Najważniejsze informacje
Wspólne podejmowanie decyzji może zmniejszyć u kobiet poczucie niepewności lub żalu, a także wspierać proces podejmowania decyzji związanych z uczestnictwem w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi. Należy jednak zauważyć, że nasze zrozumienie tego, jak dokładnie może to wpływać na decyzje kobiet dotyczące badań przesiewowych, jest niepełne.
Czym jest wspólne podejmowanie decyzji?
Wspólne podejmowanie decyzji to sytuacja, w której lekarz i pacjent współpracują nad wyborem najlepszej opieki. Rozmawiają o różnych opcjach, zaletach i wadach oraz o tym, co jest ważne dla pacjenta. Korzystają z narzędzi, takich jak broszury lub przewodniki online (pomoce decyzyjne), aby zapewnić jasne informacje i wspólnie podjąć decyzje.
Dlaczego wspólne podejmowanie decyzji ma znaczenie dla badań przesiewowych w kierunku raka piersi?
Badanie przesiewowe w kierunku raka piersi pomaga w ratowaniu życia i przyczynia się do zmniejszenia liczby problemów zdrowotnych pojawiających się w trakcie leczenia. W niektórych przypadkach może jednak wskazywać nieprawidłowe wyniki lub prowadzić do wdrożenia zbyt intensywnego leczenia. Kiedy kobiety i lekarze wspólnie dokonują wyborów, mogą podejmować świadome decyzje, które są zgodne z wartościami kobiet.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Celem badania było sprawdzenie, czy wspólne podejmowanie decyzji może zwiększać satysfakcję, pewność siebie i świadomość kobiet podczas podejmowania decyzji o udziale w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi.
Co zrobiliśmy?
Włączyliśmy badania, w których analizowano, jak współdecydowanie wpływa na kobiety podejmujące decyzje o poddaniu się badaniom przesiewowym w kierunku raka piersi. Wybraliśmy do oceny badania, które porównywały niektóre lub wszystkie ważne aspekty wspólnego podejmowania decyzji z rutynową opieką. Oceniliśmy, na ile możemy być pewni wyników na podstawie takich czynników, jak metody badań i ich wielkość.
Co udało się ustalić?
Przyjrzeliśmy się 19 badaniom z udziałem 64 215 kobiet. Kobiety otrzymały informacje na temat zalet i wad badań przesiewowych w kierunku raka piersi. Większość badań wykorzystywała narzędzia do dostarczania tych informacji. Sześć badań nie obejmowało dyskusji z pracownikiem ochrony zdrowia, a 11 badań nie uwzględniało wartości i preferencji kobiety. Badania te obserwowały kobiety przez krótki czas, zwykle od jednego do trzech miesięcy, i były prowadzone w USA, Europie, Australii i jedno w Iranie. Większość badań była finansowana przez rząd lub szkoły, a niektóre przez prywatne grupy.
Wspólne podejmowanie decyzji obejmujące wszystkie kluczowe elementy
Dwa badania obejmowały dyskusje z pracownikami ochrony zdrowia i uwzględniały wartości i preferencje kobiet. Na podstawie pojedynczego badania stwierdzono, że wspólne podejmowanie decyzji może nie wpływać na wiedzę kobiet o tym, kiedy należy rozpocząć badania przesiewowe i z jaką częstotliwością, jednak wyniki są niepewne. W dwóch badaniach nie analizowano wyników takich, jak satysfakcja kobiet ze wspólnego procesu podejmowania decyzji, pewność uczestników względem otrzymanych wyników z badań przesiewowych, przestrzegania ustaleń dotyczących aktywnego udziału w procesie decyzyjnym, efektywności komunikacji z lekarzami, czy zmian w zakresie zdrowia psychicznego.
Skrócone formy wspólnego podejmowania decyzji z wyjaśnieniem wartości i preferencji
W sześciu badaniach wykorzystano narzędzia do podejmowania decyzji z uwzględnieniem wartości i preferencji kobiet, jednakże nie uwzględniono rozmów z pracownikiem ochrony zdrowia. Taki rodzaj wspólnego podejmowania decyzji może sprawić, że kobiety poczują się pewniej i będą miały większą świadomość swoich wyborów, chociaż może to nie mieć wpływu na zmniejszenie niepokoju lub obaw związanych z rakiem. We wspomnianych badaniach nie analizowano wyników takich jak satysfakcja kobiet ze wspólnego procesu podejmowania decyzji, przestrzegania ustaleń dotyczących aktywnego udziału w procesie decyzyjnym oraz efektywności komunikacji z lekarzami.
Wzmocniona komunikacja na temat ryzyka bez innych elementów procesu wspólnego podejmowania decyzji
W jedenastu badaniach przedstawiono kobietom informacje na temat dostępnych metod oraz związanych z nimi zalet i wad, natomiast nie uwzględniono w nich konsultacji z pracownikiem ochrony zdrowia ani nie wzięto pod uwagę wartości i preferencji kobiet. Ten rodzaj wspólnego podejmowania decyzji pomaga kobietom czuć się bardziej świadomymi swoich wyborów, choć nie jest jasne, czy zwiększa ich pewność siebie. Nie ma on wpływu na poziom odczuwanego niepokoju lub depresji, ale przyczynia się złagodzenia obaw związanych z rakiem. We wspomnianych badaniach nie analizowano wyników takich jak satysfakcja kobiet ze wspólnego procesu podejmowania decyzji, przestrzegania ustaleń dotyczących aktywnego udziału w procesie decyzyjnym oraz efektywności komunikacji z lekarzami.
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?
Chociaż istniało wiele badań obejmujących łącznie ponad 60 000 kobiet, badania te wykorzystywały różne podejścia do wspólnego podejmowania decyzji, prezentowały dane w różnych formatach, a ich wyniki nie zostały uznane za istotne dla naszego przeglądu. Różnice te uniemożliwiły nam połączenie informacji w niektórych przypadkach w celu uzyskania jasnych wyników. Ponadto, niektóre badania miały problemy związane z metodami. W związku z tym, nie możemy mieć pewności co do niektórych wniosków w tym przeglądzie.
Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?
Informacje są zaktualizowane do sierpnia 2023 r.
Tłumaczenie: Maria Kowalczyk Redakcja: Małgorzata Maraj