Kluczowe informacje

○ U chorych hospitalizowanych z powodu umiarkowanej lub ciężkiej postaci COVID-19 stosowanie kolchicyny prawdopodobnie przynosi niewielkie lub żadne korzyści. Nie jesteśmy pewni skutków ubocznych związanych ze stosowaniem tego leku.

○ Nie jesteśmy pewni czy stosowanie kolchicyny zapobiega zgonom lub wystąpieniu skutków ubocznych u niehospitalizowanych bezobjawowych chorych lub u pacjentów z łagodnymi objawami COVID-19. Stosowanie kolchicyny prawdopodobnie zmniejsza ryzyko konieczności hospitalizacji, a także liczbę zgonów i poważnych działań niepożądanych.

○ W przyszłych badaniach należy wziąć pod uwagę jakość życia chorych bezobjawowych lub z łagodnymi objawami COVID-19 oraz ryzyko wystąpienia łagodnych działań niepożądanych, a także porównywać kolchicynę z innymi lekami stosowanymi w leczeniu COVID-19, takimi jak glikokortykosteroidy (GKS).

Czym jest kolchicyna?

Kolchicyna to lek używany w celu zmniejszenia obrzęku i stanu zapalnego, w związku z czym może łagodzić natężenie bólu. Stosuje się ją w leczeniu dny moczanowej – stanu w którym stawy stają się opuchnięte i bolesne. Z drugiej strony, kolchicyna może być szkodliwa dla osób cierpiących na niektóre schorzenia, takie jak problemy z nerkami bądź wątrobą, lub wtedy gdy przyjmie się jej zbyt dużo.

W jaki sposób kolchicyna może leczyć COVID-19?

Ponieważ kolchicyna jest lekiem przeciwzapalnym, badacze są zainteresowani czy może ona pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego wywołanego przez COVID-19.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy się dowiedzieć czy u chorych na COVID-19 stosowanie kolchicyny jest skuteczne, w porównaniu z placebo (lekiem, który wygląda i smakuje tak samo jak kolchicyna, ale nie zawiera substancji aktywnych) lub ze standardową opieką. Uwzględniliśmy chorych z umiarkowaną lub ciężką postacią choroby leczonych w szpitalu lub chorych z łagodnymi objawami choroby leczonych poza szpitalem. Szczególnie interesował nas wpływ kolchicyny na:

○ liczbę zgonów;

○ prawdopodobieństwo pogorszenia lub poprawienia stanu zdrowia pacjentów;

○ jakość życia;

○ ryzyko poważnych i łagodnych działań niepożądanych.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań, w których porównywano łączne stosowanie kolchicyny i standardowej opieki z samą standardową opieką (z placebo lub bez niego). Badania mogły zostać przeprowadzone w dowolnym miejscu na świecie i obejmować osoby w każdym wieku, każdej płci i o dowolnym pochodzeniu, z łagodnymi, umiarkowanymi i ciężkimi objawami COVID-19 lub chorych bezobjawowych.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań, a także oceniliśmy wiarygodność dowodów bazując na takich czynnikach jak metodyka badań i liczebność badanej grupy.

Co ustaliliśmy?

Zidentyfikowaliśmy 4 odpowiednie badania z randomizacją (RCT). Trzy z nich obejmowały 11 525 chorych hospitalizowanych, a jedno obejmowało 4488 chorych niehospitalizowanych. Wśród chorych hospitalizowanych, średnia wieku wynosiła 64 lata, a w przypadku pacjentów niehospitalizowanych średnia ta wynosiła 55 lat. W dwóch badaniach porównywano stosowanie kolchicyny łącznie ze standardową opieką ze stosowaniem samej standardowej opieki. W dwóch pozostałych badaniach porównywano łącznie stosowanie kolchicyny i standardowej opieki z placebo. W żadnym z tych badań nie przedstawiono informacji odnośnie jakości życia badanych. Znaleźliśmy również 17 trwających oraz 11 zakończonych, ale jeszcze nieopublikowanych badań.

Główne wnioski

Pacjenci hospitalizowani z umiarkowanym lub ciężkim przebiegiem COVID-19 (3 badania, 11 525 chorych)

○ Stosowanie kolchicyny prawdopodobnie nie zmniejsza liczby zgonów w ciągu 28 dni po otrzymaniu leczenia (2 badania, 11 445 chorych).

○ Kolchicyna prawdopodobnie nie zapobiega pogorszeniu się stanu zdrowia pacjentów (2 badania, 10 916 chorych) i prawdopodobnie nie wpływa na jego poprawę (1 badanie, 11 340 chorych).

○ Nie mamy pewności co do wpływu kolchicyny na ryzyko działań niepożądanych i poważnych działań niepożądanych (2 badania, 177 chorych).

Niehospitalizowani pacjenci z łagodnymi objawami COVID-19 lub bezobjawowi (1 badanie, 4488 chorych))

○ Nie jesteśmy pewni czy stosowanie kolchicyny zapobiega zgonom do 28 dni po otrzymaniu leczenia.

○ Kolchicyna prawdopodobnie nieznacznie zmniejsza ryzyko hospitalizacji lub zgonu.

○ Nie jesteśmy pewni jaki wpływ ma stosowanie kolchicyny na ryzyko działań niepożądanych, ale prawdopodobnie nieznacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia poważnych działań niepożądanych.

Jakie są ograniczenia danych naukowych?

Nasze zaufanie wobec odnalezionych danych naukowych jest ograniczone. W dwóch badaniach nie stosowano placebo, dlatego wszyscy wiedzieli, kto był leczony za pomocą kolchicyny, co mogło wpłynąć na wyniki. W grupie chorych niehospitalizowanych odnotowano zbyt mało zdarzeń, takich jak hospitalizacje i zgony, żeby można było mieć pewność co do dowodów. W badaniach używano różnych metod oceny i zgłaszania działań niepożądanych, co uniemożliwiało łączną analizę wyników badań i wyciągnięcie wniosków.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do 21 maja 2021 r.

Uwaga redakcyjna: jest to żywy przegląd systematyczny. Co tydzień poszukujemy nowych danych naukowych i aktualizujemy przegląd jak tylko zidentyfikujemy nowe istotne dowody. Aktualny status tego przeglądu można znaleźć w Cochrane Database of Systematic Reviews.