Kluczowe informacje

• W pierwszych dniach po urodzeniu wcześniaki potrzebują niższego spożycia soli (sodu), aby zapobiec wysokiemu poziomowi sodu we krwi. Nie mamy jednak pewności, czy ma to jakikolwiek wpływ na śmiertelność noworodków lub na ich zdrowie w czasie hospitalizacji. W większości badań nad wczesną suplementacją sodu nie oceniano wzrostu i rozwoju w dłuższej perspektywie czasu.

• Po upływie pierwszych dni od urodzenia wcześniaki wymagają wyższego spożycia sodu, aby zapobiec niskiemu poziomowi sodu we krwi. Wyższe spożycie sodu może również zmniejszyć poporodowe zaburzenia wzrostu u wcześniaków. Nie mamy jednak pewności, czy ma to jakikolwiek wpływ na śmiertelność, zdrowie noworodków podczas pobytu w szpitalu lub na ich rozwój w dłuższej perspektywie czasu.

• Ze względu na niewystarczające dane naukowe nie wiemy, czy podawanie zarówno większych, jak i mniejszych ilości sodu w pierwszych dniach po urodzeniu, a także około tygodnia po urodzeniu, wpływa na stężenie sodu we krwi, wzrost, śmiertelność, przebieg hospitalizacji (w tym przewlekłe choroby płuc i ciężkie zaburzenia jelitowe - martwicze zapalenie jelit) oraz rozwój w dłuższej perspektywie czasu.

Czym jest wysoki poziom sodu?

U dzieci urodzonych przedwcześnie (przed 32 tygodniem ciąży) pojawia się zwiększone ryzyko wystąpienia wysokiego stężenia sodu (soli) we krwi (150 mmol/l lub więcej) w pierwszych dniach po urodzeniu (wczesna hipernatremia). Dzieje się tak głównie na skutek dużej utraty wody przez skórę

Czym jest niski poziom sodu?

W przypadku dzieci urodzonych bardzo przedwcześnie istnieje również zwiększone ryzyko wystąpienia niskiego poziomu sodu we krwi (poniżej 130 mmol/l) już po upływie kilku pierwszych dni od urodzenia (późna hiponatremia). W dużej mierze jest to spowodowane wysoką utratą sodu z moczem i potrzebami rozwojowymi dziecka.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Zbyt duże lub zbyt małe spożycie sodu może mieć wpływ na wyniki hospitalizowanych noworodków, ich wzrost i rozwój. Naszym celem było określenie wpływu wyższego i mniejszego spożycia sodu przez wcześniaki na poziom sodu, wyniki noworodków na oddziale (w tym śmierć, problemy z jelitami i płucami), wzrost i wyniki rozwojowe.

Co zrobiliśmy w tym celu?

Wyszukaliśmy badania, w których analizowano wyższe oraz niższe spożycie sodu zarówno w przypadku karmienia dożylnego (za pomocą kroplówki), jak i dojelitowego (za pomocą rurki wprowadzonej przez usta lub nos do jelita) podawanego wcześniakom. Przeprowadziliśmy oddzielne porównania badań, w których oceniano wczesną (mniej niż 7 dni po urodzeniu), późną (7 lub więcej dni po urodzeniu) oraz wczesną i późną suplementację sodu.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 4 badania z udziałem 103 dzieci, w których porównywano wczesne (poniżej 7 dni po urodzeniu), 4 badania z udziałem 138 dzieci, w których porównywano późne (7 lub więcej dni po urodzeniu) oraz jedno badanie z udziałem 20 dzieci, w którym oceniano wczesne i późne spożycie wysokich i niskich dawek sodu.

Głównie wyniki

Wczesne (przed 7 dniem po urodzeniu) wysokie spożycie sodu może skutkować większą liczbą noworodków z wysokim poziomem sodu, ale podobną liczbą niemowląt z niskim poziomem sodu wśród wcześniaków. Nie jesteśmy jednak pewni, czy będzie to miało jakikolwiek wpływ na śmiertelność niemowląt lub inne skutki zdrowotne noworodków w czasie hospitalizacji. Niewiele badań dotyczyło wzrostu i rozwoju niemowląt w dłuższej perspektywie czasu po opuszczeniu szpitala.

Późne (7 lub więcej dni po urodzeniu) wysokie spożycie sodu może zmniejszyć częstość występowania niskiego poziomu sodu. Nie jesteśmy pewni, czy późne spożycie większych ilości sodu wpływa na częstość występowania wysokiego poziomu sodu. Późne zwiększenie spożycia sodu może zmniejszyć poporodowe zaburzenia wzrostu. Nie mamy pewności, czy późne zwiększenie spożycia sodu wpływa na śmiertelność lub ma inny wpływ na zdrowie niemowląt w czasie hospitalizacji lub na rozwój dziecka w dłuższej perspektywie czasu po opuszczeniu szpitala.

Nie wiemy, czy wczesne i późne spożycie większych lub mniejszych ilości sodu wpływa na poziom sodu we krwi, wzrost, śmiertelność, zdrowie noworodków w szpitalu oraz ich długoterminowe wyniki.

Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?

Wszystkie badania uwzględnione w tym przeglądzie są małe, przy czym wiele wyników było niekompletnych lub nie zostało zgłoszonych. W rezultacie nie mamy pewności co do wpływu wyższego lub niższego spożycia sodu przez wcześniaki na ich zdrowie w trakcie hospitalizacji, w tym na śmiertelność, wzrost i rozwój w dłuższej perspektywie czasu po opuszczeniu szpitala. Konieczne są dalsze badania, w szczególności w celu określenia najlepszego poziomu spożycia sodu w pierwszym dniu po urodzeniu, wpływu wyższego i niższego spożycia sodu w pierwszym tygodniu na wyniki leczenia w trakcie hospitalizacji, wzrost i wyniki dłuższej perspektywie czasu, a także wpływu wyższego i średniego spożycia sodu po upływie pierwszego tygodnia na wzrost, wyniki leczenia w trakcie hospitalizacji, wzrost i wyniki dłuższej perspektywie czasu po wypisaniu ze szpitala.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do sierpnia 2022 r.