Kluczowe informacje

W porównaniu z samym leczeniem uciskowym albo leczeniem uciskowym z terapią endowaskularną (ale opóźnioną do momentu wygojenia owrzodzenia):

- ablacja wewnątrzżylna i kompresja (zastosowane łącznie) skracają czas do całkowitego wygojenia owrzodzenia;

- leczenie endowaskularne i kompresja (zastosowane łącznie) prawdopodobnie zwiększają odsetek owrzodzeń wyleczonych w ciągu 90 dni;

- połączenie leczenia endowaskularnego i kompresji może nie zmieniać częstości nawrotów owrzodzeń, ani liczby dni wolnych od owrzodzeń, w ciągu 1 roku.

Konieczne są dalsze badania w celu ustalenia:

- efektów ablacji wewnątrzżylnej w przypadku przewlekłych (długotrwałych) owrzodzeń;

- jak skuteczne są różne techniki ablacji wewnątrzżylnej.

Czym są owrzodzenia żył kończyn dolnych?

Owrzodzenia żylne kończyn dolnych (ang. venous leg ulcers , VLU) to otwarte rany poniżej kolana, które są spowodowane przewlekłą chorobą żylną.

Żyły w łydce normalnie pompują krew z powrotem w kierunku serca. Zastawki w tych żyłach zapobiegają przepływowi krwi z powrotem w dół nogi. Jeśli zastawki te zawiodą, ciśnienie w nodze może się zwiększyć, co z kolei może prowadzić do stanu zapalnego, uszkodzenia skóry i powstawania owrzodzenia.

Owrzodzenia żylne kończyn dolnych goją się długo i często nawracają. Znacząco pogarsza to jakość życia, a leczenie VLU stanowi duże obciążenie finansowe dla systemów opieki zdrowotnej.

Jak leczy się owrzodzenia żylne?

Owrzodzenia żylne kończyn dolnych zwykle leczy się za pomocą terapii uciskowej. Obejmuje ona noszenie skarpet lub pończoch, które pomagają zwiększyć przepływ krwi w nogach.

Problematyczne żyły można również usunąć chirurgicznie. Nie jest to jednak popularna opcja wśród pacjentów, a wiele osób nie może się poddać tego rodzaju operacji ze względu na inne problemy zdrowotne.

Ablacja wewnątrzżylna jest nowszą, minimalnie inwazyjną techniką leczenia chorób żył poprzez blokowanie niektórych żył. Leki wstrzykuje się do żyły lub wprowadza się do niej specjalne urządzenie, a następnie podgrzewana w celu jej trwałego zamknięcia.

Ablacja wewnątrzżylna w połączeniu z terapią uciskową ma na celu dalsze zmniejszenie ciśnienia w żyłach nóg, co może wpływać na gojenie się owrzodzeń.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy ablacja wewnątrzżylna w połączeniu z terapią uciskową:

- pomaga leczyć VLU;

- zapobiega ponownemu występowaniu VLU;

- poprawia jakość życia;

- są opłacalne;

- nie wiążą się z żadnymi niepożądanymi skutkami.

Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy badań, w których w leczeniu VLU analizowano łączne stosowanie ablacji wewnątrzżylnej i terapii uciskowej w porównaniu z samą terapią uciskową. Nie było żadnych ograniczeń co do języka publikacji.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy pewność względem otrzymanych danych naukowych w oparciu o takie czynniki, jak metodyka badań i liczebność badanej grupy.

Czego się dowiedzieliśmy?

W naszym pierwotnym przeglądzie nie znaleźliśmy żadnych kwalifikujących się badań. W tej aktualizacji znaleźliśmy 2 nowe istotne badania. Znaleźliśmy 1 badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii (450 uczestników) i 1 badanie przeprowadzone w Brazylii (56 uczestników).

W porównaniu z samą kompresjoterapią lub kompresją z odroczonym leczeniem endowaskularnym:

- ablacja wewnątrzżylna i kompresja (zastosowane łącznie) skracają czas potrzebny do całkowitego wygojenia owrzodzenia;

- leczenie endowaskularne i kompresja (zastosowane łącznie) prawdopodobnie zwiększają odsetek owrzodzeń wyleczonych w ciągu 90 dni;

- połączenie leczenia endowaskularnego i kompresji może nie zmieniać częstości nawrotów owrzodzeń, ani liczby dni wolnych od owrzodzeń, w ciągu 1 roku;

- łącznie stosowanie leczenia endowaskularnego i kompresji jest prawdopodobnie opłacalne po 1 roku;

- połączenie leczenia endowaskularnego i kompresji może nie wpływać na ryzyko powstawania skrzeplin (żylnej choroby zakrzepowo-zatorowaej).

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych?

Większość uczestników cierpiała na owrzodzenia krócej niż 6 miesięcy. Chociaż wyniki były podobne u osób z długotrwałymi owrzodzeniami, konieczne są dalsze badania, aby to potwierdzić.

W przeglądzie nie znaleziono żadnych badań, w których u osób z owrzodzeniami żylnymi podudzi oceniano, czy niektóre techniki ablacji wewnątrzżylnej są bardziej skuteczne niż inne.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Niniejszy przegląd jest aktualizacją naszego poprzedniego przeglądu. Dane naukowe obejmują okres do kwietnia 2022 roku.