Pytanie badawcze

Ten przegląd Cochrane miał na celu porównanie korzyści i szkód wynikających ze stosowania szyny na nadgarstek z brakiem leczenia lub innymi rodzajami leczenia u osób z zespołem cieśni nadgarstka (ang. carpal tunnel syndrome, CTS).

Wprowadzenie

CTS to stan, w którym jeden z dwóch głównych nerwów w nadgarstku jest uciskany. Może to prowadzić do bólu dłoni i nadgarstka, a także drętwienia i mrowienia kciuka, palca wskazującego i środkowego. Poważny ucisk może skutkować zanikiem mięśni dłoni i utratą zręczności ręki. Zespół CTS występuje częściej u kobiet i osób w wieku powyżej 50 lat. 

Wiele osób poddaje się zabiegom chirurgicznym w celu leczenia CTS, choć zwykle najpierw oferowane są zabiegi niechirurgiczne, takie jak szynowanie, zastrzyki z kortykosteroidów (leków zmniejszających stan zapalny) lub ćwiczenia. Szynowanie polega na unieruchomieniu nadgarstka w pozycji neutralnej (wyprostowanej), zwykle pozostawiając palcom i kciukowi swobodę ruchu.

Charakterystyka badań

Zebraliśmy i przeanalizowaliśmy wszystkie istotne badania, w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie przeglądu i znaleźliśmy 29 badań, które oceniały bezpieczeństwo i korzyści wynikające ze stosowania szyn u osób z CTS. Średni wiek uczestników wynosił od 42 do 60 lat, liczba uczestników wynosiła 1937, a 81% stanowiły kobiety. Większość miała objawy łagodne do umiarkowanych.

Najważniejsze wyniki

Szyna noszona przez okres krótszy niż trzy miesiące może nie poprawiać objawów CTS i prawdopodobnie nie poprawi funkcjonowania ręki w porównaniu z brakiem interwencji. Z drugiej strony, osoby, które stosowały szynę na noc z reguły zgłaszały ogólną poprawę w porównaniu z osobami, które nie stosowały szyny.

Nadal nie mamy pewności co do korzyści płynących z zastosowania szyn w dłuższym okresie czasu (powyżej 3. miesięcy), ze względu na niewielką liczbę badań i niespójne wyniki uzyskane w ramach podobnych badań. Nie możemy z całą pewnością stwierdzić, czy szynowanie zapewnia znaczącą poprawę objawów lub funkcjonowania.  

Nie mamy również pewności, czy szynowanie zmniejsza potrzebę operacji, ponieważ tylko trzy badania analizowały ten wynik. Szynowanie może powodować przemijające skutki uboczne, takie jak trudności z zasypianiem lub przejściowe mrowienie po zdjęciu szyny; w żadnym z badań klinicznych nie odnotowano ciężkich skutków ubocznych. Żadne z badań nie wykazało, czy stosowanie szyn poprawiło jakość życia.

W niektórych badaniach oceniano, czy szynowanie poprawia wyniki, gdy jest stosowane wraz z innymi metodami leczenia. Wyniki sugerują, że stosowanie szyn może mieć niewielki lub żaden wpływ na wyniki, gdy jest stosowane razem z iniekcjami kortykosteroidów lub w połączniu z różnymi rodzajami rehabilitacji. 

Szynowanie porównano z innymi rodzajami leczenia. Wydaje się, że szynowanie nie poprawia wyników w porównaniu z kortykosteroidami (w formie iniekcji lub doustnie), ćwiczeniami, kinezjotapingiem (taśmami elastycznymi), sztywnym tapingiem i prawdopodobnie nie poprawia wyników w porównaniu z osoczem bogatopłytkowym (koncentrat osocza i płytek krwi pochodzących z krwi) lub pozaustrojową terapią falą uderzeniową (impulsy dźwiękowe o wysokiej energii). 

W niektórych badaniach porównywano różne schematy noszenia szyny. Jedno z badań wykazało, że sześciomiesięczne szynowanie może poprawić objawy i funkcjonowanie w porównaniu z sześciotygodniowym szynowaniem. Inne badanie wykazało, że szynowanie w pełnym wymiarze godzin może nie poprawiać wyników w porównaniu z szynowaniem nocnym.

Wnioski autorów

Obecnie istnieją ograniczone dane naukowe potwierdzające stosowanie szyn na nadgarstek w leczeniu CTS, ponieważ istnieje niewiele badań, a ich wyniki są niespójne. Chociaż wydaje się, że szynowanie może nie pogarszać objawów ani nie powodować skutków ubocznych, stosowanie szyn może przynosić niewielkie lub żadne korzyści w łagodzeniu objawów CTS i poprawie funkcji ręki, szczególnie w krótkim okresie (krótszym niż 3 miesiące). Jedno z badań sugeruje, że nocne szynowanie może zwiększyć szansę na ogólną poprawę w porównaniu z brakiem leczenia. Korzyści z szynowania mogą pojawić się po miesiącach stosowania, ale potrzebujemy dobrze zaprojektowanych badań, aby ustalić, jak skuteczne jest stosowanie szyn oraz jaki jest najlepszy sposób korzystania z nich (stosowanie w nocy lub w pełnym wymiarze godzin; stosowanie długoterminowe lub krótkoterminowe). 

Szynowanie jest stosunkowo niedrogie i nie powoduje długoterminowych skutków ubocznych. Dlatego nawet niewielkie korzyści mogą uzasadniać jego stosowanie u osób, które nie są zainteresowane inwazyjnymi interwencjami, takimi jak operacja. 

Pewność danych naukowych

Osoby biorące udział w badaniach były świadome swojego leczenia. Wiedza ta może prowadzić do wyrażenia bardziej pochlebnych opinii na temat korzyści niż w przypadku osób nieświadomych leczenia (tzw. "zaślepionych"). W kilku badaniach, w których analizowano te same metody leczenia i te same punkty końcowe, wyniki były niespójne. 

Dane naukowe są aktualne do grudnia 2021 r.