Czego dotyczy problem?

Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C - przyp. tłum.) jest chorobą wywoływaną przez wirus zapalenia wątroby typu C (HCV), który przenoszony jest z człowieka na człowieka poprzez kontakt z krwią, najczęściej w wyniku stosowania wspólnych igieł iniekcyjnych lub innych przedmiotów zanieczyszczonych krwią. Wirus ten pozostaje w organizmie przez długi okres czasu, a u niektórych osób może rozwijać się w wątrobie, powodując jej powolne niszczenie, marskość i raka. Zakażeni mogą odczuwać osłabienie i nudności, może wystąpić u nich żółtaczka, utrata masy ciała, a także podwyższony poziom enzymów wątrobowych i bilirubiny.

HCV występuje na całym świecie, a (jego rozpowszechnienie - przyp. tłum.) różni się w zależności od kraju. Łącznie około 70 milionów ludzi cierpi z powodu przewlekłego zakażenie HCV, co stanowi 40% pacjentów z przewlekłymi chorobami wątroby. Ryzyko zakażenia jest większe u osób poddawanych długotrwałej hemodializie. Aktualnie, doustne bezpośrednio działające leki przeciwwirusowe zastąpiły w leczeniu zakażeń HCV dotychczas stosowane interferony. Leki te mają większą skuteczność, są lepiej tolerowane, a efekty leczenia można zaobserwować u prawie wszystkich pacjentów. Interferony z kolei muszą być podawane w postaci zastrzyków podskórnych, mają mniejszą skuteczność oraz więcej skutków ubocznych. W porównaniu z bezpośrednio działającymi lekami przeciwwirusowymi, które muszą być podawane przez 12 tygodni, leczenie z zastosowaniem interferonów, razem z lub bez, poprawiających ich skuteczność, tabletek rybawiryny, musi być prowadzone przez co najmniej 24 do nawet 48 tygodni. Rybawiryna może jednak być kumulowana u pacjentów z chorobami nerek, powodując niszczenie czerwonych krwinek i niedokrwistość.

Co zrobiliśmy?

Ponieważ od czasu opublikowania poprzedniego przeglądu w 2015 r w leczeniu zakażenia HCV dostępne stały się nowsze leki (bezpośrednio działające leki przeciwwirusowe), zaktualizowaliśmy dane naukowe, aby uwzględnić skuteczność tych leków. W niniejszej aktualizacji poszukiwano nowych, pochodzących z badań randomizowanych danych naukowych dotyczących leczenia zakażenia HCV u pacjentów dializowanych.

Czego się dowiedzieliśmy?

W ramach aktualizacji odnaleziono trzy badania z udziałem około 600 pacjentów, które można było włączyć do poprzedniego przeglądu, obejmującego 10 badań przeprowadzonych w grupie pacjentów poddawanych hemodializie. Stosowanie dwóch bezpośrednio działających leków przeciwwirusowych, grazoprewiru i elbaswiru w skojarzeniu, daje 100% odpowiedź na koniec leczenia, ale dane z monitorowania po jego zakończeniu nie są dostępne, a dowody nie są wysokiej jakości. Skojarzenie rybawiryny z interferonem skutkowało lepszą trwałą odpowiedzią (brakiem wirusa we krwi po zakończeniu leczenia), zmniejszonym ryzykiem nawrotu choroby, ale także większą liczbą działań niepożądanych. Telaprewir z rybawiryną w różnych dawkach, w skojarzeniu z pegylowanym interferonem w różnych dawkach i o różnym czasie trwania leczenia dają stosunkowo podobne wyniki na koniec leczenia oraz prowadzą do uzyskania trwałej odpowiedź, ale wskazujące na to dane naukowe nie były wysokiej jakości. Pegylowany interferon był bardziej skuteczny niż standardowy interferon w wywoływaniu krótkotrwałej odpowiedzi, ale nie tej trwałej, a oba były tak samo tolerowane. Zwiększenie dawki pegylowanego interferonu nie poprawiło odpowiedzi, ale było tolerowane. Do ograniczeń tego przeglądu należy fakt, że dostępnych było tylko kilka badań z niewielką liczbą uczestników, a pacjenci z ciężkim przebiegiem choroby zostali wykluczeni z wcześniejszych badań w związku ze spodziewanymi działaniami niepożądanymi. W rezultacie, dostępne dane naukowe nie były wysokiej jakości. Dane naukowe dotyczące nowszych leków, czyli bezpośrednio działających leków przeciwwirusowych, które obecnie zastąpiły stosowanie interferonów w populacji ogólnej, były ograniczone i nie były wysokiej jakości.

Wnioski

Przeprowadzono aktualizację przeglądu dostępnych metod leczenia dializowanych pacjentów zakażonych wirusem HCV. Bezpośrednio działające leki przeciwwirusowe zastąpiły interferony w tym zastosowaniu. Grazoprewir i elbaswir wiążą się z uzyskaniem odpowiedzi na koniec leczenia u prawie wszystkich pacjentów, ale brakuje danych dotyczących utrzymania tej odpowiedzi w czasie dalszej obserwacji, a dane naukowe nie są wysokiej jakości. Terapie skojarzone z zastosowaniem telaprewiru, rybawiryny i pegylowanego interferonu w różnych dawkach i o różnym okresie stosowania mają stosunkowo podobną skuteczność, przy czym dane naukowe nie są wysokiej jakości. Pegylowany interferon jest bardziej skuteczny niż standardowy interferon pod względem wywoływania odpowiedzi na zakończenie leczenia, jednak nie jest ona trwała; przy czym oba leki są jednakowo tolerowane. Zwiększanie dawek pegylowanego interferonu nie wiąże się z poprawą odpowiedzi, ale zarówno wysokie, jak i niskie dawki są jednakowo tolerowane. Skojarzenie z rybawiryną powoduje poprawę odpowiedzi nawet po przerwaniu leczenia, ale wiąże się z większą liczbą działań niepożądanych.