Najważniejsze informacje

Kobiety lub ich dzieci, które otrzymały modele ciągłości opieki położnej, były mniej narażone na cesarskie cięcie lub poród instrumentalny z użyciem kleszczy lub próżniociągu, a także na nacięcie krocza (cięcie krocza i ściany pochwy wykonane przez pracownika ochrony zdrowia). Miały one za to większe szanse na samoistny poród naturalny.

Kobiety, które otrzymały modele ciągłości opieki położnej, informowały o pozytywniejszych doświadczeniach podczas ciąży, porodu i połogu. Ponadto odnotowano oszczędność kosztów w okresie przedporodowym (opieka podczas ciąży) i śródporodowym (opieka podczas porodu i narodzin).

Dalsze dane mogą zmienić wyniki, a przyszłe badania powinny skupiać się na wpływie na kobiety ze społecznymi czynnikami ryzyka oraz na kobiety z powikłaniami medycznymi, a także na zrozumieniu wdrażania i skalowania modeli ciągłości opieki położnej, z naciskiem na kraje słabo- i średniorozwinięte.

Czym są modele ciągłości opieki położnej?

W modelach ciągłości opieki położnej zapewnia się kobiecie opiekę tej samej położnej lub zespołu położnych podczas ciąży, porodu i wczesnego okresu rodzicielstwa, w razie potrzeby we współpracy z zespołami położniczymi i specjalistycznymi.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Celem badania było wskazanie różnic w wynikach pomiędzy kobietami lub ich dziećmi, które otrzymały model ciągłości opieki położnej, a tymi, które korzystały z innych modeli opieki.

Główne rezultaty: samoistny poród naturalny, cesarskie cięcie, znieczulenie miejscowe (znieczulenie podpajęczynówkowe lub blokada zewnątrzoponowa w celu znieczulenia dolnej części ciała), nienaruszone krocze (obszar między odbytem a sromem), utrata płodu po 24. tygodniu ciąży, przedwczesny poród i śmierć noworodka.

Przyjrzano się również szeregowi innych wyników, w tym doświadczeniom kobiet i kosztom.

Co zrobiliśmy?

Szukano badań, w których porównywano modele ciągłości opieki położnej z innymi modelami opieki nad kobietami w ciąży. Porównano i podsumowano wyniki badań oraz oceniono wiarygodność danych naukowych, opierając się na czynnikach takich jak metody badawcze i wielkość próby badawczej.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleziono 17 badań z udziałem 18 533 kobiet w Australii, Kanadzie, Chinach, Irlandii i Wielkiej Brytanii.

Wiele z tych badań w dużej mierze skupiało się na kobietach z niższym ryzykiem powikłań na początku ciąży lub pochodzących z określonego położenia geograficznego. Jeżeli u kobiet wystąpiły komplikacje w czasie ciąży, porodu i połogu, położne w dalszym ciągu zapewniały opiekę położniczą we współpracy z zespołami specjalistycznymi i położniczymi.

Najważniejsze wyniki

Kobiety lub ich dzieci, które otrzymały modele ciągłości opieki położnej rzadziej doświadczały cesarskiego cięcia lub porodu kleszczowego, czy też nacinania krocza, w porównaniu z kobietami, które otrzymały inne modele opieki. W ich przypadku częściej miał miejsce samoistny poród naturalny.

Modele ciągłości opieki położnej prawdopodobnie mają nieznaczny wpływ na prawdopodobieństwo nienaruszenia krocza czy na prawdopodobieństwo przedwczesnego porodu.

Nie ma pewności co do wpływu modeli ciągłości opieki położnej na znieczulenie miejscowe, utratę płodu po 24. tygodniu ciąży czy śmierć noworodka.

Kobiety, które otrzymały opiekę w ramach modeli ciągłości opieki położnej, informowały o pozytywniejszych doświadczeniach podczas ciąży, porodu i połogu. Ponadto odnotowano oszczędność kosztów w okresie przedporodowym i śródporodowym.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Istnieją wątpliwości co do rzetelności owych wyników, a dalsze dane naukowe mogą je zmodyfikować. Przykładowo nie zawsze jest jasność co do tego, czy oceniający wyniki wiedzieli, jaki rodzaj opieki otrzymały kobiety. Dane dotyczące utraty płodu po 24. tygodniu ciąży i śmierci noworodka opierają się na bardzo małej liczbie przypadków i nie przeprowadzono wystarczająco wielu badań, aby uznać niektóre z wyników za wiarygodne. Brakuje danych dotyczących istotnych aspektów takich jak stan zdrowia matki i dziecka po porodzie czy ponownych hospitalizacji noworodków.

Niewiele badań uwzględniało kobiety z wysokim ryzykiem powikłań, zaś żadne z badań nie skupiało się na kobietach w trudnych sytuacjach życiowych, co wskazuje na potrzebę przyszłych badań w tych obszarach. Podkreśla to konieczność bardziej kompleksowych i zróżnicowanych badań, aby poprawić zrozumienie i rzetelność tych wyników, szczególnie w różnych populacjach i w różnych placówkach opieki zdrowotnej.

Przyszłe badania powinny skupiać się na wpływie na kobiety obciążone społecznymi czynnikami ryzyka oraz na kobiety z powikłaniami medycznymi, a także na zrozumieniu wdrażania i skalowania modeli ciągłości opieki położnej, w szczególności w krajach o niskich i średnich dochodach.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Jest to aktualizacja poprzedniego przeglądu badań. Uwzględniono dane z okresu do 17 sierpnia 2022 r.