Pytanie badawcze

W czwartej od 2003 roku aktualizacji tego przeglądu przeanalizowano badania, w których uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy o dużym bądź małym spożyciu soli w celu zbadania wpływu zmniejszonego spożycia soli na ciśnienie tętnicze (BP) oraz potencjalne skutki uboczne zmniejszenia spożycia sodu wpływające na stężenie wybranych hormonów i lipidów.

Wprowadzenie

Ze względu na to, że zmniejszenie spożycia soli obniża BP u osób z nadciśnieniem tętniczym, powszechnie zaleca się ograniczenie spożycia soli w diecie, zakładając, że wpłynie to na zmniejszenie śmiertelności. Jednak efekt redukcji spożycia soli na BP u osób z prawidłowym BP został zakwestionowany. Ponadto w licznych badaniach wykazano, że zmniejszenie spożycia soli aktywuje układ hormonów odpowiedzialny za utrzymanie soli w organizmie (renina i aldosteron), hormony stresu (adrenalinę i noradrenalinę) i zwiększa stężenie substancji tłuszczowych (cholesterolu i trójglicerydów) we krwi. Najnowsze obserwacje w populacjach ogólnych wskazują, że małe spożycie soli wiąże się ze zwiększoną śmiertelnością.

Okres wyszukiwania danych

Dane naukowe są aktualne do kwietnia 2018 roku.

Charakterystyka badań

Do niniejszego przeglądu włączono 195 badań eksperymentalnych obejmujących 12 296 osób. Badania trwały od 3 do 1100 dni i oceniano w nich wystąpienie co najmniej jednego punktu końcowego. Włączani uczestnicy byli zdrowi lub mieli podwyższone BP. W badaniach podłużnych wykazano, że efekt zmniejszenia spożycia soli na BP jest stabilny po maksymalnie 7 dniach, a w badaniach populacyjnych wykazano, że bardzo niewiele osób spożywało więcej niż 14,5 g soli dziennie. Dlatego wykonaliśmy dodatkowe analizy w wyodrębnionych podgrupach: 131 badań o czasie trwania co najmniej 7 dni, z maksymalnym spożyciem soli równym 14,5 g.

Źródła finansowania badań

Jedynie 6 badań zostało wspartych finansowo przez organizacje związane z przemysłem spożywczym.

Główne wyniki

Średnie spożycie soli zredukowano z 11,5 g dziennie do 3,8 g dziennie. BP skurczowe/rozkurczowe u osób z prawidłowym BP zmniejszyło się odpowiednio o 1,1/0 mm Hg (około 0,3%), a u osób z nadciśnieniem tętniczym o 5,7/2,9 mm Hg (około 3%). Natomiast wpływ na stężenie hormonów i lipidów był podobny, zarówno w przypadku osób z nadciśnieniem tętniczym, jak i u osób z prawidłowym BP. Stężenie reniny zwiększyło się o 55%, aldosteronu o 127%, adrenaliny o 14%, noradrenaliny o 27%, cholesterolu o 2,9%, a trójglicerydów o 6,3%.

Jakość danych naukowych

W niniejszym przeglądzie uwzględniono tylko badania z randomizacją (RCT), dlatego jakość danych naukowych oceniono na wysoką, chociaż w przypadku niektórych analiz obejmujących mniejszą liczbę badań jakość danych naukowych została obniżona.