolwiek leczeniem niechirurgicznym. Porównaliśmy stopień poprawy klinicznej, objawy, funkcję ręki, ból i jakość życia związaną ze stanem zdrowia, a także szkodliwe skutki oraz potrzebę dalszych operacji. Dane zebraliśmy i przeanalizowaliśmy zgodnie z metodami Cochrane.

Co udało się ustalić?

Znaleźliśmy 14 badań z randomizacją, w których wzięło udział 1231 osób: średni wiek wahał się od 32 do 53 lat; 84% stanowiły kobiety; uczestnicy reprezentowali dziewięć krajów z Azji, Europy i Ameryki Północnej; czas trwania objawów o różnym stopniu nasilenia obejmował od 31 tygodni do 3,5 roku. Operację porównano z 1) szynowaniem, 2) iniekcją kortykosteroidów, 3) szynowaniem i iniekcją kortykosteroidów, 4) iniekcją osocza bogatopłytkowego, 5) terapią manualną (trzy 30-minutowe sesje zabiegowe, w tym techniki odwrażliwiające raz w tygodniu), 6) wielomodalne leczenie nieoperacyjne (połączenie sześciu wizyt terapii dłoni, modyfikacja aktywności, niesteroidowe leki przeciwzapalne, szynowanie, a następnie w razie potrzeby leczenie ultradźwiękami), 7) leczenie niespecyficzne i wsparcie dłoni. Ponadto w jednym badaniu porównano wstrzyknięcie kortykosteroidów z zabiegiem chirurgicznym i wstrzyknięciem kortykosteroidów. W przypadku 2 badań włączono osoby, które nie reagowały na leczenie niechirurgiczne trwające co najmniej 2 tygodnie. Wielkość badania wahała się od 22 do 176 osób. W przypadku 10 badań oceniano wyniki po długookresowej obserwacji (ponad 3 miesiące, zwykle 6 lub 12 miesięcy).

Nie znaleźliśmy badań porównujących zabieg chirurgiczny z placebo lub brakiem leczenia.

Najważniejsze wyniki

Z uwagi na to, że zabieg chirurgiczny jest często przeprowadzany ze względu na długoterminowe efekty, w niniejszym podsumowaniu skupiono się na długookresowej obserwacji (od 6 do 12 miesięcy).

Operacja w porównaniu z szynowaniem

Operacja prawdopodobnie skutkuje większą (dwukrotnie) poprawą kliniczną w porównaniu z szynowaniem. Jednak zabieg chirurgiczny może nie być bardziej korzystny niż szynowanie w celu poprawy objawów lub funkcjonowania dłoni albo ogólnej jakości życia związanej ze zdrowiem.

Nie ma pewności, czy ryzyko szkodliwych skutków różni się w przypadku operacji i szynowania. Niektóre osoby w grupie stosującej szynowanie doświadczyły powikłań związanych z zabiegiem chirurgicznym, ponieważ przeszły operację przed pomiarem wyników. Jednak prawdopodobnie zabieg chirurgiczny zmniejsza potrzebę dalszych operacji.

Operacja w porównaniu ze wstrzyknięciem kortykosteroidów

Nie mamy pewności, czy poprawa kliniczna, złagodzenie objawów, ryzyko wystąpienia szkodliwych skutków i konieczność dalszej operacji różnią się w przypadku zabiegu chirurgicznego i wstrzyknięcia kortykosteroidów. Prawdopodobnie nie ma istotnej różnicy w odniesieniu do funkcji dłoni lub bólu.

Inne porównania

Chirurgia jest prawdopodobnie nieco bardziej korzystna niż wielomodalne leczenie nieoperacyjne w celu złagodzenia objawów, ale może nie zapewniać korzyści w zakresie innych wyników.

Zabieg chirurgiczny prawdopodobnie zapewnia wyższy wskaźnik poprawy klinicznej niż terapia manualna (1,6 razy), ale może nie zapewniać korzyści w zakresie innych wyników.

Nie mamy pewności, czy zabieg chirurgiczny zapewnia więcej korzyści w porównaniu z połączeniem szynowania i zastrzyku z kortykosteroidów.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Najważniejszym ograniczeniem jest brak istniejących danych, aby określić, czy operacja jest lepsza niż brak leczenia lub czy operacja jest skuteczniejsza niż kontynuacja leczenia niechirurgicznego u osób, u których nie nastąpiła poprawa po interwencjach niechirurgicznych. Ponadto nie jest jasne, czy operacja może zapewnić bardziej długotrwałe efekty po kilku latach obserwacji.

Na nasze zaufanie do danych naukowych dotyczących różnic między leczeniem chirurgicznym i niechirurgicznym największy wpływ miał fakt, że uczestnicy wszystkich badań byli świadomi, które leczenie otrzymali. Może to mieć wpływ na sposób zaraportowania wyników i i skutkować stronniczymi szacunkami efektów leczenia. Co więcej, w dwóch dużych badaniach aż 40% osób losowo przydzielonych do leczenia niechirurgicznego zdecydowało się na operację w trakcie badania i przeszło ją zanim dokonano pomiaru wyników długookresowych. Gdyby te osoby nie były poddane operacji, ich wyniki mogłyby być gorsze, a korzyści wynikające z zabiegu chirurgicznego byłyby niedoszacowane.

Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do listopada 2022 roku.