Kluczowe informacje
Nirmatrelwir/rytonawir (Paxlovid) jest oceniany pod względem leczenia choroby spowodowanej przez SARS-CoV-2 (COVID-19).
Nirmatrelvir/rytonawir może prowadzić do mniejszej liczby zgonów i poprawy stanu pacjenta, ocenianego na podstawie konieczności hospitalizacji lub zgonu w ciągu 28 dni u nieszczepionych pacjentów ambulatoryjnych ze zwiększonym ryzykiem progresji choroby, otrzymujących leczenie w ciągu pięciu dni od wystąpienia objawów.
Nie mamy pewności co do skuteczności nirmatrelwiru/rytonawiru u pacjentów hospitalizowanych.
Wykluczyliśmy dwa badania ze względu na obawy dotyczące rzetelności badań. Znaleźliśmy 13 trwających badań.
Co to jest nirmatrelwir/rytonawir?
Połączenie nirmatrelwiru z rytonawirem jest nowym lekiem opracowanym do leczenia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i ma na celu uniknięcie ciężkiego przebiegu COVID-19 u osób bez objawów lub z łagodnymi objawami tej choroby. Rytonawir zwiększa skuteczność nirmatrelwiru, jednak może wchodzić w interakcje z wieloma innymi lekami, co może nasilać działania niepożądane.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy się dowiedzieć, czy stosowanie nirmatrelwiru z rytonawirem zmniejsza śmiertelność, zachorowalność i skraca czas zakażenia u chorych na COVID-19 lub czy jest przydatny w zapobieganiu tej chorobie. Uwzględniliśmy badania porównujące lek z placebo (leczeniem pozorowanym), niestosowaniem leczenia, standardową opieką lub jakimkolwiek innym leczeniem COVID-19. Zajęliśmy się kwestią równości i chcieliśmy dowiedzieć się, czy istnieją pewne grupy ludzi, u których nirmatrelwir/rytonawir działa najskuteczniej lub jest mniej skuteczny. Przyjrzeliśmy się osobom starszym, osobom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji społecznej z innymi chorobami (chorobami współistniejącymi), osobom z krajów o niskich i od niskich do średnich dochodach oraz osobom z różnych środowisk etnicznych i rasowych.
Oceniliśmy wpływ stosowania nirmatrelwiru/rytonawiru u chorych na COVID-19, w odniesieniu do:
– śmiertelności;
– poprawy lub pogorszenia objawów COVID-19;
– jakości życia;
– niepożądanych efektów działania leku;
– eliminacji wirusów.
W przypadku profilaktyki szukaliśmy wpływu na zapobieganie zakażeniom COVID-19 i SARS-CoV-2.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy badań z randomizacją (RCT (badań klinicznych, w których ludzie są losowo przydzielani do jednej z dwóch lub więcej grup leczenia), oceniano stosowanie nirmatrelwiru/rytonawiru w zapobieganiu lub leczeniu COVID-19 u ludzi. Osoby otrzymujące nirmatrelwir/rytonawir jako leczenie musiały mieć potwierdzony laboratoryjnie COVID-19 i być leczone w szpitalu lub jako pacjenci ambulatoryjni. Osoby otrzymujące nirmatrelwir/rytonawir w celu zapobiegania zakażeniu musiały być obciążone dużym ryzykiem kontaktu z chorobą lub musiały mieć kontakt wysokiego ryzyka z osobą z potwierdzonym COVID-19.
Podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy nasze zaufanie do danych naukowych, opierając się na powszechnych kryteriach dotyczących ich wiarygodności.
Badaliśmy różnice w odniesieniu do wieku, poziomu współchorobowości, kraju zgodnie z klasyfikacją krajów Banku Światowego według poziomu dochodów oraz pochodzenia etnicznego.
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy dwa badania z udziałem 2510 uczestników, w których oceniano nirmatrelwir/rytonawir w porównaniu z placebo lub standardową opieką w leczeniu COVID-19 u osób bez wcześniejszego potwierdzonego zakażenia SARS-CoV-2 i ze zwiększonym ryzykiem progresji do poważnej choroby z powodu współistniejącej choroby lub czynnika ryzyka, takiego jak palenie tytoniu. Włączeni pacjenci ambulatoryjni zostali zarejestrowani podczas fali zachorowań Delta, nie zostali zaszczepieni, a objawy wystąpiły do pięciu dni przed rozpoczęciem leczenia. Hospitalizowani pacjenci byli włączani do badania podczas fali zachorowań Omicron, w większości nieszczepieni i dotknięci chorobą w stopniu łagodnym do umiarkowanego.
Znaleźliśmy 13 trwających badań, które nie zostały jeszcze zakończone, a trzy badania oczekują obecnie na klasyfikację.
Głównie wyniki
Leczenie ambulatoryjne chorych na COVID-19
W specyficznej populacji nieszczepionych pacjentów wysokiego ryzyka stosowanie nirmatrelwiru/rytonawiru może:
– prowadzić do mniejszej liczby zgonów;
– poprawiać stan pacjentów oceniany na podstawie przyjęcia do szpitala lub zgonu w ciągu 28 dni;
– zmniejszyć ryzyko poważnych skutków niepożądanych.
W specyficznej populacji nieszczepionych pacjentów wysokiego ryzyka stosowanie nirmatrelwiru/rytonawiru prawdopodobnie:
– ma niewielki wpływ na ryzyko wystąpienia jakichkolwiek niepożądanych zdarzeń;
– zwiększa ryzyko wystąpienia jakichkolwiek zdarzeń niepożądanych związanych z leczeniem (głównie zaburzeń smaku i biegunki);
– zmniejsza ryzyko zaprzestania przyjmowania badanego leku z powodu działań niepożądanych.
Aspekty równościowe
Większość uczestników badania miała mniej niż 65 lat i była rasy białej. Nie stwierdzono różnicy pod względem skuteczności między młodszymi i starszymi uczestnikami oraz uczestnikami z różnych grup etnicznych. Nie raportowano wyników wg podgrup dla różnych poziomów współchorobowości i klasyfikacji krajów Banku Światowego według poziomu dochodów.
Leczenie hospitalizowanych chorych na COVID-19
Nie jesteśmy pewni, czy w przypadku określonej populacji pacjentów z łagodnym lub umiarkowanym zaburzeniem, pacjentów wysokiego ryzyka, nirmatrelvir/rytonawir:
– prowadzić do mniejszej liczby zgonów; oraz
– zwiększa eliminację wirusów.
Aspekty równościowe
Większość uczestników badania miała więcej niż 65 lat. Nie stwierdzono różnicy pod względem skuteczności między młodszymi i starszymi uczestnikami. Nie raportowano wyników wg podgrup dla różnych poziomów współchorobowości, etnicznychi klasyfikacji krajów Banku Światowego według poziomu dochodów.
Nie raportowano innych wyników w podgrupach.
Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?
Nasze zaufanie do danych naukowych jest małe do umiarkowanego w przypadku pacjentów ambulatoryjnych i bardzo niskie w przypadku pacjentów hospitalizowanych. W badaniu nie uwzględniono wszystkiego, co nas interesowało, np. jakości życia i ustępowania objawów, i obejmowało ono wysoce specyficzną populację pacjentów obciążonych dużym ryzykiem progresji do ciężkiego COVID-19.
Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?
Dane naukowe są aktualne do 15 maja 2023 r.
Zgodnie z założeniem będziemy aktualizować nasze poszukiwania co dwa miesiące. Udostępniamy publicznie wyniki poszukiwania i nowe istotne badania.
Tłumaczenie: Piotr Rolirad Redakcja: Karolina Moćko Aktualizacja: Magdalena Koperny